SHL M06

SHL M06
	; M06-U
Producent	Polmo-SHL
Klasa	motocykl
Okres produkcji	1958-1961
Miejsce produkcji	Kielce
	Napęd
Silnik	1-cyl. dwusuwowy; chłodzony powietrzem
Pojemność	148 cm³
Stopień sprężania	6,5
Moc	6,5 KM (4,8 kW)
Moment obrotowy	11 Nm przy 3500 rpm
Skrzynia biegów	3-stopniowa
	Ogumienie
Rozmiar opon	3,00-19
	Wymiary i masa
Długość	2010–2020 mm
Szerokość	660 mm
Wysokość	960–970 mm
Wysokość siedzenia	780 mm
Rozstaw osi	1290 mm
Masa własna	108 kg
Pojemność baku	13 l
	Osiągi
Prędkość maks.	78 km/h
	Inne
Poprzednik	SHL M05; WFM M06
Następca	SHL M11
Modele pokrewne	WSK M06 Z
Modele podobne	Jawa-ČZ 175 typ 450
	Multimedia w Wikimedia Commons

SHL M06 – polski motocykl klasy 150 cm³ marki SHL, produkowany w latach 1958–1961 w zakładach KZWM Polmo-SHL w Kielcach. Produkowany w dwóch odmianach: M06-U i M06-T, w łącznej liczbie ok. 34 tysięcy egzemplarzy.

Historia

Na skutek odwilży politycznej w 1956 roku, oraz w związku z większym zapotrzebowaniem na środki transportu indywidualnego, władze centralnie sterowanej gospodarki Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej odstąpiły częściowo od wprowadzonej wcześniej centralizacji przemysłu i zdecydowały umieścić produkcję motocykli także w innych zakładach, poza Warszawską Fabryką Motocykli (WFM)^[1]. W 1957 roku produkcję motocykli wznowiono w Kieleckich Zakładach Wyrobów Metalowych (KZWM) Polmo-SHL w Kielcach, z których przeniesiono ją uprzednio w 1951 roku do Warszawy^[1]. Skierowany tam do produkcji model SHL M06, kontynuujący markę i ciąg oznaczeń SHL M05, był ulepszoną wersją warszawskiego WFM M06, z powiększonym silnikiem^[1]. Jego konstrukcję opracowało jeszcze biuro konstrukcyjne WFM^[2].

Główną nowością był silnik S06 o pojemności 148 cm³, rozwinięty na bazie dotychczas stosowanej mniejszej jednostki S01 (123 cm³), produkowany nadal przez WFM, mimo przeniesienia produkcji motocykla do Kielc^[1]. Rama motocykla miała taki sam kształt, lecz wykonana była z zamkniętych profili o przekroju prostokątnym zamiast ceowników, co usztywniło konstrukcję^[3]. Zastosowano skuteczniejsze pełnopiastowe hamulce bębnowe o średnicy 160 mm^[2]. Komfort zwiększyło zastosowanie wygodniejszej wyższej kanapy, głębszych błotników i gumowego elementu pośredniczącego między piastą tylnego koła a zębatką^[4]^[2]. Motocykl był wykończony w wyższym standardzie, z chromowanym układem wydechowym^[2]. Od początku 1958 roku do kwietnia 1959 roku wyprodukowano 10 356 sztuk pierwszej wersji produkcyjnej, oznaczonej M06-U^[4].

Ulepszoną wersją motocykla był M06-T, produkowany od maja 1959 roku^[5]. Przekonstruowano w nim przede wszystkim zawieszenie przednie dla polepszenia komfortu jazdy, zastępując widelec teleskopowy ze sprężynami śrubowymi bez tłumienia olejowego przez wahacz pchany z amortyzatorami teleskopowymi z tłumieniem hydraulicznym^[6]. Stał się on pierwszym polskim motocyklem z wahaczowym przednim zawieszeniem^[5]. Ulepszono też elementy resorujące z tyłu, zwiększając skok koła^[6]. Powiększono przedni reflektor (ze 130 do 150 mm), a pozycyjną lampę tylną doposażono w światło stopu^[6]. Motocykle lakierowane były standardowo na kolor wiśniowy^[5]. Do 1961 roku wyprodukowano 23 370 sztuk modelu M06-T (według innych źródeł, 27 370)^[a]. Już w 1961 roku został zastąpiony w produkcji przez SHL M11 z większym silnikiem klasy 175 cm³^[7].

