ఫలాఫెల్
| ఫలాఫెల్ | |
|---|---|
 వేయించిన, మంచిగా పెళుసైన వెలుపలితో ఫలాఫెల్ బంతులు | |
| ప్రత్యామ్నాయ పేర్లు | ఫెలాఫెల్ |
| Course | శాండ్విచ్, అల్పాహారం |
| మూల స్థానం | ఈజిప్ట్ (చిక్కుడు తో తయారు చేసే పద్ధతి), యెమెన్ (సెనగల తో తయారు చేసే పద్ధతి) ఆ తరువాత లెవంట్, మిడిల్ ఈస్ట్ |
 Cookbook:ఫలాఫెల్  ఫలాఫెల్ | |
ఫలాఫెల్(లేదా ఫెలాఫెల్) అనేది బాగా వేగించిన, లేదా సమమైన లేదా డోనట్ ఆకారంలో ఉండే ప్యాటీ. ఇది సెనగలు, చిక్కుడుకాయలు లేదా రెండింటి నుండి తయారు చేయబడుతుంది. మూలికలు, సుగంధ ద్రవ్యాలు, ఉల్లిపాయలను సాధారణంగా పిండిలో కలుపుతారు. ఇది చాలా ప్రసిద్ధ మధ్యప్రాచ్య వంటకం, ఇది ఈజిప్టులో ఉద్భవించింది అని నమ్ముతారు.[1][2][3] శాఖాహార వంటకాలలో భాగంగా, అల్పాహారంగా ఇవి ప్రపంచవ్యాప్తంగా కనిపిస్తాయి.
ఫలాఫెల్ బంతులను సాధారణంగా పిటాలో వడ్డిస్తారు, ఇది జేబుగా పనిచేస్తుంది లేదా ఫ్లాట్‌బ్రెడ్‌లో చుట్టబడి ఉంటుంది. పశ్చిమ అరబ్ దేశాలలో టబూన్ అని కూడా పిలుస్తారు.
శబ్దవ్యుత్పత్తి
[మార్చు]ఫలాఫెల్ లేదా ఫెలాఫెల్ అనే ఆంగ్ల పదం లెవాంటైన్ అరబిక్ నుండి వచ్చిన అప్పు పదం. ఆక్స్ఫర్డ్ ఇంగ్లీష్ డిక్షనరీ 1951 లో దాని మొట్టమొదటి ధృవీకరణను ఇచ్చినప్పటికీ, ఇది 1941 లోనే ఆంగ్ల ప్రచురణలో విదేశీ భాషా పదంగా కనుగొనబడింది.,[4]
ఫలాఫెల్‌ను ఈజిప్టులోని అనేక ప్రాంతాల్లో టమియా అని కూడా పిలుస్తారు. ఈ పదం క్లాసికల్ అరబిక్ పదం ṭaʿām యొక్క చిన్న రూపం నుండి ఉద్భవించింది. నిర్దిష్ట రూపం ఈ సందర్భంలో ఇచ్చిన మూలం "ఒక యూనిట్" ను సూచిస్తుంది, అందువల్ల "కొద్దిగా ఆహారం" లేదా "చిన్న రుచికరమైన విషయం" అని అర్ధం.[5][6][7] ఏదైనప్పటికీ, అలెగ్జాండ్రియాలో దీనిని ఫలాఫెల్ అంటారు.[8]
ఫలాఫెల్ అనే పదం వడలను లేదా వాటితో నిండిన శాండ్‌విచ్‌లను సూచిస్తుంది.[9]
తయారీ, వైవిధ్యాలు
[మార్చు]
ఫలాఫెల్ చిక్కుకాలయాలతో లేదా సెనగలు తో తయారుచేయబడుతుంది. ఇజ్రాయెల్, జోర్డాన్, లెబనాన్, పాలస్తీనా, సిరియా వంటి మధ్యప్రాచ్య దేశాలలో చిక్‌పీస్ వాడకం ప్రధానంగా ఉంటుంది. ఈ వెర్షన్ పశ్చిమ దేశాలలో అత్యంత ప్రాచుర్యం పొందింది.[10][11][12][13]
సెనగలు ఉపయోగించినప్పుడు, అవి వాడటానికి ముందు ఉడికించబడవు (సెనగలు వండటం వల్ల ఫలాఫెల్ విరిగిపోతుంది, బైండర్‌గా ఉపయోగించడానికి కొంత పిండిని జోడించడం అవసరం). బదులుగా అవి రాత్రిపూట నానబెట్టబడతాయి (కొన్నిసార్లు బేకింగ్ సోడాతో), తరువాత పార్స్లీ, స్కాల్లియన్స్, వెల్లుల్లి వంటి వివిధ పదార్ధాలతో కలిపి ఉంచబడుతుంది. జీలకర్ర, కొత్తిమీర వంటి సుగంధ ద్రవ్యాలు తరచుగా చిక్కుడుకాయలతో అదనపు రుచి కోసం కలుపుతారు.[11][14]
మిశ్రమం బంతులు లేదా వడల ఆకారంలో ఉంటుంది. ఇది చేతితో లేదా అలెబ్ ఫలాఫెల్ (ఫలాఫెల్ అచ్చు) అనే సాధనంతో చేయవచ్చు. మిశ్రమం సాధారణంగా డీప్ ఫ్రై, లేదా ఓవెన్ లో కాల్చవచ్చు.
