สงครามโตโยตา
สงครามโตโยตา | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
ส่วนหนึ่งของ ความขัดแย้งชาด–ลิเบียและสงครามเย็น | |||||||
ทหารชาดกับรถกระบะโตโยต้า แลนด์ครูเซอร์ในค.ศ. 2008 | |||||||
| |||||||
คู่สงคราม | |||||||
ลิเบีย CDR PLO[1][2] |
FANT FAP ฝรั่งเศส (ปฏิบัติการเอแปร์วีเย) | ||||||
ผู้บังคับบัญชาและผู้นำ | |||||||
มูอัมมาร์ กัดดาฟี เคาะลีฟะฮ์ ฮัฟตาร์[3] มาห์มุด อะบู มาร์ซูค |
ฮิเซน ฮาเบร ฮัสซัน จามุส อีดริส เดบี ฟร็องซัว มีแตร็อง ฌ็อง ซอลนีแย | ||||||
กำลัง | |||||||
ลิเบีย: 90,000[4] รถถัง 300+ คัน อากาศยาน 60+ ลำ CDR: กองกำลังอาสาสมัคร 1,000 คน[5] |
FANT: 28,000[6] FAP: 1,500–2,000[7] ฝรั่งเศส: 1,500 อากาศยาน 12+ ลำ | ||||||
ความสูญเสีย | |||||||
เสียชีวิต 7,500 คน ตกเป็นเชลย 1,000 คน รถถังและรถลำเลียงพลหุ้มเกราะสูญหาย 800 คัน อากาศยานเสียหาย 28–32 ลำ[8] | เสียชีวิต 1,000 คน[8] |
สงครามโตโยตา (อาหรับ: حرب تويوتا, อักษรโรมัน: Ḥarb Tūyūtā, ฝรั่งเศส: Guerre des Toyota) หรือ มหาสงครามโตโยตา[9] เป็นช่วงท้ายของความขัดแย้งชาด–ลิเบียที่เกิดขึ้นใน ค.ศ. 1987 สงครามสู้รบทางเหนือของชาดและพรมแดนชาด–ลิเบีย สงครามนี้ได้ชื่อมาจากรถกระบะโตโยต้า โดยเฉพาะโตโยต้า ไฮลักซ์และโตโยต้า แลนด์ครูเซอร์ที่ทหารชาดใช้ในการเคลื่อนพลและต่อสู้กับฝ่ายลิเบีย[10] สงครามโตโยตาจบลงด้วยความพ่ายแพ้อย่างย่อยยับของลิเบีย ซึ่งแหล่งข้อมูลอเมริกันระบุว่าลิเบียเสียทหาร 7,500 คน คิดเป็นหนึ่งในสิบของกองทัพ และยุทโธปกรณ์เสียหายหรือถูกยึดเป็นมูลค่ากว่า 1.5 พันล้านดอลลาร์สหรัฐ[11] ขณะที่ฝ่ายชาดเสียทหารเพียง 1,000 คน[8]
สงครามโตโยตาเริ่มขึ้นเมื่อลิเบียยึดครองตอนเหนือของชาดใน ค.ศ. 1983 หลังมูอัมมาร์ กัดดาฟี ผู้นำลิเบียปฏิเสธไม่ยอมรับความชอบธรรมของฮิเซน ฮาเบร ประธานาธิบดีชาด ฝ่ายลิเบียได้รับการสนับสนุนทางทหารจากกลุ่มรัฐบาลเปลี่ยนผ่านแห่งชาติ (GUNT) ในการโค่นล้มฮาเบร แต่แผนการนี้ล้มเหลวเมื่อฝรั่งเศสเข้าแทรกแซงในปฏิบัติการมันตาและปฏิบัติการเอแปร์วีเยที่หยุดยั้งการรุกของลิเบียไว้ที่เหนือเส้นขนานที่ 16 องศาเหนือ ซึ่งเป็นพื้นที่แห้งแล้งและมีคนอาศัยอยู่น้อยของชาด[12]
ค.ศ. 1986 กลุ่ม GUNT ขัดแย้งกับกัดดาฟี ทำให้ลิเบียเสียความชอบธรรมในการคงกำลังทหารในชาด ฮาเบรฉวยโอกาสนี้สั่งยกทัพข้ามเส้นขนานที่ 16 ในเดือนธันวาคม[13] ภายในสามเดือน ฮาเบรที่ใช้ยุทธวิธีกองโจรและการสงครามตามแบบสามารถยึดพื้นที่ทางเหนือคืนจากลิเบียได้เกือบทั้งหมด[14] ชาดกับลิเบียตกลงหยุดยิงในเดือนกันยายน ค.ศ. 1987 แต่ทั้งสองฝ่ายไม่สามารถตกลงเรื่องข้อพิพาทฉนวนเอาซู จนใน ค.ศ. 1994 ศาลยุติธรรมระหว่างประเทศตัดสินให้ฉนวนเอาซูเป็นของชาด
