Saltu al enhavo

Jawaharlal Nehru

Redakti ligilojn
El Vikipedio, la libera enciklopedio
Jawaharlal Nehru
जवाहरलाल नेहरू
Jawaharlal Nehru en la jaro 1947
Jawaharlal Nehru en la jaro 1947
Persona informo
जवाहरलाल नेहरू
Naskiĝo 14-a de novembro 1889
en Allahabad, Unuiĝintaj Provincoj, Brita Hindio
Morto 27-a de majo 1964
en Nov-Delhio, Barato
Mortis pro Naturaj kialoj Redakti la valoron en Wikidata vd
Mortis per Korinfarkto Redakti la valoron en Wikidata vd
Tombo Raj Gat Redakti la valoron en Wikidata vd
Religio Agnostikulo aŭ ateisto
Etno Kaŝmiraj Panditoj vd
Lingvoj angla • hindia vd
Loĝloko Alahabado • Nov-Delhio vd
Ŝtataneco Barato (1950–)
Dominio de Barato (1947–1950)
Brita Raĝo (–1947) Redakti la valoron en Wikidata vd
Alma mater Lernejo Harrow (1905–)
Trinity College - naturscienco (–1910)
City Law School (en) Traduki - juro Redakti la valoron en Wikidata vd
Partio Barata Nacia Kongreso Redakti la valoron en Wikidata vd
Subskribo Jawaharlal Nehru
Familio
Dinastio Familio Nehru-Gandhi vd
Patro Motilal Nehru Redakti la valoron en Wikidata vd
Patrino Swarup Rani Nehru Redakti la valoron en Wikidata vd
Gefratoj Krishna Hutheesing kaj Vijaya Lakshmi Pandit Redakti la valoron en Wikidata vd
Edz(in)o Kamala Nehru
Infanoj Indira Gandhi
Profesio
Okupo Ĉefministro de Barato
Laborkampo Naturscienco Redakti la valoron en Wikidata vd
Verkado
Verkoj Glimpses of World History ❦
Malkovro de Barato ❦
Letters from a Father to His Daughter vd
1-a Ĉefministro de Barato
Dum 15-a de aŭgusto 1947 – 27-a de majo 1964
Prezidento Rajendra Prasad kaj Sarvepalli Radhakrishnan
Antaŭulo pozicio kreita
Sekvanto Gulzarilal Nanda
1-a Ministro pri eksteraj aferoj
Dum 15-a de aŭgusto 1947 – 27-a de majo 1964
Antaŭulo pozicio kreita
Sekvanto Gulzarilal Nanda
Ministro de Financoj de Barato
Dum 8-a de oktobro 1958 – 17-a de novembro 1959
Antaŭulo T. T. Krishnamachari
Sekvanto Morarji Desai
vd Fonto: Vikidatumoj
v • d • r

Jawaharlal Nehru [Ĝavaharlal' Neru], hindie जवाहरलाल नेहरू (naskiĝis la 14-an de novembro 1889 en Alahabado, mortis la 27-an de majo 1964), estis la unua ĉefministro de la sendependa Barato. Li estis centra figuro en politiko de Barato dum multe de la 20-a jarcento. Li regis en Barato el ties establo kiel sendependa lando en 1947 ĝis sia morto en posteno en 1964. Nehru estas konsiderata la arkitekto de moderna barata naci-ŝtato: suvereno, socialisto, nereligiulo, kaj demokrata respublikano.

Antaŭ la sendependeco li estis gvidanto en la Barata Nacia Kongreso kaj fariĝis vera famulo okaze de la lukto por barata sendependeco, ankaŭ pro sia amikeco kun la Mahatmo Gandhio. Li estis la unua barata ĉefministro de la 15-a de aŭgusto 1947 ĝis la 27-a de majo 1964. Ofte nomita Pandit' (klerulo), Nehru estis verkisto kaj diletanta historiisto.

La filo de Motilal Nehru, eminenta advokato kaj naciisma ŝtatisto, Nehru estis diplomiĝinto de Trinity College kaj de la Inner Temple, kie li trejnis por esti apelaciadvokato. Post lia reveno al Hindio, li enskribiĝis ĉe la Allahabad Kasacia Kortumo, kaj prenis intereson pri nacia politiko, kio poste anstataŭigis lian advokatecon. Aktiva naciisto ekde liaj dekaĝulaj jaroj, Nehru iĝis altiĝanta figuro en hinda politiko dum la renversiĝoj de la 1910-aj jaroj. Li iĝis la eminenta gvidanto de la maldekstremaj frakcioj de la Barata Nacia Kongreso dum la 1920-aj jaroj, kaj poste de la tuta Kongreso, kun la silenta aprobo de lia mentoro, Gandhi. Kiel Kongresa Prezidento en 1929, Nehru postulis kompletan sendependecon de la Brita Hindio kaj iniciatis la decidan ŝanĝon de la Kongreso direkte al la maldekstro.

Nehru kaj la Kongreso dominis hindan politikon dum la 1930-aj jaroj kiel la lando proponita direkte al sendependeco. Lia ideo de laika naciŝtato estis ŝajne konfirmita kiam la Kongreso, sub lia gvidado, balais en la 1937-datitaj provincaj elektoj kaj formis la registaron en pluraj provincoj; aliflanke, la separista Muslima Ligo fartis multe pli malbona. Sed tiuj atingoj estis grave endanĝerigitaj en la sekvo de la Kvita Hindia Movado en 1942, kiu vidis la britojn efike dispremi la Kongreson kiel politika organizo. Nehru, kiu kontraŭvole atentis la postulon de Gandhi de tuja sendependeco, ĉar li deziris apogi la Aliancitan militinveston dum la Dua Mondmilito, venis for el longeca prizontempo al multe ŝanĝita politika pejzaĝo. La Islama Ligo sub lia maljuna Kongreso-kolego kaj nun bête noire, Muhammad Ali Jinnah, dominis islaman politikon en Hindio. Intertraktadoj inter Nehru kaj Jinnah por potencdividado malsukcesis kaj kolapsis al la sendependeco kaj sanga disigo de Hindio en 1947.

Nehru estis elektita fare de la Kongreso kiel la unua ĉefministro de tiel sendependa Hindio, kvankam la demando de gvidado estis solvita same malproksime reen kiel 1941, kiam Gandhi agnoskis Nehru kiel sia politika heredanto kaj posteulo. Kiel ĉefministro, Nehru komencis realigi sian vizion de Hindio. La Konstitucio de Barato estis realigita en 1950, post kio li komencis ambician programon de ekonomiaj, sociaj kaj politikaj reformoj. Ĉefe, li vidis la transiron de Barato de monarkio ĝis respubliko, nutrante pluralan, plurpartian demokration. En ekstera politiko, Nehru prenis ĉefrolon en nealiancitismo projekciante Baraton kiel regiona hegemonio en Sudazio.

Sub la gvidado de Nehru, la Kongreso aperis kiel ĉienhava partio, dominante nacian kaj ŝtatnivelan politikon kaj venkante en sinsekvaj elektoj en 1951, 1957, kaj 1962. Li restis populara ĉe la homoj de Barato malgraŭ politikaj problemoj en siaj lastaj jaroj kaj fiasko de gvidado dum la Ĉin-barata Milito de 1962. Nehru estis unu el la gvidantoj de la Movado de Nealiancitaj Landoj.

