Anadolu tarihi kronolojisi

Türk tarihinin zaman çizelgesi, Türkiye ve ondan önce kurulmuş devletlerde politik olaylar, bölgesel değişimler ve önemli yasal değişiklikleri içeren bir çizelgedir. Bu çizelgeden başka Türkiye tarihi, Osmanlı padişahları listesi ve Türkiye cumhurbaşkanları listelerine bakabilirsiniz.

Bu liste eksiktir, maddeyi geliştirerek yardımcı olabilirsiniz.

13. yüzyıl

Yıl	Tarih	Olay
1299		Osmanlı İmparatorluğu'nun kurucusu I. Osman'ın saltanat dönemi başladı.

14. yüzyıl

Yıl	Tarih	Olay
1389	15 Haziran	I. Kosova Muharebesi. Sırbistan'ın büyük bir kısmı fethedildi.
1396	25 Eylül	Niğbolu Muharebesi. Bulgaristan fethedildi.

15. yüzyıl

Yıl	Tarih	Olay
1444	10 Kasım	Varna Muharebesi. Osmanlı zaferi, Haçlılar yenildi.
1453		II. Mehmed (Fatih) Konstantinopolis'i fethetti. Bizans imparatoru XI. Konstantinos savaşta öldü.
1460		II. Mehmed, Mora'yı fethetti.
1461		II. Mehmed, Trabzon'u fethetti ve Trabzon İmparatorluğu son buldu.
1462		II. Mehmed'in sarayı olan Topkapı Sarayı'nın yapımına başlandı.
1463		Bosna fethedildi.
1473		Otlukbeli Muharebesi; II. Mehmed, Akkoyunlular hükümdarı Uzun Hasan'ı yendi.
1475		Gedik Ahmed Paşa, Feodosya'yı ele geçirdi. Kırım ele geçirildi.
1478		Arnavutluk fethedildi.
1480		Gedik Ahmed Paşa Otranto'yu ele geçirdi,
1481	3 Mayıs	II. Mehmed öldü. II. Bayezid tahtına çıktı.
1482		Hersek fethedildi.
1498		Karadağ fethedildi.

16. yüzyıl

Yıl	Tarih	Olay
1514		Çaldıran Muharebesi; I. Selim, Safevî Devleti'nin kurucusu ve ilk hükümdarı I. İsmail'i yendi. Kürdistan Osmanlı Devleti'nin kontrolü altında.
1516		Mercidabık Savaşı; I. Selim, Mısır'da Memlûk Sultanlığı'nda Kansu Gavri'yi yendi. Suriye ve Filistin Osmanlı kontrolünde.
1517		Ridaniye Savaşı; I. Selim Mısır Memlük Sultanı II. Tuman bay'ı yendi. Mısır Osmanlı kontrolünde; I. Selim takes the title caliph.
1519		Cezayir fethedildi.
1520		Kanuni Sultan Süleyman (Muhteşem Süleyman, I. Süleyman) saltanatı başladı.
1521		Kanuni Sultan Süleyman Belgrad'ı aldı.
1522		Kanuni Sultan Süleyman Rodos'u aldı.
1526		Mohaç Muharebesi. Kanuni Sultan Süleyman, Louis II of Hungary and Bohemia yendi.
1529		Viyana Kuşatması.
1533		Irak Türk kontrolünde.
1538		Preveze Deniz Muharebesi. Türk donanması Akdeniz'in çoğunluğunu kontrolüne aldı.
1550		Kadınlar saltanatı
1551		Libya alındı.
1541		Kanuni Sultan Süleyman, Budapeşte'yi fethetti.
1547		Macaristanın büyük bölümü Osmanlı kontrolüne girdi.
1566		Kanuni Sultan Süleyman (Muhteşem Süleyman, I. Süleyman) saltanatı sona erdi.
1569		Büyük İstanbul yangını.
1570		Kıbrıs, Piyale Paşa tarafından fethedildi.
1571	7 Ekim	İnebahtı Deniz Muharebesi'nde 13 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. İspanyollara ve Venediklilere karşı mağlubiyet.
1574		Tunus fethedildi.
1578		Tiflis ve Gürcistan'ın çoğunluğu fethedildi.
1590		Osmanlı ve Safevi Devletleri arasında İstanbul Barış Antlaşması 11 Mayıs 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. imzalandı.