อ้างอิง
[แก้]- ↑ "قصة من تاريخ النشاط العسكري الفلسطيني... عندما حاربت منظمة التحرير مع القذافي ضد تشاد - رصيف22". 4 December 2018.
- ↑ Talhami, Ghada Hashem (30 November 2018). Palestinian Refugees: Pawns to Political Actors. Nova Publishers. ISBN 9781590336496 – โดยทาง Google Books.
- ↑ Touchard, Laurent (21 October 2014). "Libye : la deuxième vie de Khalifa Haftar au Tchad et la défaite finale de Ouadi Doum". Jeune Afrique. สืบค้นเมื่อ 28 October 2018.
- ↑ Metz 2004, p. 254.
- ↑ The Americana Annual, 1988, 180
- ↑ Azevedo 1998, p. 119.
- ↑ The Economic Cost of Soviet Military Manpower Requirements, 143
- ↑ 8.0 8.1 8.2 Pollack 2002, p. 397
- ↑ Neville 2018, p. 16.
- ↑ Clayton 1998, p. 161.
- ↑ Simons 2004, p. 58
- ↑ Pollack 2002, pp. 382–385
- ↑ Nolutshungu 1995, p. 212.
- ↑ Azevedo 1998, p. 124.
บรรณานุกรม
[แก้]- Azevedo, Mario J. (1998). Roots of Violence: A History of War in Chad. Routledge. ISBN 90-5699-582-0.
- Brecher, Michael & Wilkenfeld, Jonathan (1997). A Study in Crisis. University of Michigan Press. ISBN 0-472-10806-9.
- Clayton, Anthony (1998). Frontiersmen: Warfare in Africa Since 1950. Routledge. ISBN 1-85728-525-5.
- Collelo, Thomas (1990). Chad. US GPO. ISBN 0-16-024770-5.
- Metz, Helen Chapin (2004). Libya. US GPO. ISBN 1-4191-3012-9.
- Ngansop, Guy Jeremie (1986). Tchad, vingt ans de crise (ภาษาฝรั่งเศส). L'Harmattan. ISBN 2-85802-687-4.
- Neville, Leigh (2018). Technicals: Non-Standard Tactical Vehicles from the Great Toyota War to modern Special Forces. Oxford, New York City: Osprey Publishing. ISBN 9781472822512.
- Nolutshungu, Sam C. (1995). Limits of Anarchy: Intervention and State Formation in Chad. University of Virginia Press. ISBN 0-8139-1628-3.
- Pollack, Kenneth M. (2002). Arabs at War: Military Effectiveness, 1948–1991. University of Nebraska Press. ISBN 0-8032-3733-2.
- Simons, Geoff (2004). Libya and the West: From Independence to Lockerbie. I.B. Tauris. ISBN 1-86064-988-2.
- Le pick up des guerilleros, La révolution Toyota en Libye เก็บถาวร 2013-02-22 ที่ archive.today(2011). Tristan Ranx. Fluctuat.net.