Biografio

[redakti | redakti fonton]

Ekkariero (1889–1912)

[redakti | redakti fonton]

Jawaharlal naskiĝis je la 14-a de novembro 1889 en Alahabado, Brita Hindio, kaj estis filo de Motilal Nehru, riĉa advokato de la komunumo de Kaŝmiraj Panditoj,[1] kaj grava gvidanto de la sendependista movado en Hindio, fakte dufoje prezidanto de la Barata Nacia Kongreso dum la epoko de la lukto por la Barata Sendependiĝo. Lia patrino, Swaruprani Thussu (1868–1938), devena el tre konata Kaŝmir-brahmina familio setlis en Lahore,[2] estis la dua edzino de Motilal, ĉar la unua estis mortinta pro filnasko. Jawaharlal estis la plej aĝa el tri fratoj, el kiuj du fratinoj.[1] La plej aĝa fratino, Vijaya Lakshmi, poste iĝis la unua virino prezidanto de la Ĝenerala Asembleo de Unuiĝintaj Nacioj.[3] La plej juna fratino, nome Krishna Hutheesing, iĝis fama verkisto kaj aŭtoris kelkajn librojn pri sia frato.

La familio Nehru ĉ. 1890-aj jaroj.

Nehru priskribis sian infanaĝon kiel "sirma kaj senproblema." Li kreskiĝis en etoso privilegia de riĉaj hejmoj inklude grandan palacan bienon nome Anand Bhawan. Lia patro edukis lin hejme per privataj respondeculoj.[4] Sub influo de tutoro, Ferdinand T. Brooks, Nehru ekinteresiĝis en scienco kaj teozofio.[5] Nehru sekve iniciiĝis en teozofia societo 13aĝa fare de familiamikino Annie Besant. Tamen, lia intereso en teozofio ne daŭris kaj li lasis la societon tuj post Brooks jam ne plu estis lia tutoro.[6] Nehru verkis: "dum preskaŭ tri jaroj [Brooks] estis kun me kaj multmaniere li ege influis min."[5]

La teozofiaj interesoj de Nehru kondukis lin al la studo de sanktaj libroj el Budhismo kaj Hinduismo.[7] Laŭ B.R. Nanda, tiuj sanktaj libroj estis la "unua enkonduko [de Nehru] al la religia kaj kultura heredo de [Hindio]....[ili] havigis al Nehru la komencan elanon por [lia] longa intelekta vojo kiu finis... en lia verko Malkovro de Barato."[7]

Nehru iĝis arda naciisto dum sia junaĝo. La Bura Milito kaj la Rus-Japana Milito intensigis sian sentaron. Pri tiu lasta li verkis, "[La] Japanaj venkoj kortuŝis mian entuziasmon... Naciismaj ideoj plenigis mian menson... Mi sopiris por hindia kaj azia liberecoj el la sklaveco fare de Eŭropo."[5] Poste kiam Nehru estis komencinta sian institucian lernadon en 1905 ĉe Harrow, gravega lernejo en Anglio, li estis ege influita de verkoj de G.M. Trevelyan pri Garibaldi, kiujn li estis ricevinta kiel premioj pro sia akademia merito.[8] Nehru vidis Garibaldi kiel revolucian heroon. Li verkis: "Vizioj de similaj faroj en Hindio venis antaŭe, de [mia] kuraĝa lukto por la libereco [de Hindio] kaj en mia menso Hindio kaj Italio iĝis strange kunmiksitaj."[5]

Nehru vestanta uniformon ĉe Lernejo Harrow en Anglio.

Jawaharlal studis juron en la Universitato de Kembriĝo. Nehru iris al Trinity College, Kembriĝo en oktobro 1907 kaj gradiĝis per honora gradiĝo en natura scienco en 1910.[9] Dum tiu periodo, Nehru studis ankaŭ politikon, ekonomikon, historion kaj literaturon neregulare. Verkoj de Bernard Shaw, H.G Wells, J.M. Keynes, Bertrand Russell, Lowes Dickinson kaj Meredith Townsend estis bazo por multo de lia politika kaj ekonomika pensaro.[5]

Post kompletigi sian gradigon en 1910, Nehru iris al Londono kaj restis tie du jarojn por juraj studoj ĉe la Urba Jurlernejo (Inner Temple).[10] Dum tiu tempo, li plustudis la fakulojn de la Fabia Societo kiaj Beatrice Webb.[5] Nehru pasis sian advokat-ekzamenon en 1912 kaj estis akceptita ĉe la advokat.[10]

Nehru ĉe Allahabada Tribunalo.

Post reveni al Hindio en aŭgusto 1912, Nehru engaĝiĝis per si mem kiel advokato ĉe Allahabada Tribunalo kaj klopodis labori kiel proces-advokato. Sed, male al sia patro, li havis nur neregulan intereson en sia profesio kaj emis nek al la jur-praktiko nek al kompanado de advokataj kolegoj. Nehru verkis: "Definitive la atmosferon ne estis intelekte stimuliga kaj sento de sengusta vivo kreskis ĉe mi.[5] Lia engaĝiĝo en naciisma politiko iĝis laŭgrade anstataŭo de la jura praktiko en la venontaj jaroj.[5]

Naciisma Movado (1912–38)

[redakti | redakti fonton]

Post sia reveno en Hindion li engaĝis sin en la politika lukto. Li amikiĝis kun Mahatma Gandhi, kaj estis baldaŭ konsiderata ties politika heredanto. En 1929 li estis nomumita prezidanto de la Naciisma Partio, kaj poste denove en 1936, 1937, kaj fine en 1946.

Britio kaj reveno al Hindio: 1912–1913

[redakti | redakti fonton]

Nehru estis disvolviginta intereson en politiko de Hindio dum sia epoko en Britio kiel studento kaj proces-advokato.[11] Monatojn post sia reveno al Hindio en 1912, Nehru ĉeestis ĉiujaran sesion de la Hindia Nacia Kongreso en Patna.[12] La Kongreso en 1912 estis la partio de moderuloj kaj de elitoj,[12] kaj li estis iom konfuzita pro tio kion li vidis kiel "tre multe anglalingva afero de la supra klaso".[13] Nehru dubis pri la efektiveco de la Kongreso sed akceptis labori por la partio helpe al la movado por hindiaj civilaj rajtoj estrita de Mahatma Gandhi en Sudafriko,[14] kolektante fondusojn por la movado en 1913.[12] Poste, li kampanjis kontraŭ nepagita laboro kaj aliaj tiaj diskriminacioj suferitaj de hindianoj en la britaj kolonioj.[15]

Unua Mondmilito: 1914–1915

[redakti | redakti fonton]

Kiam eksplodis la Unua Mondmilito, la simpatioj en Hindio estis dividitaj. Kvankam kleraj hindianoj "pro multo adoptis vikarian plezuron" vidante la Britiajn regantojn humiligitaj, la regantaj supraj klasoj aliflankiĝis al la Aliancanoj. Nehru konfesis, ke li vidis la militon per kontraŭaj sentoj. Kiel Frank Moraes skribis, "se la simpatio de [Nehru] estis kun iu lando estis kun Francio, kies kulturon li ege admiris".[16] Dum la milito, Nehru volontulis por la organizo de la "St John Ambulance" kaj laboris kiel unu el la provincaj sekretarioj en Allahabad de la organizaĵo.[12] Li ankaŭ parolis kontraŭ la porcenzuraj leĝoj aprobitaj de la Britia registaro en Hindio.[17]

