Gubernia kutaiska

Gubernia kutaiska

Кутаисская губе́рния

gubernia
1846–1918
Herb
Państwo	Imperium Rosyjskie
Siedziba	Kutaisi
Powierzchnia	29 524 km²
Populacja (1897) • liczba ludności	913 657
• gęstość	30,9 os./km²
Szczegółowy podział administracyjny
Liczba ujezdów	7
Położenie na mapie

Podział administracyjny guberni

Gubernia kutaiska (ros. Кутаисская губерния) – jednostka administracyjna Imperium Rosyjskiego na Kaukazie, utworzona ukazem Mikołaja I w 1846. Stolicą guberni był Kutais. Wchodziła w skład Namiestnictwa Kaukaskiego. Istniała do 1918.

Gubernia była położona w zachodniej części Kaukazu Południowego, nad Morzem Czarnym, pomiędzy 40°18′51″ a 43°48′51″ długości geograficznej północnej i 41° a 43°05′ szerokości geograficznej wschodniej. Graniczyła od północy z gubernią czarnomorską, obwodem kubańskim i obwodem terskim, od wschodu z gubernią tyfliską, na południu z obwodem karskim (do 1903), od 1903 z obwodem batumskim (1883–1903 w składzie guberni, od 1903 wydzielonym), na południowym zachodzie (do 1903) z Imperium Osmańskim (wilajety Trabzon i Erzurum), od 1903 z obwodem batumskim, od zachodu z Morzem Czarnym.

Powierzchnia guberni wynosiła w 1897 – 29 524 km² (25 941,8 wiorst²). Gubernia w początkach XX wieku była podzielona na 7 ujezdów i okręg suchumski.

Demografia

Ludność (z obwodem batumskim), według spisu powszechnego 1897 – 913 657 osób – 842 000 Gruzinów (82,2%), 59 000 Abchazów (5,6%), 40 198 Turków (4,4%), 21 000 Ormian (2,3%), 13 000 Rosjan (1,8%), Grecy, Ukraińcy, Żydzi, Polacy, Kurdowie i Osetyjczycy. Jedyną jednostką administracyjną, w której Gruzini stanowili mniejszość (24,1% ludności) był okręg suchumski, gdzie dominowali Abchazowie (55,3%).

Losy terytorium guberni

Po przewrocie bolszewickim w Rosji i rozpędzeniu Konstytuanty Rosji przez bolszewików, Sejm Zakaukaski proklamował 10 lutego 1918 powstanie Zakaukaskiej Demokratycznej Republiki Federacyjnej w której skład weszła gubernia kutaiska. Od 26 maja 1918 Demokratyczna Republika Gruzji. Po podboju Gruzji przez Armię Czerwoną (luty-marzec 1921) w Gruzińskiej Socjalistycznej Republice Radzieckiej (od 25 lutego 1921), w tym w latach 1922–1936 w składzie Zakaukaskiej Federacyjnej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej – republiki związkowej ZSRR, w latach 1936–1991 samodzielna republika związkowa ZSRR. Od 1991 niepodległa Gruzja. Okręg Suchumi jest nieuznanym międzynarodowo quasi-państwem Abchazja kontrolowanym przez Abchazów wspieranych przez Federację Rosyjską.

Bibliografia

• Кутаисская губерния Энциклопедия Брокгауза Ф.А. и Ефрона И.А.