Po rozpoczęciu produkcji w 1958 roku model SHL M06 był dostępny jako pierwszy w powojennej Polsce w wolnej sprzedaży, bez talonów, co uzasadniała wyższa cena motocykla^[8]. Motocykl kosztował 14 000 zł – aż dwa razy drożej od WFM M06, chociaż mniej od motocykli importowanych (np. Jawa 175 – 18 000 zł)^[8]. Ograniczona produkcja jednak mimo to nie pokrywała popytu^[8].

Dane techniczne

SHL M06 Ogólne rama: podwójna, typu kołyskowego, spawana z kształtowników o przekroju prostokątnym^[9] zawieszenie: przednie: widelec teleskopowy ze sprężynami śrubowymi bez tłumienia olejowego, o skoku 145 mm (M06-U) lub dwustronny średni wahacz pchany z dwoma elementami resorującymi ze sprężynami śrubowymi i hydraulicznymi amortyzatorami teleskopowymi dwustronnego działania, o skoku 160 mm (M06-T)^[9] tylne: wahacz wleczony z dwoma elementami resorującymi ze sprężynami śrubowymi i amortyzatorami teleskopowymi dwustronnego działania, o skoku 95 mm (M06-U) lub 105 mm (M06-T)^[6] ogumienie: dętkowe o wymiarach 3.00–19″^[9] hamulce: bębnowe, średnica 160 mm, powierzchnia okładzin ciernych 232 cm²^[9] siedzenia: kanapa dwuosobowa, poduszka z gumy mikroporowatej^[9] instalacja elektryczna: 6 V, prądnica prądu przemiennego o mocy 28 W, akumulator o poj. 7 Ah, sygnał dźwiękowy i oświetlenie elektryczne^[9] oświetlenie: reflektor przedni o średnicy 130 mm (M06-U) lub 150 mm (M06-T), pozycyjna lampa tylna, w wersji M06-T ze światłem stopu^[6]. zbiornik paliwa: 13 l^[9] Wymiary i masy masa własna: 108 kg^[9] dopuszczalne obciążenie: 160 kg^[9] dopuszczalna masa całkowita: 280 / 290 kg (M06-U/T)^[9] długość: 2020 / 2010 mm (M06-U/T)^[9] rozstaw osi: 1290 mm^[9] szerokość: 660 mm^[9] wysokość: 970 / 960 mm (M06-U/T)^[9] Napęd Silnik: S06 – jednocylindrowy, 2-suwowy z przepłukiwaniem zwrotnym, gaźnikowy, o zapłonie iskrowym, chłodzony powietrzem^[9] Średnica cylindra × skok tłoka: 57 × 58 mm^[9] Pojemność skokowa: 148 cm³^[5] Stopień sprężania – 6,5^[9] Moc maksymalna: 6,5 KM (4,8 kW) przy 4850 obr./min^[9] Maksymalny moment obrotowy: 11 Nm (1,1 kGm) przy 3500 obr./min^[9] Sprzęgło: mokre, trzytarczowe, z wkładkami korkowymi^[9] Skrzynia przekładniowa: trzybiegowa, zmiana biegów dźwignią nożną po lewej stronie silnika^[9] Przeniesienie napędu: łańcuchem na tylne koło, przełożenie 3,36^[9] Gaźnik: typu G20^[9] Dane eksploatacyjne prędkość maksymalna: 78 km/h^[9] zużycie paliwa: 3,3 l/100 km^[9] najmniejsza średnica zawracania: 4 m (M06-U) lub 3,6 m (M06-T)^[9]

Uwagi

↑ Zieliński 2005 ↓, s. 208 podaje wielkość produkcji 23 370 sztuk, a Zakrzewski 2010 ↓, s. 126: 27 370 sztuk.