Nehru aperis el la militaj jaroj kiel estro kies politikaj opinioj estis konsiderataj radikalaj. Kvankam la politika diskurso tiam estis dominata de moderulo Gopal Kriŝna Goĥale,[14] kiu estis dirinta, ke estas "frenezo pensi pri sendependeco,"[12] Nehru estis parolanta, "malferme pri politiko de ne-kunlaborado, pri la neceso rezigni el honoraj postenoj de la registaro kaj pri ne pluigi la vanan politikon de reprezentado".[18] Li ridindigis la Hindian Civilservon kiel subtenanto de la Britia politiko. Li notis, ke iu iam estis difininta la Hindian Civilservon, "pro kiu ni ege bedaŭrinde estas ankoraŭ suferantaj en tiu lando, kiel nek hindia, nek civila, nek servo".[19] Motilal Nehru, elstara modera estro, agnoskis la limojn de la konstitucia agitado, sed avertis al sia filo, ke ne estas alia "praktika alternativo" al tio. Nehru, tamen, estis malkontenta ku la vojo de la nacia movado. Li iĝis engaĝiĝinta kun agresemaj naciistaj estroj kiuj postulis memregadon por hindianoj.[20]

La influo de moderuloj en la politiko de la Kongreso vanuiĝis post la morto de Goĥale en 1915.[12] Kontraŭ-moderulaj estroj kiel Annie Besant kaj Bal Gangadhar Tilak ekhavis oportunon alvoki por nacia movado por Memregado. Tamen, en 1915, tiu propono estis malakceptita pro la malpreteco de moderuloj aliri al tia radikala agadplano.[21]

Pormemregada movado: 1916–1917

[redakti | redakti fonton]
Jawaharlal kaj Kamala Nehru dum sia nupto en Delhio, 1916.

Nehru edziĝis al Kamala Kaul en 1916. Ilia nura filino naskiĝis unu jaron poste en 1917. Kamala naskis ankaŭ knabon en Novembro 1924, sed li vivis nur unu semajnon.[22]

Besant formis ligon por la postulo de la Memregado en 1916. Tilak, liberigita el prizono, estis forminta sian propran ligon en Aprilo 1916.[12] Nehru aliĝis al ambaŭ ligoj, sed laboris ĉefe por la unua menciita.[23] Li rimarkis poste, ke "[Besant] faris tre fortn influon sur mi en mia infanaĝo  ... eĉ poste kiam mi eniris en politika vivo ŝia influo pluis."[23] Alia disvolviĝo kiu havigis radikalan ŝanĝon en la politiko de Hindio estis la hindu–islama unueco pere de la Laknaŭa Pakto en la ĉiujara kunsido de la Kongreso en Decembro 1916. La pakto estis iniciatita antaŭe en la jaro en Allahabad en kunsido de la Tuthindia Kongreskomitato, kiu estis okazinta en la rezidejo de Nehru en Anand Bhavan. Nehru bonvenigis kaj kuraĝigis la alproksimigon inter ambaŭ hindiaj komunumoj.[23]

Kelkaj naciismaj estroj kuniĝis en 1916 sub la estreco de Annie Besant por paroligi postulon de memregado, kaj atingi la statuson de Dominio ene de la Brita Imperio kiel estis okazanta tiam ĉe Aŭstralio, Kanado, Sudafriko, Nov-Zelando kaj Novtero. Nehru aliĝis al la movado kaj plialtiĝis ĝis iĝi sekretario de la Pormemregada Ligo de Besant.[23][24]

Nehru en 1918 kun edzino Kamala kaj filino Indira.

En Junio 1917, la Britia registaro arestis kaj malliberigis Besant. La Kongreso kaj aliaj hindiaj organizaĵoj minacis lanĉi protestojn se ŝi ne estas liberigita. Poste, la Britia registaro estis devigita liberigi Besant kaj fari gravajn reformojn post periodo de intensaj protestoj.[25]

Ne-kunlaborado: 1920–1927

[redakti | redakti fonton]

La unua grava naciisma engaĝiĝo de Nehru venis en la sekvo de la nekunlabora movado en 1920.[26] Li estris la movadon en la Unuiĝintaj Provincoj (nune Utar-Pradeŝo). Nehru estis arestita pro akuzoj de kontraŭ-registaraj aktivecoj en 1921 kaj estis liberigita kelkajn monatojn poste.[27] En la kverelo kiu formiĝis en la Kongreso post la subita haltigo de Gandhi de la nekunlabora movado post la Ĉaŭri-ĉaŭra incidento, Nehru restis fidela al li kaj ne aliĝis al la Sŭaraj Partio formita de lia patro Motilal Nehru kaj Ĉitaranĝan Das.[28] En 1923, Nehru estis enprizonigita en Nabha, princlando, kie li estis kaj vidis la lukton kiun estis farintaj la Sikoj kontraŭ la koruptaj hinduismaj Mahantoj.[29][30]

Internaciigo de la lukto por la hindia sendependigo: 1927

[redakti | redakti fonton]

Nehru ludis estran rolon en la disvolvigo de la internaciisma rigardo de la hindia sendependiga lukto. Li serĉis eksterlandajn aliancanojn por Hindio kaj forĝis ligojn kun movadoj por sendependeco kaj demokratio tra la tuta mondo.[31] En 1927, liaj klopodoj rezultis, kaj la Kongreso estis invitita partopreni en la kongreso de subpremataj naciecoj en Bruselo, Belgio. La kunsido estis organizita por kunordigi kaj plani komunan lukton kontraŭ imperiismo. Nehru reprezentis Hindion kaj estis elektita por la Plenumkonsilio de la Ligo kontraŭ Imperiismo kiu naskiĝis en tiu kunsido.[32]

Pli kaj pli, Nehru vidis la lukton por sendependigo el Brita imperiismo kiel multnacia klopodo por la variaj kolonioj kaj dominioj de la Imperio; kelkaj el liaj asertoj pri tiu afero, tamen, estis interpretata kiel kompliceco kun la elstariĝo de Hitlero kaj kun liaj eksponitaj intencoj. Kontraŭ tiuj akuzoj, Nehru respondis:[33]

Citaĵo
„ Ni havas simpation por la nacia movado de Araboj en Palestino ĉar ĝi estas direktita kontraŭ la Britia Imperiismo. Niaj simpatioj ne povas esti malfortigitaj pro la fakto ke la nacia movado koincidas kun la interesoj de Hitlero. ”

Fundamentaj Rajtoj kaj Ekonomika Politiko: 1929

[redakti | redakti fonton]
Jawaharlal Nehru, Prezident-elektito en la sesio de Lahore de la Hindia Nacia Kongreso en 1929, kun la estonta Prezidento, nome lia patro Motilal Nehru.