17. yüzyıl

Yıl	Tarih	Olay
1610		Kuyucu Murat Paşa, Celali isyanları bastırdı. Türkmenler ağır bir şekilde bastırıldı.
1612		Nasuh Paşa Antlaşması Osmanlı İmparatorluğu ile Safevî Devleti arasında imzaladı. Ferhat Paşa Antlaşması ile Osmanlı ilerleme kaydetti.
1615		Serav Antlaşması ile Nasuh Paşa Antlaşması onaylandı.
1683	11 Eylül	II. Viyana Kuşatması. Osmanlı yenildi.
1686		Macaristan'dan geri çekildi.
1687		IV. Mehmed öldü.
1699		Osmanlılar, Karlofça Antlaşması'nı Macaristan ve Avusturya ile imzaladı.

18. yüzyıl

Yıl	Tarih	Olay
1718		Pasarofça Antlaşması imzalandı.
		Lale devrinin başlaması. (1730 son buldu.)
1729		Türkiye'de ilk matbaa İbrahim Müteferrika tarafından kuruldu.
1730		Patrona Halil isyanı. Lale devrinin sonu. III. Ahmet tahttan indirildi.
1739		Belgrad Antlaşması imzalandı.
1774		Küçük Kaynarca Antlaşması imzalandı.

19. yüzyıl

Yıl	Tarih	Olay
1807	Mayıs	Kabakçı Mustafa İsyanı: Yenilikçi Sultan III. Selim tahttan indirdi.
1808	21 Temmuz	Alemdar Mustafa Paşa isyanı bastırır fakat III. Selim öldü ve II. Mahmud padişah oldu.
1813	23 Nisan	Sırp isyanı.
1821		Yunan İsyanı: Yunan Bağımsızlık Savaşı başladı.
1830		Cezayir'in kontrolü Fransız yönetimine devredildi.
1832	21 Temmuz	Yunan İsyanı: Yunan egemenliği oluşturuldu.
1831		Mısır-Osmanlı Savaşı. (1831-1833)
1853	4 Ekim	Kırım Savaşı
1860	21 Ekim	İlk Türk gazetesi,Agah Efendi tarafından bastırıldı. (Tercuman'ı Ahval).
1862	5 Şubat	Birleşik Özerk Rumen devleti kuruldu.
1876	23 Aralık	1876–1877 İstanbul Konferansı başladı.
1877	24 Nisan	93 Harbi: Rusya ile bir diğer savaş başladı.
1878	3 Mart	93 Harbi: Ayastefanos Antlaşması ile Romanya ve Sırbistan'ın bağımsızlığı yeniden tesis edildi otonom ülke Bulgaristan'da olduğu gibi. Avusturya-Macaristan'daki Bosna-Hersek birlikteliği sona erdi.
	4 Haziran	Kıbrıs, Birleşik Krallık tarafından işgal edildi.
1881		Tunus Fransız kolonisi oldu.
1882		Mısır, İngiltere korumasına girdi
1885	6 Eylül	Doğu Rumeli şehrinde yargı yetkileri Bulgaristan'a devredildi.