Przypisy

↑ ^a ^b ^c ^d Zakrzewski 2010 ↓, s. 122, 124.
↑ ^a ^b ^c ^d Zieliński 2005 ↓, s. 205.
↑ Zakrzewski 2010 ↓, s. 125, 136.
↑ ^a ^b Zakrzewski 2010 ↓, s. 125.
↑ ^a ^b ^c ^d Zakrzewski 2010 ↓, s. 126.
↑ ^a ^b ^c ^d ^e Zakrzewski 2010 ↓, s. 126–127; Zieliński 2005 ↓, s. 206–208.
↑ Zakrzewski 2010 ↓, s. 128.
↑ ^a ^b ^c Tomasz Szczerbicki: Motocykl SHL 150 – wersje M06-T i M06-U – historia, opis, ceny, najważniejsze informacje. scigacz.pl, 2021-03-22.
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m ⁿ ^o ^p ^q ^r ^s ^t ^u ^v ^w ^x ^y ^z Zieliński 2005 ↓, s. 206–209.

Bibliografia

Adam Zakrzewski: Auto-moto PRL: władcy dróg i poboczy. Warszawa: Demart, 2010, s. 128–131. ISBN 978-83-7427-484-5.
Andrzej Zieliński: Polskie konstrukcje motoryzacyjne 1947-1960. Warszawa: WKiŁ, 2005. ISBN 83-206-1541-0.

[7] Zieliński 2005 ↓, s. 208 podaje wielkość produkcji 23 370 sztuk, a Zakrzewski 2010 ↓, s. 126: 27 370 sztuk.

[CITEREFZakrzewski2010122,_124-1] Zakrzewski 2010 ↓, s. 122, 124.

[CITEREFZieliński2005205-2] Zieliński 2005 ↓, s. 205.

[CITEREFZakrzewski2010125,_136-3] Zakrzewski 2010 ↓, s. 125, 136.

[CITEREFZakrzewski2010125-4] Zakrzewski 2010 ↓, s. 125.

[CITEREFZakrzewski2010126-5] Zakrzewski 2010 ↓, s. 126.

[zakrz-ziel126-6] Zakrzewski 2010 ↓, s. 126–127; Zieliński 2005 ↓, s. 206–208.

[CITEREFZakrzewski2010128-8] Zakrzewski 2010 ↓, s. 128.

[scig-9] Tomasz Szczerbicki: Motocykl SHL 150 – wersje M06-T i M06-U – historia, opis, ceny, najważniejsze informacje. scigacz.pl, 2021-03-22.

[CITEREFZieliński2005206–209-10] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m ⁿ ^o ^p ^q ^r ^s ^t ^u ^v ^w ^x ^y ^z Zieliński 2005 ↓, s. 206–209.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[a]

[7]

[8]

[9]

Obecnie produkowane jednoślady silnikowe	Romet 717 Romet 717 2S Romet 727 Romet 737 Romet 747 Romet 747 2S Romet 777 Romet CRS-200 Romet JET 125 Romet K-125 Romet Ogar 900 Romet Pony-50 Romet R150 Romet R250 Romet R250V Romet Retro 50 Romet RM-125 Romet RXL 50 Romet Z-125 Romet Z-150
Różne motocykle do 1939 roku	Lech CWS M55 MOJ 130 SHL 98 Perkun 98 Podkowa 98 Niemen Tornedo
Motocykle Sokół	125 200 M411 500 M311 600 RT M211 1000 M111 (CWS M111)
Motocykle SHL	98 175B 175R M02 M03 M04 M05 M06U M06T M11 M17 Gazela RJ1 RJ2 WJ1 WJ2
Motocykle i skutery WFM	M06 M06R M06-S34 M06-S01-Z1 M16 Tarpan Osa M08 Osa M50 Osa M52 Osa M55 Osa M57
Motocykle WSK	Barron 125 M06 M06 L M06 Z M06-64 M06-Z2 M06 Z-150 M06 B1 M06 B3 M21W2 M21W2 Dudek M21W2-Ex M21W2 Kobuz M21W2 Perkoz M21W2 S2 M21W2 Sport M21W2 Sport Ex WSK MR15
Historyczne motorowery i motocykle Romet	50 T-1 50 TS-1 50 T-3 Chart Kadet Komar Romet Mińsk 125 Ogar 200 Ogar 205 Pegaz 700 Pegaz 750 Polo 760 Pony 50 Pony 301
Inne jednoślady silnikowe po 1945 roku	Junak M07/M10 Ryś MR1 Żak MR2 Stella 756
Motocykle wyczynowe	WSK FIS WSK MR15
Motocykle prototypowe	SFM M13 SFM M14 Iskra