Nehru skizis la politikojn de la Kongreso kaj la estontan hindian nacion en 1929.[34] Li deklaris, ke la celoj de la Kongreso estis la religia libereco; la rajto formi asociigon; la esprimlibereco; la egaleco antaŭ la leĝo por ĉiu individuo sen distingo de kasto, raso, kredo, aŭ religio; protekto de la regionaj lingvoj kaj kulturoj, defendo de la interesoj de la kamparanoj kaj de la laboristoj; abolo de la netuŝebleco; enkonduko de voĉdonrajto por plenkreskuloj; impono de malpermeso de alkoholaĵoj, ŝtatigo de industrioj; socialismo; kaj la establado de sekulareco en Hindio.[35] Ĉiuj tiuj celoj formis la kernon de la rezolucio "Fundamentaj Rajtoj kaj Ekonomika Politiko" skizita de Nehru en 1929–1931 kaj ratifita en 1931 fare de la kongrespartia sesio en Karaĉi porparolita de Vallabhbhai Patel.[36]

Deklaro de sendependenco

[redakti | redakti fonton]

Nehru estis unu el la unuaj estroj kiuj postulis, ke la Kongresa Partio decidu fari kompletan kaj klaran elrompon de ĉiuj ligiloj kun la Brita Imperio. La Madrasa sesio de la Kongreso en 1927, aprobis lian rezolucion por la sendependeco spite la kritikojn fare de Gandhi. Tiam, li formis la Ligon por la Sendependecon de Hindio, premgrupo ene de la Kongreso.[37][38] En 1928, Gandhi konsentis kun la postuloj de Nehru kaj proponis rezolucion kiu petis, ke la Britoj garantiu la statuson de Dominio por Hindio post du jaroj.[39] Se la Britoj malsukcesis trafi la limdaton, la Kongreso alvoki ĉiujn hindianojn lukti por kompleta sendependecon. Nehru estis unu el la estroj kiuj objekciis la limdaton proponitan al la Britoj — li premis Gandhi postuli tujan agadon el la Britoj. Gandhi negocadis pluan kompromison reduktante la proponitan limdaton el du jaroj ĝis unu.[40] La Britoj malakceptis la postulojn por la dominia statuso en 1929.[41] Nehru ekkontrolis la prezidentecon de la Kongresa Partio dum la sesio de Lahore de la 29a de Decembro 1929 kaj enkondukis sukcesan rezolucion alvokanta al kompleta sendependecon.[41][42] Nehru skizis la deklaracion de Hindia sendependeco, kio asertis:

Mahatma Gandhi kaj Jawaharlal Nehru en 1929.
Citaĵo
„ Ni kredas, ke estas nemalhavebla rajto de la hindia popolo, kiel de ajna alia popolo, havi liberecon kaj ĝui la fruktojn de sia laboro kaj havi la vivnecesaĵojn, por le ili havu plenajn oportunojn por kresko. Ni kredas ankaŭ, ke se ajna registaro senigas popolon el tiuj rajtoj kaj subpremas ilin, la popolo havas rajton renversi aŭ aboli ĝin. La Britia registaro en Hindio ne nur senigis la hindian popolon de ĝia libero sed ankaŭ baziĝis sur la espluatado de la amasoj, kaj ruinigis Hindion ekonomie, politike, kulture, kaj spirite. Ni kredas tamen, ke Indio devas fortranĉi la Britian konekton kaj atinvi Purna Sŭaraj aŭ la kompletan sendependigon.[43] ”

Meznokte de Novjaro 1929, Nehru hisis la trikoloran flagon de Barato super la bordoj de la rivero Ravi en Lahore.[44] Oni legis proklamon de sendependeco, kiu inkludis pretecon reiri impostojn. Oni demandis al la amasa aro de publiko kiu ĉeestis en la ceremonio ĉu ili konsentis kun ĝi, kaj la majoritato de personoj kiuj estis atestantoj levis siajn manojn kiel aprobo. 172 hindiaj membroj de centra kaj provincaj parlamentoj rezignis en subteno de la rezolucio kaj kongrue kun la hindia publika sento. La Kongreso petis al la popolo de Hindio observi la 26an de Januaro kiel Sendependeca Tago.[45] Kongresaj volontuloj, naciistoj, kaj la ĝenerala publiko hisis la flagon de Hindio publike tra tuta Hindio. Krome ankaŭ planoj por amasa civila malobeo estis jam disvastigitaj.[46]

Post la Lahore sesio de la Kongreso en 1929, Nehru laŭgrade aperis kiel suprema estro de la Hindia sendependeca movado. Gandhi retroeniris reen al pli spirita rolo. Kvankam Gandhi oficiale ne nomumis kiel Nehru kiel sia politika heredanto ĝis 1942, tiom frue kiom ĝis meze de la 1930-aj jaroj la lando vidis Nehru kiel la natura sukcedanto de Gandhi.[47]

Salomarŝo: 1930

[redakti | redakti fonton]
Dum Nehru estis en prizono, Gandhi dum la salomarŝo, marto - aprilo 1930.

Nehru kaj plej el la kongresestroj estis dekomence disigitaj pri la plano de Gandhi startigi kampanjon de civila malobeo pere de la satjagraha cele al la brit-trudita salimposto. Post la protesto arigis energion, ili konstatis la povon de salo kiel simbolo. Nehru rimarkis pri la senprecedenca populara respondo, "aspektis kvazaŭ printempo estis subite liberigita".[48] Li estis arestita la 14an de Aprilo 1930 estante en trajno el Allahabad al Raipur. Pli frue, post estri grandan mitingon kaj vastan procesion, li ceremonie faris ioman kontrabandon de salo. Li estis akuzita pro la rompo de la salregularo kaj kondamnita al ses monatoj de enprizonigo en la Centra Prizono.[49]

Li nomumis Gandhi por sukcedi li kiel la kongresa prezidento dum sia foresto estante en prizono, sed Gandhi malakceptis, kaj Nehru nomumis sian patron kiel sia sukcedanto.[50] Pro la aresto de Nehru, la civila malobeo atingis novan ritmon, kaj arestoj, pafado aŭ bastonado al homamasoj iĝis ordinaraj okazaĵoj.[51]

Salomarŝa sukceso

[redakti | redakti fonton]

La Salomarŝo ("premo por reformoj tra pasiva rezistado") sukcesis altiri tutmondan atenton. Hindiaj, Britiaj, kaj tutmondaj opinioj pli kaj pli agnoskis la legitimecon de la postuloj de la Kongrespartio por sendependeco. Nehru konsideris la salan satjagraha la nemalhavebla markilo de sia asocio kun Gandhi,[52] kaj vidis la lastan gravon de la lukto estis ŝanĝante la sintenojn de hindianoj:[53]

Citaĵo
„ Kompreneble tiuj movoj faris enorman premon al la Britia Registaro kaj skuis la registaran maŝinaron. Sed la reala gravo, en mia menso, kuŝas en la efiko kiun ili havis sur sia propra popolo, kaj speciale al la vilaĝaj amasoj... Ne-kunlaborado eligis ilin el la kotejo kaj havigis ilin mem-respekton kaj memfidon... Ili agadis kuraĝe kaj ne submetiĝis tiom facile por malĝustigi subpremadon; ilia kompreno ampleksiĝis kaj ili ekpensis malmulte en terminoj de Hindio kiel tuto... Ĝi estis rimarkinda transformado kaj la Kongreso, sub la estreco de Gandhi, devas fidi je tio. ”

Balota politiko, Eŭropo, kaj ekonomiko: 1936–1938

[redakti | redakti fonton]
Jawaharlal Nehru en Karaĉi post reveni el Laŭzano, Svisio, kun la cindroj de sia edzino Kamala Nehru en Marto 1936.

