Prijeđi na sadržaj

Liberalizam

Izvor: Wikipedija
Serija Liberalizam,
dio serije članaka o politici
Ova kutijica: pogledaj  razgovor  uredi

Liberalizam je zajednički naziv za političke ideologije koje se zalažu za kapitalističko državno uređenje kojem je cilj što je moguće veća sloboda pojedinca postignuta kroz demokratski proces pod zaštitom pravne države. Doktrina koja je nastala u borbi mlade građanske klase protiv ograničenja (prvenstveno ekonomsko-trgovačkih, a zatim i religiozno-moralnih) ograničenja feudalizma, Nastao je kao antiteza apsolutizmu, a izražen u ideji slobodoumlja, koja traži individualnu slobodu izražavanja, mišljenja po savjesti, protiv svake konzervativne tradicije. Prosvjetiteljstvo, racionalizam i individualizam mislilaca 17. i 18. st. (naročito Spinoze, Grotiusa, Montesqueua i feanc. enciklopedista) idejna su i filozofska osnova kasnijih liberalnih stremljenja koja su se očitovala u raznim revolucionarnim pokretima. Kao politička doktrina i praksa liberalizam je vezan i ograničen jednom fazom kapitalističkog razvoja u kojoj je neko vrijeme predstavljao progresivni duhovni borbeni pokret, a kasnije poprimio (u obliku raznih liberalnih partija i individualno intelektualiziranje) konervativne karakteristike, u dogmatsku apologetiku kapitalističkog poretka.

Jedna od alternativnih definicija liberalizam navodi kao ideologiju kojoj je cilj postizanje slobode pojedinca na račun društvene jednakosti i društvene stabilnosti.

Liberalizam se najčešće dijeli na ekonomski liberalizam - zalaganje za što manje državne intervencije u ekonomiji - te socijalni liberalizam - nezadiranje države u privatni život pojedinca.

Liberalizam se ponekad definira i kao otvorenost prema novim idejama i društvenom eksperimentiranju, nasuprot konzervativizma koji se zalaže za držanje na tradicionalnim principima.

Etimologija i korištenje naziva kroz historiju

[uredi | uredi kod]

Trendovi unutar liberalizma

[uredi | uredi kod]

Komparativni utjecaji

[uredi | uredi kod]

Razvoj liberalne misli

[uredi | uredi kod]

Porijeklo liberalne misli

[uredi | uredi kod]

Revolucionarni liberalizam

[uredi | uredi kod]

Raskoli unutar liberalizma

[uredi | uredi kod]

Uloga države

[uredi | uredi kod]

Liberalizam i demokracija

[uredi | uredi kod]

Liberalizam i radikalizam

[uredi | uredi kod]
Vidi takođe: Radikalizam

Liberalizam i Velika depresija

[uredi | uredi kod]

Liberalizam protiv totalitarizma

[uredi | uredi kod]

Liberalizam poslije drugog svjetskog rata

[uredi | uredi kod]

Suvremeni liberalizam

[uredi | uredi kod]

Platforme liberalnih stranaka

[uredi | uredi kod]

Sloboda

[uredi | uredi kod]

Demokracija

[uredi | uredi kod]
Glavni članak: Liberalna demokracija

Građanska prava

[uredi | uredi kod]
Glavni članak: Građanska prava

Vladavina zakon

[uredi | uredi kod]

Neutralna vlast

[uredi | uredi kod]

Jednakost

[uredi | uredi kod]

Slobodno tržište

[uredi | uredi kod]
Glavni članak: Ekonomski liberalizam

Zaštita okoline

[uredi | uredi kod]
Glavni članak: Zeleni liberalizam

Međunarodni odnosi

[uredi | uredi kod]

Konzervativni liberalizam

[uredi | uredi kod]

Liberalni konzervativizam

[uredi | uredi kod]

Liberalna teorija međunarodnih odnosa

[uredi | uredi kod]

Neoliberalizam

[uredi | uredi kod]
Glavni članak: Neoliberalizam

Liberalizam i socijaldemokracija

[uredi | uredi kod]

Kritike liberalizma

[uredi | uredi kod]

Vanjske veze

[uredi | uredi kod]