Halcrosse H
Li halcrosse H, c' est ene lete H ki s' meteut dinltins el tiesse di des mots k' i gn a, mins ki n' si prononcive gote, nén ddja e Payis d' Lidje, et leyî spotchî u candjî les årtikes metous padvant.
Etimolodjeye
[candjî | candjî l’ côde wiki]Li halcrosse H provént å pus sovint di des mots laténs ki cmincént pa H : hominem (ome, vî scrijha home), hibernum (ivier, vî scrijha hiviér), hirundo (oronde, vî scrijha horonde, haronde). Mins eto di des mots greks hôrologion (ôrlodje, vî scrijha hôrloge).
Li halcrosse H est diferin del H prumrece, ki provént å pus sovint des lingaedjes tîxhon.
Dins les nos d' plaeces metou ezès provinces di Nameur, do Hinnot et do Roman Payis, ci n' est nén todi åjhey do saveur sel H est halcrosse u shoflêye. Did la, sacwants halkinaedjes.
Istwere do scrijhaedje do halcrosse H e walon
[candjî | candjî l’ côde wiki]Li halcrosse H serè scrît dins bråmint les scrijhaedjes divant Feller, et pa Feller lu-minme, ki nel oiza rsaetchî.
Tolminme, Villers ni l' eploye nén dins si motî (omme, oniesse).
E 20inme sieke, a pårti di 1920, i va esse todi rsaetchî dins les scrijhaedjes Feller. Mins i vike co dins les scrijhaedjes di mierdjins.
Les rfondeus ont rprins sins tchicter li dujhance do sistinme Feller ådfwait des halcrosses H.
Les halcrosses H do francès
[candjî | candjî l’ côde wiki]E francès, gn a deus sôres di halcrosses H:
- li H mouwea: i permete li spotchaedje di l' årtike: l'heure, l'hiver; l'horloge
- li H shoflé: i n' permete nén li spotchaedje di l' årtike: la hache, la hure