La vizito de Nehru al Eŭropo en 1926 montriĝis kiel la fonto de lia politika kaj ekonomika pensaro. Lia reala intereso en marksismo kaj ties socialisma modelo de pensaro derivis el tiu veturado. Lia posta restado en prizono ebligis lin studi marksismon pli profunde. Interesita en siaj ideoj, sed forpelita de kelkaj el ties metodoj, li neniam alvenis ĝis akcepto de la verkoj de Karl Marx kiel rivelita skribaĵo. Ekde tiam, la kerno de lia ekonomika pensaro restis marksisma, kongruigita, se necese, al la vivkondiĉo de Hindio.[54][55]

Nehru pasigis la jaron 1936 en Svisio vizitante sian malsanan edzinon, kie ŝi poste mortis. Estante en Eŭropo, li iĝis tre priokupita pro la probablo de alia mondmilito.[56] En tiu epoko, li emfazis, ke en okazo de milito, la loko de Hindio estus kun la demokratioj, kvankam li insistis, ke Hindio povus lukti apoge al Granda Britio kaj Francio nur estante libera lando.[57]

Jawaharlal Nehru kun la barata Nobel-premiita poeto Rabindranath Tagore en 1936.

En sia sesio de 1936 en Laknaŭ, spite opozicion el la ĵus elektita Nehru kiel la partiprezidanto, la Kongres-partio interkonsentis partopreni en la provinca balotado kiu estis okazonta en 1937 laŭ la Leĝo de la Registaro de Hindio de 1935.[58][59] La balotado kondukis la Kongres-partion al la povo en majoritato de provincoj kun pliiĝanta populareco kaj potenco por Nehru. Ĉar la Islama Ligo de Muhammad Ali Ĝinnah (kiu iĝos la kreanto de Pakistano) ne bone sukcesis en la balotado, Nehru deklaris, ke la nuraj du partioj kiuj gravas en Hindio estas la Britaj koloniaj aŭtoritatoj kaj la Kongreso. La asertoj de Ĝinnah, ke la Islama Ligo estis la tria kaj "egaleca partnero" ene de la politiko de Hindio estis amplekse malakceptitaj.[60] Nehru estis esperante plialtigi Maulana Azad kiel la hegemonia estro de la Hindiaj islamanoj, sed Gandhi, kiu plue traktis Ĝinnah kiel la voĉo de la Hindiaj islamanoj, subfosis lin en tio.[61][62]

Photograph of 1000s of people in a procession
Nehru en procesio en Peŝaŭaro, Nordokcidenta Limprovinco, 14a de Oktobro 1937.

En la 1930-aj jaroj, sub la estreco de Ĝajaprakaŝ Naraĝan, Narendra Deo, kaj aliaj, la grupo de la Kongresa Socialisma Partio estis formita ene de la HNK. Kvankam Nehru neniam aliĝis al la grupo, li funkciis kiel ponto inter ili kaj Gandhi.[63] Li havis la apogon de la maldekstraj kongresanoj Maulana Azad kaj Subhas Chandra Bose.[64][65] Tiu triopo kombinis por elpeli Rajendra Prasad kiel la Kongres-prezidanto en 1936.[65] Nehru estis elektita anstataŭe kaj tenis la prezidentecon dum du jaroj (1936–37).[66] Liaj socialistaj kolegoj Bose (1938–39) kaj Azad (1940–46) sukcedis lin. Dum la dua regotempo de Nehru kiel ĝenerala sekretario de la Kongreso, li proponi kelkajn rezoluciojn pri la Ekstera politiko de Hindio.[67] Ekde tiam, li ricevis blankan ĉekon por skizi la eksteran politikon de ajna estonta hindia lando.[68] Nehru laboris kun Bose por disvolvigi bonajn rilatojn kun registaroj de liberaj landoj de la tuta mondo.[69]

Nehru en vizito al Egiptio en Junio 1938.

Nehru estis unu el la unuaj naciistaj estroj kiuj konstatis la suferojn de la homoj en la ŝtatoj regataj de hindiaj princoj.[70] La naciisma movado estis limigita al la teritorioj kiuj estis sub rekta Brita regado. Li helpis fari la lukton de la homoj en la princlandoj parto de la naciisma movado por la sendependeco.[30][71] Nehru ricevis ankaŭ la respondecon plani la ekonomion de estonta Hindio kaj tiucele li nomumis Nacian Plankomisionon en 1938 por helpi enkadrigi tiajn politikojn.[72] Tamen, multaj el la planoj planitaj de Nehru kaj liaj kolegoj restos neplenumitaj pro la neatendita Dispartigo de Hindio en 1947.[73]

La Tuthindia Konferenco de Ŝtatanoj estis formita en 1927 kaj Nehru, kiu estis defendinta la interesojn de la princlandanoj dum multaj jaroj, estis nomumita la prezidanto de la organizaĵo en 1939.[74] Li malfermis ties organizon al membreco el la politika spektro. Tio ludos gravan rolon dum la politika integrigo de Hindio, helpante la hindiajn estrojn Vallabhbhai Patel kaj V. P. Menon (kiun Nehru estis komisiinta la integradon de la princlandojn en Hindion) negocadi kun centoj da princoj.[75][76]

Naciisma movado (1939–1947)

[redakti | redakti fonton]
Gandhi, Nehru, kaj Khan Abdul Ghaffar Khan en la Kongresa Laborkomitata kunsido en Wardha en Septembro 1939.

Kiam la Dua Mondmilito startis, la Vicreĝo Linlithgow unuflanke deklaris Hindion batalanto en la flanko de Britio, sen konsulti la elektitajn hindiajn reprezentantojn.[77] Nehru urĝe revenis el vizito al Cinio, anoncante, ke en konflikto inter demokratio kaj faŝismo, "niaj simpatioj devas neeviteble esti en la flanko de demokratio, ... mi ŝatus, ke Hindio ludu sian tutan parton kaj metu ĉiujn siajn resursojn en la lukton por nova ordo".[78]

Post multa debato, la Kongreso estrita de Nehru informis al la registaro, ke ĝi kunlaboros kun la Britoj sub kelkaj kondiĉoj. Unue, Britio devas havigi sekurigon de kompleta sendependeco por Hindio post la milito kaj permesi la elekton de konstitucifara asembleo kiu redaktu novan konstitucion; due, kvankam la hindiaj armitaj fortoj povas resti sub la Brita Ĉefkomandanto, hindianoj devas esti tuj inkluditaj en la centra registaro kaj ricevi oportunon kunhavi povon kaj respondecon.[79] Kiam Nehru prezentis al Lord Linlithgow tiujn postulojn, tiu malakceptis ilin. Oni alvenis al sakostrato (reciproka blokado): "Oni ludas la saman malnovam ludon denove," Nehru skribis amare al Gandhi, "la fono estas la sama, nome variaj epitetoj estas la samaj kaj la agantoj estas la samaj kaj la rezultoj eble estos la samaj".[80][81]

La 23an de Oktobro 1939, la Kongreso kondamnis la sintenon de la Vicreĝo kaj alvokis la kongresajn ministeriojn en la diversaj provincoj rezigni proteste.[82] Antaŭ tiu ŝlosila anonco, Nehru urĝis Jinnah kaj la Islaman Ligon aliĝi al la protesto, sed Jinnah malakceptis.[79][83]

Ĉar Nehru firme metis Hindion en la flanko de demokratio kaj libero dum tempo enk iu la mondo estis sub la minaco de faŝismo, li kaj Bose disiĝis fine de la 1930-aj jaroj kiam tiu lasta interkonsentis serĉi la helpon de faŝistoj por forpeli la Britojn el Hindio.[84] Samtempe, Nehru estis apoginta la respublikanojn kiuj estis luktintaj kontraŭ la ribelaj fortoj de Francisco Franco en la Hispana Enlanda Milito.[85] Nehru kaj lia helpanto V. K. Krishna Menon vizitis Hispanion kaj deklaris apogon al la respublikanoj. Kiam Benito Mussolini, diktatoro de Italio, esprimis sian deziron kunveni, Nehru malakceptis tion.[86][87]

Civila malobeo, Lahora Rezolucio, Aŭgusta propono: 1940

[redakti | redakti fonton]
Nehru kun volontuloj de la korpuso Seva Dal en Allahabad, 1940.

