نثاری تونی

مولانا نثاری تونی
درگذشته	٩۶٨ هجری

نثاری تونی، (زاده تون)، از شاعران سده ۱۰ هجری و معاصر شاه تهماسب اول صفوی بود.

سام‌میرزا صفوی، در کتابش تحفه سامی می‌نویسد :

نثاری تونی بوفور فضیلت محلی است و شعر او از معایب معرا و بسرعت فهم وحدت طبع و به حسن خلق و کثرت تواضع معروف است و در شعر و انشاء و معما بی بدل است.

آثار

• دیوان نثاری ‌‌‌‌:

دیوان نثاری تونی در دست است که تعداد ابیات آن در نسخه‌های موجود متفاوت است. از دیوان او تاکنون دو نسخه شناسایی شده است: الف) نسخۀ شماره ٣٢٨۵ در کتابخانه مرکزی دانشگاه تهران، متعلق به سده یازدهم شامل سه‌هزار بیت حاوی قصاید و غزلیات که آغاز و انجام آن ناقص است. ب) نسخۀ ٣٢٨۵ همان کتابخانه تحریر سده دوازدهم با حدود پنج‌هزار بیت، شامل غزلیات و قصاید و ترکیب‌بندها که غزل‌ها و قصاید براساس قافیه مرتب شده است. چند قصیده در منقبت علی ابن موسی الرضا که مراتب خلوص عقیده و احترام خود را نسبت به امام همان ابراز داشته و بقیه در ستایش چند تن از رجال عصر صفوی از جمله: نظام‌الدین شاهقلی سلطان استاجلو ، خواجه جلال‌الدین امیر بیگ وزیر، خواجه شمس‌الدین محمد نورکمال و امیر آیغوت‌بیگ استاجلوست.

• مثنوی سرو و تذرو:

از آثار وی، می‌توان به کتاب سرو و تذرو اشاره کرد که به وسیلهٔ دکتر محمد جعفر یاحقی تصحیح شده‌است. این مثنوی بر وزن شاه و درویش است و ٢٣٨۵ بیت دارد.

نمونه شعر

دل شبی چنگ در آن سلسله محکم زد		باد صبح آمد و آن سلسله را بر هم زد
ای دل غمگین به تنگ از خانه تن آمدی		عاقبت خون گشتی و از چشم روشن آمدی

---

ای گرد کوی یار دمی از هوا نشین		مهمان مردمان شو در دیده ها نشین
ای تیر یار از نظرش چون فتاده ای		ما هم فتاده ایم به پهلوی ما نشین

‌‌

منابع

• نثاری تونی (١٣٩۶)، دیوان، به کوشش به کوشش محمد جعفر یاحقی.، تهران: کتابخانه موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی، شابک ۹ـ۲۸۱ـ۲۲۰ـ۶۰۰ـ۹۷۸