Konstantin VII Porfirogenet

Konstantin VII
Vladavina	913 - 920 945 - 959
Prethodnik	Aleksandar Roman I
Nasljednik	Roman I Roman II
Krunidba	911
Supružnik	Jelena Lakapin
Djeca	Roman II Teodora
Dinastija	Makedonska
Otac	Leon VI Mudri
Majka	Zoja Karbonopsina
Rođenje	905
Smrt	959

Konstantin VII Porfirogenet (2. septembar 905 – 9. novembar 959) bio je bizantski car iz makedonske dinastije koji je vladao od 913. do 959. Bio je sin cara Leona VI i njegove četvrte supruge Zoe Karbonopsine i nećak svog prethodnika cara Aleksandra.

Veći dio njegove vladavine je dominirao regentima: od 913. do 919. godine regent je bila njegova majka, dok je od 920. do 945. godine dijelio tron sa Romanom Lakapinom, čiju je kćerku Helenu oženio. Konstantin VII je najpoznatiji po četiri historijske knjige De Administrando Imperio, De Ceremoniis, De Thematibus i Vita Basilii. Imao je nadimak Purpurni zbog toga što je kao mali živio u purpurnoj sobi u carskoj palati koja je bila ukrašena porfirom, jer njegova majka Zoe nije bila udata za Leona u to vrijeme. Ipak, epitet mu je omogućio da istakne svoju poziciju kao legitimni sin, za razliku od ostalih koji su nasljeđivali tu titulu od rođenja.

Vladavina

Car Konstantin VII sa majkom, caricom Zojom

Konstantin je 911. krunisan za suvladara, ali poslije smrti oca nije postao car Bizanta. U periodu između 912. i 945. godine Konstantin je bio žrtva različitih dvorskih spletki i odvojen od prijestolja. Konstantin se 919. oženio Helenom, kćerkom Romana Lakapina koji je pokušavao da sebi i svojim sinovima osigura novu dinastiju na bizantskom carskom prijestolju. Konstantin je uspio 945. da se oslobodi Romanovih nasljednika i da preuzme carsku poziciju.

Konstantin VII Porfirogenit nije ostao upamćen po svojoj političkoj djelatnosti kao državnik među brojnim istaknutim carevima u Bizantu. Naslijedio ga je sin Roman II. Poznatiji je kao pisac djela kojima je ostavio u nasljeđe značajne historijske izvore. Iako je bio prvi nasljednik u Bizantu od rane mladosti radije se bavio kulturom i umjetnošću, a zanemarujući uobičajene dvorske intrige među svojom rodbinom. Konstantina VII. historija pamti po naučnoj i kulturnoj aktivnosti gdje je ostavio zapažene rezultate. Potisnut od državničke politike Konstantin je svoje zanimanje posvetio nauci i umjetnosti. U mladosti je stekao najbolje obrazovanje koje se moglo steći u Carigradu, a kasnije je oko sebe okupio učene ljude sa kojima je pisao djela enciklopedijskog karaktera po kojima se najbolje prepoznaje.

Najznačajnija djela za historiju jugoistočne Evrope su De administrando imperio (O upravljanju carstvom ili Spis o narodima); De thematibus (Spis o temama Bizantskog carstva); Vita Basilii (Život Vasilija); De caeremoniis (O ceremonijama Bizantskog carstva). Najznačajnije djelo je De administrando imperio, poznato u skraćenom navođenju u literaturi kao DAI. Djelo je nastalo između 949-955. U njemu je dat detaljan opis svih krajeva Bizantskog carstva. Najinteresantniji su podaci u poglavljima 29-36, koji govore o historiji jugoistoka Evrope do vremena Konstantina VII Porfirogeneta. U ovom djelu se nalazi i prvi spomen Bosne (u pisanoj formi) i njenih naseljenih gradova u historijskim izvorima (parafrazirano: a u Bosni se nalaze dva grada Katera i Desnik). U pravom smislu riječi to je rodni list srednjovjekovne bosanske države u historijskim izvorima.

Prethodi:	Car Bizantije	Slijedi:
Aleksandar		Roman I

Prethodi:	Car Bizantije	Slijedi:
Roman I		Roman II