En Marto 1940, Muhammad Ali Jinnah aprobis tion kio estas konata kiel Lahora aŭ Pakistana Rezolucio, deklarante, ke "islamanoj estas nacio laŭ ajna difino de nacio, kaj ili devas havi sian hejmlandon, sian teritorion kaj sian ŝtaton." Tiu ŝtato estos konata kiel Pakistano, kio signifas 'Purlando'.[88] Nehru kolera deklaris, ke "ĉiuj la malnovaj problemoj... paliĝas al banalo antaŭ la lasta aserto fare de la estro de la Islama Ligo en Lahore".[89] Linlithgow faris proponon la 8an de Oktobro 1940, kiu asertis, ke la Dominia statuso por Hindio estas la celo de la britia registaro.[90] Tamen, ĝi referencis nek al dato nek al metodo plenumonta tion. Nur Jinnah ricevis ion pli precizan: "La Britoj ne planas transigi la povon al Kongres-dominata nacia registaro, kies aŭtoritato estis malakceptita de variaj elementoj en la hindia nacia vivo".[91]

En Oktobro 1940, Gandhi kaj Nehru, abandonante sian originan sintenon apogi Brition, decidis lanĉi limigitan civilan malobean kampanjon en kiu gravaj defendantoj de la Hindia sendependeco estis elektitaj por partopreni unu post unu. Nehru estis arestita kaj kondamnita al kvarjara enprizonigo.[27] La 15an de Januaro 1941, Gandhi asertis:

Citaĵo
„ Iam Jawaharlal kaj mi apartiĝis. Oni bezonos multe pli ol diferenco de opinio por apartigi nin. Ni havis diferencojn el la tempo kiam ni iĝis kunlaboristoj kaj mi diris dum kelkaj jaroj kaj ankoraŭ diras, ke ne Rajaji sed Jawaharlal estos mia sukcedanto.[92][93] ”

Post pasigi iom pli ol unu jaron en prizono, Nehru estis liberigita, kun la aliaj Kongres-prizonuloj, tri tagojn antaŭ la Atako kontraŭ Pearl Harbor en Havajo.[94]

Japanaj atakoj al Hindio, misio de Cripps, eliro el Hindio: 1942

[redakti | redakti fonton]
Gandhi kaj Nehru dum la redaktado de la "Quit India" Rezolucio en Mumbajo, Aŭgusto 1942.

Kiam la japanoj faris atakojn tra Birmo ĝis la bordoj de Hindio en printempo de 1942, la brita registaro, fronte al tiu nova militminaco, decidis fari malfermojn en Hindio, kiel Nehru origine deziris.[95] Ĉefministro Winston Churchill sendis Sir Stafford Cripps, membro de Militkabineto kiu estis konata kiel politike proksima al Nehru kaj konis Jinnah, kun proponoj por starigo de la konstitucia problemo.[94] Tuj post sia alveno, li malkovris, ke Hindio estis pli profunde dividita ol li estis imaginta. Nehru, deziranta kompromison, estis esperplena; Gandhi ne. Jinnah plue opoziciis al la Kongreso: "Pakistano estas nia nura postulo, kaj pro Dio, ni havos ĝin," li deklaris en la gazeto de la Islama Ligo nome Dawn.[96] La misio de Cripps malsukcesis ĉar Gandhi akceptis nur la sendependecon. Rilatoj inter Nehru kaj Gandhi malvarmiĝis pro la malakcepto de tiu lasta kunlabori kun Cripps, sed ambaŭ poste reamikiĝis.[97]

En 1942, Gandhi alvokis la Britojn lasi Hindion; Nehru, kvankam malpreta malhelpi la militklopodojn de la aliancanoj, havis nuran alternativon aliĝi al Gandhi. Post la "Quit India" Rezolucio estis aprobita de la Kongresa partio en Mumbajo la 8an de Aŭgusto 1942, la tuta Kongresa laborkomitato, inklude Gandhi kaj Nehru, estis arestita kaj enprizonigita.[98] Plej el la Kongresa laborkomitato inklude Nehru, Abdul Kalam Azad kaj Sardar Patel estis enkarcerigitaj en la Fortikaĵo de Ahmednagar[99] ĝis la 15a de Junio 1945.[100]

En prizono 1943–1945

[redakti | redakti fonton]
See caption
Ĉambro de Nehru en la Fortikaĵo de Ahmednagar kie li estis enkarcerigita el 1942 ĝis 1945, kaj kie li verkis The Discovery of India

Dum la periodo en kiu la Kongres-estroj estis en karcero, la Islama Ligo sub Jinnah pliigis sian potencon.[101] En Aprilo 1943, la Ligo atingis la registarojn de Bengalio kaj, unu monaton poste, tiun de la Nordokcidenta Limprovinco. En neniu el tiuj provincoj la Ligo estis antaŭe havinta majoritaton — nur la aresto de la Kongresanoj ebligis tion. Kun ĉiuj el la islam-dominataj provincoj escepte Panĝabi suu la kontrolo de Jinnah, la koncepto de separata islama ŝtato ekvdiĝis kiel realo.[102] Tamen, ĉirkaŭ 1944, la povo kaj prestiĝo de Jinnah ekvanuiĝis.[103]

Ĝenerala simpatio al la enprizonigitaj Kongres-estroj estis disvolviĝinta ankaŭ inter islamanoj, kaj multo de la kulpo pro la katastroga malsatego de Bengalio en 1943–44 dum kiu du milionoj mortis venis sur la ŝultroj de la provinca registaro de la Islama Ligo. La homamasoj en la mitingoj de Jinnah, iam kalkulitaj en miloj, tuj estis kalkulitaj nur en kelkaj centoj. Desperanta, Jinnah lasis la politikan scenejon por resti en Kaŝmiro. Lia prestiĝo estis restaŭrigita senkonscie fare de Gandhi, kiu estis liberigita el prizono pro santialoj en Majo 1944 kaj estis kunsidinta kun Jinnah en Mumbajo en Septembro.[104] Tie, li proponis al la estro de la islam-estro plebisciton en la islamaj areoj post la milito por esplori ĉu ili volas separiĝi el la cetero de Hindio. Esence, ĝi estis akcepto de la principo de Pakistano — sed ne per tiom klaraj vortoj. Jinnah postulis, ke precizaj vortoj estu uzataj. Gandhi malakceptis kaj la negocadon oni rompis. Jinnah, tamen, ege plifortigis sian propran sintenon kaj tiun de la Ligo. La plej influa membro de la Kongreso estis vidita negocanta kun li per egalecaj terminoj.[105]

Kabineta misio, provizora registaro 1946–1947

[redakti | redakti fonton]
Nehru kaj Kongres-partianoj de lia provizora registaro post ĵuro ĉe la Vicreĝo, Lord Wavell, 2a de Septembro 1946.