20. yüzyıl

Yıl	Tarih	Olay
1908	3 Temmuz	İkinci Meşrutiyetin ilanı (Jön Türk Devrimi)
	5 Ekim	Bulgaristan tam bağımsızlık elde etti.
	7 Ekim	Avusturya-Macaristan İmparatorluğu, Bosna Eyaleti'ni topraklarına kattığını ilan etti.
1912		Osmanlılar kısa süren savaş ile İtalyanlara mağlup oldu. İtalyanlar Libya'da kazandı ve Kuzey Afrika'da 340 yıllık Osmanlı varlığı bu savaş ile son buldu.
	28 Kasım	Birinci Balkan Savaşı: Arnavutluk bağımsızlığını ilan etti.
1913	17 Mayıs	Birinci Balkan Savaşı: Osmanlılar Avrupa'daki varlığının çok büyük kısmını kaybetti.
1914	2 Ağustos	Osmanlılar I. Dünya Savaşı'nda İttifak Devletleri yanında yer aldı. Kıbrıs, İngiltere'ye geçti.
1915	18 Mart	Gelibolu Savaşı Türklerin en büyük zaferlerinden biri olarak tarihe geçti ve müttefikler tarafından büyük bir başarısızlık olarak görüldü.
	1920	23 Nisan | | Türkiye Büyük Millet Meclisi kuruldu.
			Ermeni Kırımı
1923		29 Ekim	Türkiye Cumhuriyeti kuruldu.
	Mustafa Kemal Atatürk gizli oylamayla ve oy birliğiyle ilk Türkiye cumhurbaşkanı seçildi.
	30 Ekim	Türkiye Cumhuriyeti'nin ilk kabinesi İsmet İnönü tarafından kuruldu.
1924		İmamların hükûmet tarafından atanacağı yeni bir politika benimsendi.
	3 Mart	Osmanlı Hilâfeti, Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından feshedildi.
		Eğitimin birleştirilmesi (Tevhid-i Tedrisat) Kanunu çıkartıldı.
		Din İşleri ve Vakıflar Bakanlığı kaldırıldı. Bunun yerine Diyanet İşleri ve Vakıflar Genel Müdürlüğü kuruldu.
	6 Mart	2. İsmet İnönü kabinesi kuruldu.
	8 Nisan	Dini mahkemelerin yerini sivil mahkemeler aldı.
	20 Nisan	Yeni Türk anayasası kabul edildi.
	26 Ağustos	Türkiye İş Bankası kuruldu.
	30 Ekim	Mecliste bulunan generallere ya profesyonel askerlik hayatında olmaları ya da meclis olmaları konusunda karar vermeleri yönünde karar verildi. Bu olay Generaller Krizi olarak bilinir.
	17 Kasım	Türkiye Cumhuriyetinin ikinci siyasi partisi olan Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası kuruldu.
	22 Kasım	3. kabine Ali Fethi Okyar tarafından kuruldu.
1925	11 Şubat	Doğu'da Şeyh Said İsyanı başladı.
	25 Şubat	Hıyanet-i Vataniye Kanunu'nda değişiklik yapıldı; Din politikaya alet edilememesi ve bunun vatan hıyaneti suçu sayılması TBMM'nde kabul edildi.
	4 Mart	4. kabine İsmet İnönü tarafından kuruldu.
	5 Mayıs	Manok Manukyan adında bir Ermeni Atatürk'e suikast planladığı gerekçesi ile idam edildi.
	5 Haziran	Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası'nın dini amaçlarını siyasete alet ettiği gerekçesi ile kapatıldı.
	29 Haziran	Şeyh Said ve 46 takipçisi Diyarbakır'da ölüm cezasına çarptırıldı.
	27 Ağustos	Mustafa Kemal Atatürk, Şapka Devrimi'ni yapmak için Kastamonu'ya geldi.
	1 Eylül	Ankara'da Birinci Türk Tıp Kongresi toplandı.
	4 Eylül	Türk Kadınları ilk kez güzellik yarışmasına katıldı.
	1 Ekim	Atatürk, Bursa'da tekstil fabrikası açtı.
	5 Kasım	Ankara Hukuk Fakültesi açıldı.
	25 Kasım	"Şapka Kanunu" yayınlandı, dini kıyafetler giymek yasaklandı.
	26 Aralık	Miladi takvime geçiş için kanun çıkarıldı.
1926	17 Şubat	İsviçre Medeni Kanunu'ndan uyarlanan Medeni Kanun kabul edildi. Kadın hakları genişletildi ve çok eşlilik kaldırıldı.
	1 Mart	İtalya Ceza Kanunu'nda alınan Türk Ceza Kanunu kabul edildi.
	17 Mart	TBMM'de "Demir Sanayinin Tesisine Dair Kanun" kabul edildi.
