Republika Bośni i Hercegowiny
1992–1995 | |||||
| |||||
Hymn: Jedna si jedina (Jedna jesteś, jedyna) | |||||
Ustrój polityczny | |||||
---|---|---|---|---|---|
Stolica | |||||
Data powstania |
3 marca 1992 | ||||
Data likwidacji |
14 grudnia 1995 (wdrożenie do roku 1997) | ||||
Waluta |
dinar bośniacki (BAD) | ||||
Język urzędowy | |||||
Położenie na mapie świata | |||||
43,866667°N 18,416667°E/43,866667 18,416667 |
Republika Bośni i Hercegowiny (serb.-chorw. Republika Bosna i Hercegovina / Република Босна и Херцеговина) – państwo istniejące w latach 1992–1995, utworzone po odłączeniu się Socjalistycznej Republiki Bośni i Hercegowiny od Socjalistycznej Federacyjnej Republiki Jugosławii; w 1995 r. przemianowane na Bośnię i Hercegowinę.
Niepodległość
[edytuj | edytuj kod]Śmierć marszałka Tito w 1980 r. rozpoczęła proces rozpadu Jugosławii. Regiony Bośni i Hercegowiny wchodziły w skład Socjalistycznej Federacyjnej Republiki Jugosławii, jako jedna z sześciu republik, pod nazwą Socjalistyczna Republika Bośni i Hercegowiny. Na początku lat 90. kolejne jugosłowiańskie republiki proklamowały swoją niepodległość. W październiku 1991 r. tą samą drogą podążyli bośniaccy parlamentarzyści. W referendum, przeprowadzonym 1 marca 1992 r., chorwacka i muzułmańska część społeczeństwa poparła projekt samodzielnego państwa. 3 marca 1992 r. Republika Bośni i Hercegowiny ogłosiła swoją niepodległość. Jeszcze w kwietniu tego samego roku państwo uznała Wspólnota Europejska i Stany Zjednoczone[1][2].
Wojna
[edytuj | edytuj kod]Transformacja – układ z Dayton
[edytuj | edytuj kod]Po trwającej blisko cztery lata, krwawej wojnie, 14 grudnia 1995 r. zostało oficjalnie podpisane, przez wszystkie strony konfliktu, porozumienie pokojowe zwane układem z Dayton[3]. Porozumienie zakładało de facto powołanie nowego państwa, od teraz zwanego Bośnią i Hercegowiną, które to będzie państwem federalnym, składającym się z dwóch części (Republiki Serbskiej i Federacji Bośni i Hercegowiny) oraz z autonomicznego dystryktu Brčko[4]. Aneks 4 do układu zawierał konstytucję nowo utworzonego podmiotu[5].
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ bośnia i hercegowina::w poszukiwaniu nowego kanonu [online], postjugo.filg.uj.edu.pl [dostęp 2020-02-09] .
- ↑ Bośnia i Hercegowina. Historia, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2020-02-09] .
- ↑ Konflikty w krajach Byłej Jugosławii [online], www.unic.un.org.pl [dostęp 2020-02-09] .
- ↑ Treść układu z Dayton [online], 30 października 1995 [dostęp 2020-02-10] .
- ↑ Annex 4: Constitution of Bosnia and Herzegovina [online], hrlibrary.umn.edu [dostęp 2020-02-09] .