Nehru kaj liaj kolegoj estis liberigitaj antaŭ la alveno de la Brita Kabinetmisio de 1946 en Hindion por proponi planojn por la transigo de la povo.[106] La interkonsentita plano en 1946 kondukis al balotado por la provincaj asembleoj. Siavice, la membroj de la asembleoj elektis membrojn de la Konstitufara Asembleo. Kongreso atingis la majoritaton de sidlokoj en la asembleo kaj estris la Provizoran Registaron, kun Nehru kiel ĉefministro. La Islama Ligo aliĝis al la registaro poste kun Liakat Ali Ĥan kiel ministro pri financoj.[107][108][109]

Ĉefministro de Hindio, sekve de Barato (1947–1964)

[redakti | redakti fonton]
See caption
Teen Murti Bhavan, nome la oficiala rezidejo de Nehru kiel ĉefministro, estas nune muzeo.

Nehru servis kiel ĉefministro dum 18 jaroj, unue kiel provizora ĉefministro kaj el 1950 kiel ĉefministro de Respubliko Barato.

Respublikismo

[redakti | redakti fonton]

En Julio 1946, Nehru konstatis, ke neniu princlando povus survivi milite kontraŭ la armeo de sendependa Barato.[110] En Januaro 1947, li diris, ke sendependa Barato ne akceptos la didevenan rajton de reĝoj.[111] En Majo 1947, li deklaris, ke ajna princlando kiu malakceptus aliĝi al la Konstitucifara Asembleo estus traktita kiel malamika ŝtato.[110] Vallabhbhai Patel kaj V. P. Menon estis pli amikemaj al la princoj, kaj zorgitaj por la integrigo de la ŝtatoj, estis sukcesaj en la tasko.[112] Dum la skizado de la hindia konstitucio, multaj hindiaj estroj (escepte Nehru) estis favore al permeso al ĉiu princlando aŭ alianca ŝtato resti sendependa kiel federaci ŝtato ene de la kadro sugestita origine de la leĝo Government of India Act 1935. Sed kiam la redaktado de la konstitucio progresis, kaj la ideo formi respublikon konkretiĝis, oni decidis, ke ĉiuj princlandaj ŝtatoj/aliancaj ŝtatoj kuniĝu ene de la hindia respubliko.[113]

La filino de Nehru, nome Indira Gandhi, kil ĉefministro malagnoskos ĉiujn regantojn per prezidenta ordono en 1969, decido kiu estos nuligita de la Barata Supera Kortumo. Finfine, ŝia registaro pere de la 26a amendo al la konstitucio sukcese malagnoskis tiujn iamajn regantojn finigante la ŝtatajn financadojn al ili en 1971.[114] En serio de leteroj Nehru skribis al sia dek-jaraĝa filino Indira en 1928, Leteroj el patro al lia filino, li proponis la respublikan modelon de regado al ŝi kaj akre kritikas la monarkojn de Barato.[115][116][117]

Sendependeco, Dominio Hindio: 1946–1950

[redakti | redakti fonton]
See caption
Lord Mountbatten dum ĵuro de Nehru kiel unua Ĉefministro de sendependa Barato la 15an de Aŭgusto 1947.

La periodo antaŭ la sendependeco komence de 1947 estis komplikia per eksplodoj de komunuma perforto kaj politika malordo, kaj la opozicio de la Islama Ligo estita de Muhammad Ali Jinnah, kiu estis postulanta separitan islaman ŝtaton Pakistano.[118][119]

Nehru enposteniĝis kiel Ĉefministro de Barato la 15an de Aŭgusto kaj faris sian malferman diskurson titolitan "Rendevuo kun la destino".

Murdo de Mahatma Gandhi, Kaŝmira krizo: 1948

[redakti | redakti fonton]
Nehru vizitanta baratan soldaton kiu rekuperiĝas el vundoj en Milita Hospitalo en Srinagar, Kaŝmiro.

La 30an de Januaro 1948, Gandhi estis mortpafita, kiam li estis iranta al platformo el kiu li estis estrante preĝokunvenon. La murdisto, Nathuram Godse, estis Hindua naciisto kun ligoj al la ekstremisma partio Hindu Mahasabha, kiu faris Gandhi responsa pri la malfortigo de Barato insistante al pago al Pakistano.[120]

Historiisto Yasmin Khan (Ĝasmin Ĥan) argumentis, ke la morto kaj funebro de Gandhi helpis plifirmigi la aŭtoritaton de la nova barata ŝtato sub Nehru kaj Patel. La Kongreso forte kontrolis la epikajn publikajn montrojn de doloro dum dusemajna periodo — nome funebro, mortoritoj kaj distribuado de la cindroj de la martiro kun milionoj da partoprenanto en diversaj eventoj.[121][122] La celo estis plifortigi la povon de la registaro, legitimi la kontrolon fare de la Kongres-partio kaj subpremadi ĉiujn religiajn paramilitajn grupojn. Nehru kaj Patel subpremis la Rashtriya Swayamsevak Sangh (RSS), la Islamajn Naciajn Gvardiojn, kaj la Ĥaksarojn, per ĉirkaŭ 200 000 arestoj.[123] La morto kaj funebro de Gandhi ligigis la distantan ŝtaton kun la barata popolo kaj helpis ilin kompreni la neceson subpremadi religiajn partiojn dum la transiro al la sendependeco fare de la barata popolo.[124] En postaj jaroj, aperis reviziisma skolo de historio kiu serĉis kulpigi Nehru pro la dispartigo de Hindio, ĉefe reference al tre forta centrigitaj politikoj por sendependa Barato en 1947, kion Jinnah opoziciis favore de pli decentrigita Hindio.[125][126]

Sekvo

[redakti | redakti fonton]
Jawaharlal Nehru ĉe poŝtmarko de 1989 de Soveta Unio.

Inter 1947 kaj ĉirkaŭ 1950, la diversaj ŝtatoj ĉu aŭtonomaj princlandoj ĉu provincoj el Britia Hindio, estis integritaj diversmaniere en provincoj kaj ŝtatoj de la nova lando fare de Nehru kaj Sardar Patel. En 1950 ekvalidiĝis la nova konstitucio kiu establis la aligon de la tri diversaj tipoj de teritorioj en la Barata Unio. Post la Konstitucifara Asembleo, en la unua balotado en 1952 la Kongres-partio sub estrado de Nehru atingis ampleksajn majoritatojn kaj en ŝtata kaj en tutlanda nivelo.[127] La unua regotempo de Nehru kiel Ĉefministro estis de 1952 ĝis 1957. Nehru klopodis disvastigi senton de komunumeco inter baratanoj, kaj malakceptis reorganizi la ŝtatojn je religiaj aŭ etnaj kriterioj.

En la balotado de 1957, la Kongres-partio sub estrado de Nehru atingis ampleksajn majoritatojn de 371 el la 494 sidlokoj, kio kondukis al dua regotempo. En 1962, Nehru kondukis la Kongreson denove al venko sed per pli malgranda majoritato. Kreskis la nombro de voĉdonatoj al komunismaj kaj socialismaj partioj, kaj aliflanke ankaŭ al kelkaj dekstremaj grupoj kiel Bharatiya Jana Sangh. La ĉefaj konfliktoj en tiu periodo estis la disputoj pri Kaŝmiro kun Pakistano kaj la Ĉin-barata Milito de 1962.