విడిగా వడ్డించనప్పుడు, ఫలాఫెల్ తరచుగా ఫ్లాట్ లేదా పులియని రొట్టెతో వడ్డిస్తారు. టొమాటో, పాలకూర, దోసకాయ, ఊరగాయలు వంటి ఇతర అలంకరించులను జోడించవచ్చు. ఫలాఫెల్ సాధారణంగా తహిని అనే సాస్ తో కలిపి వడ్డించబడుతుంది.
ఫలాఫెల్ సాధారణంగా బంతి ఆకారంలో ఉంటుంది, కానీ కొన్నిసార్లు ఇతర ఆకారాలలో, ముఖ్యంగా డోనట్ ఆకారంలో కూడా తయారు చేస్తారు. ఫలాఫెల్ లోపలి భాగం ఆకుపచ్చగా ఉండవచ్చు (పార్స్లీ లేదా పచ్చి ఉల్లిపాయ వంటి ఆకుపచ్చ మూలికల నుండి), లేదా టాన్ రంగులో కూడా ఉండవచ్చు.
సెనగలతో తయారు చేసినప్పుడు, ఫలాఫెల్‌లో ప్రోటీన్, కాంప్లెక్స్ కార్బోహైడ్రేట్లు, ఫైబర్ అధికంగా ఉంటాయి.[15] కాల్షియం, ఐరన్, మెగ్నీషియం, పొటాషియం, జింక్, మాంగనీస్, విటమిన్ సి, థియామిన్, పాంతోతేనిక్ ఆసిడ్, విటమిన్ బి, ఫోలేట్ ముఖ్యమైన పోషకాలు.[16]
మూలాలు
[మార్చు]- ↑ Gil, Marks (2010). ఎన్సైక్లోపీడియా అఫ్ జ్యూయిష్ ఫుడ్. Hoboken, NJ: Wiley. ISBN 978-0-544-18631-6. OCLC 849738985.
- ↑ "నో మ్యాటర్ వేర్ ఇట్ ఒరిజినాటెడ్, ఫలాఫెల్ ఐస్ స్టిల్ ఇస్రాయెల్స్ నేషనల్ ఫుడ్". Haaretz (in ఇంగ్లీష్). 24 April 2012. Retrieved 29 November 2019.
- ↑ "ఏంషియెంట్ ఈజిప్సియాన్ ఫుడ్". Retrieved 29 November 2019.
- ↑ Joseph Williams McPherson, ది మౌల్డ్స్ అఫ్ ఈజిప్ట్, 1941 Google Books
- ↑ Davidson, Alan; Jaine, Tom (2006). ది ఆక్స్ఫర్డ్ కంపానియన్ టు ఫుడ్ (2 ed.). Oxford University Press. p. 287. ISBN 978-0-19-280681-9. Retrieved April 27, 2010.
- ↑ Habeeb, Salloum (April 1, 2007). "ఫలాఫెల్: హీల్తి మిడిల్ ఈస్టర్న్ హాంబర్గెర్స్ క్యాప్ట్యూర్స్ ది వెస్ట్". Vegetarian Journal. Retrieved February 16, 2010.
- ↑ Ham, Anthony (2010). Africa. Footscray, Victoria: Lonely Planet. p. 199. ISBN 978-1-74104-988-6. Retrieved July 19, 2011.
- ↑ వై డో అలెక్డ్రియాన్స్ కాల్ ది తామియ బై ఫలాఫెల్, archived from the original on 2018-10-24, retrieved November 29, 2019
- ↑ Petrini, Carlo; Watson, Benjamin (2001). స్లో ఫుడ్ : కల్లెక్ట్డ్ థాట్స్ ఆన్ టేస్ట్ఎం ట్రేడిషన్, అండ్ ది హానెస్ట్ ప్లెషర్స్ అఫ్ ఫుడ్. Chelsea Green Publishing. p. 55. ISBN 978-1-931498-01-2. Retrieved February 6, 2011.
- ↑ Campion, Charles (May 9, 2002). "ఫాలింగ్ ఫర్ ఫైన్ ఫలాఫెల్". Evening Standard. Archived from the original on May 5, 2013. Retrieved November 29, 2019.
- ↑ 11.0 11.1 Roden, Claudia (2000). ది న్యూ బుక్ అఫ్ మిడిల్ ఈస్టర్న్ ఫుడ్. Random House. p. 62. ISBN 978-0-375-40506-8.
- ↑ Malouf, Greg; Malouf, Lucy (2008). Artichoke to Za'atar: Modern Middle Eastern Food. University of California Press. p. 90. ISBN 978-0-520-25413-8. Retrieved February 6, 2011.
- ↑ Ayto, John (1990). The glutton's glossary: a dictionary of food and drink terms. Routledge. ISBN 0-415-02647-4. Retrieved February 6, 2011.
- ↑ Bittman, Mark (2007-04-04). "ఫర్ ది ఫలాఫెల్, డో ఇట్ ఆల్ యూర్సెల్ఫ్". ది న్యూ యార్క్ టైమ్స్. Retrieved 11 July 2011.
- ↑ Webb, Robyn (2004). ఈట్ తో బీట్ హై బ్లడ్ ప్రెషర్. Readers Digest. p. 140. ISBN 978-0-7621-0508-3. Retrieved February 6, 2011.
- ↑ Balch, Phyllis A. (2003). Prescription for Dietary Wellness (2 ed.). Avery. p. 119. ISBN 978-1-58333-147-7. Retrieved February 6, 2011.