	24 Mart	Türkiye'de petrol arama ve işletilmesinin devletçe yönetilmesini öngören kanun TBMM'de kabul edildi.
1927	7 Mart	İstiklâl Mahkemeleri kapatıldı.
	15 Ekim	Mustafa Kemal Atatürk, Mecliste Nutuğu okumaya başladı.
	20 Ekim	"Nutuk" sona erdi.
	28 Ekim	İlk nüfus sayımı yapıldı ve nüfus yaklaşık 13.5 milyon olarak hesaplandı.
	27 Kasım	İsmet İnönü tarafından 5. kabine kuruldu.
	25 Aralık	İlk kadın avukat Süreyya Ağaoğlu görevine başladı.
1928	10 Nisan	Anayasa'da yer alan "Türkiye Cumhuriyetinin resmi dini İslam'dır." cümlesi kaldırıldı.
	19 Mayıs	"Yüksek Mühendis Mektebi Kanunu" kabul edildi.
	1 Kasım	Latin harflerinden uyarlanan Türk alfabesi kabul edildi.
1929	3 Nisan	Kadına seçme ve seçilme hakkı yerel seçimlerde verildi.
	29 Nisan	İlk Türk kadın yargıç atandı.
	13 Mayıs	TBMM'nde ilk Ticaret Kanunu kabul edildi.
	1 Eylül	Arapça ve Farsça yerine Türkçenin kullanılmasına yönelik kurslar açıldı.
1930	11 Haziran	Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası kurulması için verilen kanun teklifi kabul edildi.
	12 Ağustos	Cumhuriyetin üçüncü partisi olan Serbest Cumhuriyet Fırkası kuruldu.
	27 Eylül	İsmet İnönü tarafından altıncı hükûmet kuruldu.
	27 Ekim	Yunan Başbakan Venizelos, Ankara'da Mustafa Kemal Atatürk'ü ziyaret etti.
	17 Kasım	Serbest Cumhuriyet Fırkası'nın radikal dini gruplar tarafından dağılmasının ardından, Başkan Fethi Okyar tarafından kapatılma kararı alındı.
	23 Aralık	Cumhuriyet karşıtları tarafından Kubilay katledildi.
1931	16 Mart	İlk kadın cerrah Suat Rasim diplomasını aldı.
	26 Mart	Ölçü Kanunu kabul edildi. Arap ölçülerinin yerine metrik sistem kullanılmaya başlandı.
	20 Nisan	Mustafa Kemal Atatürk'ün, tarihi sözü olan "Yurtta Sulh, Cihanda Sulh" sözü kullanıldı.
	4 Mayıs	Yedinci Hükûmet İsmet İnönü tarafından kuruldu.
	25 Temmuz	"Matbuat Kanunu" kabul edildi.
1932	18 Temmuz	Türkiye, Milletler Cemiyeti üyesi oldu.
	31 Temmuz	Belçika'da düzenlenen Dünya Kadınlar Güzellik Yarışmasında Türk yarışmacı Keriman Halis Ece'nin kazandığı ilan edildi.
	13 Kasım	Dr. Müfide Kazım, ilk kadın doktoru oldu.
	12 Aralık	Adile Ayda, Dışişleri Bakanlığı'nda ilk kadın memur olarak atandı.
1933	7 Şubat	İstanbul bir camide ilk defa Türkçe ibadet yapıldı.
	31 Mayıs	The 480-Yıl-old Darülfünun'ün 480 yaşında kapatıldı, yerine İstanbul Üniversitesi kuruldu.
	Haziran	Sümerbank ve Halkbank kuruldu.
	26 Ekim	Türk kadınlarına yerel seçimlerde seçme ve seçilme hakkı verildi.
	18 Kasım	İstanbul Üniversitesi açıldı.
	1 Aralık	Beş Yıllık Kalkınma Planı ilk defa kabul edildi.
1934	21 Haziran	Soyadı Kanunu kabul edildi, unvan olarak kullanılan Bey, Efendi, Paşa, Sultan ve Hanım gibi kelimeler terk edildi.
	24 Kasım	Mustafa Kemal Paşa, Atatürk soyadını aldı.
		Aya Sofya camisi, müze olarak değiştirildi.
	5 Aralık	Türk kadınlarına milletvekili seçimlerinde seçme ve seçilme hakkı verildi. İlk seçimlerde 18 kadın milletvekili TBMM'ne girdi.
1935	1 Mart	Sekizinci Hükûmet İsmet İnönü tarafından kuruldu.
1936	29 Mayıs	Türk Bayrağında yer lan hilal ve yıldız için boyutları bir kanun ile belirlendi.
	8 Haziran	Türk Sosyal Güvenlik Sisteminin ilk adımları olarak işçi kanunu kabul edildi.
1937	27 Ocak	Hatay'ın bağımsızlığı Milletler Cemiyetinin Cenova toplantısında kabul edildi.
	9 Haziran	Ankara'da Tıp Fakültesi kurulmasına karar verildi.
	20 Eylül	Atatürk, Dolmabahçe Sarayında ilk sanat galerisini açtı.
	9 Ekim	Nazilli Basma Fabrikası Atatürk tarafından açıldı.
	25 Ekim	Dokuzuncu Hükûmet, eski ekonomi bakanı Celal Bayar tarafından kuruldu.
		Dersim İsyanı: 1937-1938 yıllarında yaşanan isyan hükûmet tarafından bastırıldı.
1938	10 Kasım	Kurucu Mustafa Kemal Atatürk öldü. Yerine eski asker ve başbakan İsmet İnönü geçti.
1939		İkinci Dünya Savaşı: Türkiye savaşının sonlarına doğru Almanya'ya savaş ilan etti, o ana kadar tarafsız kaldı.
	7 Temmuz	Hatay, Türkiye'ye katıldı.
1950	25 Haziran	Kore Savaşı: Birleşmiş Milletler adına savaşa katıldı.
		Müfide İlhan, İlk belediye başkanı olarak Mersin'de göreve başladı..
1952		Türkiye, Sovyetler Birliğine karşı NATO'nun önemli stratejik ortağı oldu.
1953	27 Temmuz	Kore Savaşı: Savaş bitti.
1954		Türkiye, İncirlik Hava Üssü'nü ABD Hava Kuvvetlerine kullanmak üzere izin verdi.
1955	6 Eylül	6-7 Eylül Olayları: 6 - 7 Eylül 1955'te İstanbul'da yaşayan başta Rumlara olmak üzere azınlıklara yönelik tahrip ve yağma hareketi patlak verdi.
	7 Eylül	6-7 Eylül Olayları: Olaylar bitti.
1960	27 Mayıs	Türk Silahlı Kuvvetleri yönetime el koydu. Silahlı Kuvvetler adına ülke yönetimini Millî Birlik Komitesi üstlendi. Orgeneral Cemal Gürsel Millî Birlik Komitesi'nin başına getirildi. millî Birlik Komitesi ilk iş olarak Türkiye Büyük Millet Meclisini ve hükûmeti feshetti ve her türlü siyasi faaliyeti yasakladı.
1965	Ekim	1965 Türkiye genel seçimlerini Millî Şef İsmet İnönü, Süleyman Demirel'e karşı kaybetti.
1971	12 Mart	Sol ve Sağ çatışmaları önlemek amacı ile, Genelkurmay Başkanı Memduh Tağmaç, Kara Kuvvetleri komutanı Faruk Gürler, Deniz Kuvvetleri komutanı Celal Eyiceoğlu ve Hava Kuvvetleri komutanı Muhsin Batur'un imzası ile Cumhurbaşkanı Cevdet Sunay'a bir muhtıra vererek hükûmet istifaya zorlanmış, yaşananlara Türk Silahlı Kuvvetleri müdahale etmiştir.
1974		Türkiye, Kıbrıs Barış Harekatı'nı gerçekleştirdi.
1980	12 Eylül	1980 yılında yapılan Askeri darbe sonucu Süleyman Demirel'in Başbakan'ı olduğu hükûmet görevden alındı, Türkiye Büyük Millet Meclisi lağvedildi, 1970 sonrasında değiştirilen 1961 Anayasası tamamen rafa kaldırıldı ve Türkiye siyasetinin yeniden tasarlandığı bir askeri dönem başladı. Bu dönem yaklaşık dokuz yıl sürdü. 12 Eylül 1980 ardından partiler lağvedildi, parti liderleri önce askeri üslerde gözetim altında tutuldu, ardından yargılandı.
1983	6 Kasım	1983 Türkiye genel seçimleri, 12 Eylül Darbesinin ardından ilk genel seçim yapıldı.
1991		Körfez Savaşı başladı.
1999	24 Mart	Kosova Savaşı: NATO, bölgedeki iç savaşı sona erdirmek için balkanlarda devreye girdi. Türkiye görev aldı.
	10 Haziran	Kosova Savaşı: Savaş sonlandı.

21. yüzyıl

Yıl	Tarih	Olay
2002	2002 Haziran	Türkiye, Afganistan'daki Uluslararası Güvenlik Yardım Kuvveti (ISAF)'nin komutasını devraldı.
2003	2003 Şubat	Türkiye, ISAF'ın komutasını devretti.
2004	2004 Aralık	Avrupa Birliği (AB), Türkiye'nin nihai üyelik müzakerelerinin başlamasına karar verdi.
2005	1 Ocak	Yeni Türk Lirası (YTL) tedavüle girdi.
	14 Şubat	Türkiye ikinci kez Afganistan'da ISAF'ın komutasını devraldı.
	3 Ekim	Avrupa Birliği, Türkiye ile katılım müzakerelerine başladı. Anlaşmazlıklardan dolayı görüşmeler istenilen zamanda başlamadı.
2011	24 Mart	Türkiye, NATO'ya yeşil ışık yaktı ve İzmir'in, Libya'daki Muammer Kaddafi rejimini devirme operasyonunun komuta merkezi olmasına izin verdi.