Lia posteularo fariĝos speco de dinastio en la lando, kun granda politika influo. Lia filino Indira Gandhi estos ĉefministro post 1966, kaj lia nepo Rajiv Gandhi post 1984.

Politikaj vidpunktoj

[redakti | redakti fonton]

Laŭ vortoj de la prezidanto de UEA, Probal Dasgupta, okaze de la 120-a datreveno de lia naskiĝo:

  • "Nehru rezolute efektivigis en sia lando modelon de socia evoluo -- la demokratian socialismon -- kiu kreis bazon por stabilaj interreagoj kun la cetera mondo. La fakto, ke la lando startis ĉe treege magra rimeda bazo, kaj la konataj malglatecoj de la demokratia sistemo, evidente malrapidigis la progreson en la batalo kontraŭ la malriĉeco, la analfabeteco, kaj aliaj problemoj, kiujn nia lando heredis de la pasinteco. Sed ni laboras senhalte por tiuj celoj.(...)

Nehru estis internaciisto kaj - en epoko kiam iuj naciistoj en Barato emis simpatii al la internacia dekstro - senkompromise opoziciis al la faŝismo. Li estis amiko de la pionira internaciisto Robindronath Tagor, en kies lernejo edukiĝis kelkajn jarojn lia filino Indira Nehru Gandhi."

Bildaro

[redakti | redakti fonton]

Referencoj

[redakti | redakti fonton]
  1. ↑ 1,0 1,1 Moraes, 2008.
  2. ↑ Zakaria, Rafiq A Study of Nehru (studo pri Nehru), eldonejo Times of India Press, 1960, paĝo 22
  3. ↑ Bonnie G. Smith; The Oxford Encyclopedia of Women in World History (La Oksforda Enciklopedio de Virinoj en Monda Historio ), eldonejo Oxford University Press, 2008. ISBN 978-0195148909. paĝoj 406–407.
  4. ↑ Moraes, 2008, paĝo 22.
  5. ↑ 5,0 5,1 5,2 5,3 5,4 5,5 5,6 5,7 Om Prakash Misra; Economic Thought of Gandhi and Nehru: A Comparative Analysis (Ekonomia Penso de Gandhi kaj Nehru: Kompara Analizo ). M.D. Publications. 1995. ISBN 978-8185880716. paĝoj 49–65.
  6. ↑ Moraes, 2008. p. 23.
  7. ↑ 7,0 7,1 Bal Ram Nanda; The Nehrus (La Nehru-oj), eldonejo Oxford University Press. 1962. ISBN 978-0195693430. pg 65.
  8. ↑ Moraes, 2008. p. 36.
  9. ↑ Moraes, 2008. p. 43.
  10. ↑ 10,0 10,1 Moraes, 2008. p. 47.
  11. ↑ Moraes 2007, p. 37.
  12. ↑ 12,0 12,1 12,2 12,3 12,4 12,5 12,6 Ghose 1993, p. 25.
  13. ↑ Moraes 2007, p. 49.
  14. ↑ 14,0 14,1 Moraes 2007, p. 50.
  15. ↑ En la membiografio de Jawaharlal Nehru, An Autobiography (1936) p. 33.
  16. ↑ Moraes 2007, p. 52.
  17. ↑ Moraes 2007, p. 53.
  18. ↑ Ghose 1993, p. 26.
  19. ↑ Nehru, Jawaharlal Glimpses of world history: being further letters to his daughter (Rimarkoj de mondhistorio: estante pliaj leteroj al lia filino , eldonejo Lindsay Drummond Ltd., 1949), paĝo 94
  20. ↑ Moraes 2007, p. 56.
  21. ↑ Argov, Daniel (Junio 1964). The Ideological Differences between Moderates and Extremists in the Indian National Movement with Special Reference to Surendranath Banerjea and Lajpat Rai 1885-1919 (PDF) (Doktoriga disertacio pri "la ideologiaj diferencoj inter moderuloj kaj ekstremistoj en la barata nacia movado kun speciala referenco al Surendranath Banerjea kaj Lajpat Rai"). University of London School of Oriental and African Studies (Universitato de Londono, Lernejo de Orienta kaj Afrika Studoj). paĝo 11.
  22. ↑ "Nehru gave up life of ease and wealth (Nehru prirezignis vivon de facileco kaj riĉaĵo)", The Windsor Star, 27-a de majo 1964, paĝoj 24.
  23. ↑ 23,0 23,1 23,2 23,3 Moraes 2007, p. 55.
  24. ↑ Jawaharlal Nehru – a chronological account (Jawaharlal Nehru - kronologia raporto ). Arkivita el la originalo je 4-a de junio 2012. Alirita 23-a de junio 2012 .
  25. ↑ Remya, K. (2017). War in City Scape Popular Responses in Kozhikode 1914 1918 (Doktoriga Disertacio). Universitato de Kalikuto, Departemento pri Historio. hdl:10603/208789.
  26. ↑ Pratiyogita Darpan Editorial Board. Indian National Movement & Constitutional Development (barata nacia movado kaj konstitucia evoluo), Pratiyogita Darpan Extra Issue Series, Volume 12. Upkar Prakashan, p. 44.
  27. ↑ 27,0 27,1 Jawaharlal Nehru: Freedom struggle icon, maker of modern India (ikono pri liberbatalo, kreinto de moderna Barato ) (2-a de decembro 2020).
  28. ↑ Pratiyogita Darpan Editorial Board. Indian National Movement & Constitutional Development (barata nacia movado kaj konstitucia evoluo), Pratiyogita Darpan Extra Issue Series, Volume 12. Upkar Prakashan.
  29. ↑ Nehru went to jail for Sikhs, Hooda is playing politics with them (1a de Aŭgusto 2014).
  30. ↑ 30,0 30,1 Nehru's Nabha jail ordeal lost in past (15a de Novembro 2014).
  31. ↑ Dube, Rajendra Prasad. (1988) Jawaharlal Nehru: A Study in Ideology and Social Change. Mittal Publications. ISBN 978-81-7099-071-0.
  32. ↑ (1983) “The Indian Nationalist Movement and the League of Nations: Prologue to the United Nations”, India Quarterly 39 (3), p. 281–298. doi:10.1177/097492848303900303. 150520531. 
  33. ↑ Roland, Joan G.. (1998) The Jewish Communities of India: Identity in a Colonial Era. Routledge. ISBN 978-0-7658-0439-6.
  34. ↑ Maheshwari, Neerja. (1997) Economic Policy of Jawaharlal Nehru. Deep & Deep, p. 41. ISBN 978-81-7100-850-6.
  35. ↑ Kochar, R. C.. (1997) Congress and Socialism: Economic Programmes and Policies. Anamika Publishers & Distributors, p. 22. ISBN 978-81-86565-24-7.
  36. ↑ BN Pandey (Editor). (2015) The Indian Nationalist Movement 1885–1947: Select Documents. Springer Publishing. ISBN 978-1-349-86215-3.
  37. ↑ Dutt, R.C.. (1981) Socialism of Jawaharlal Nehru. New Delhi: Shakti Malik, Abhinav Publications, p. 54–55. ISBN 978-81-7017-128-7.
  38. ↑ . Patel: A Life, p. 171. Navajivan Publishing House (28-a de novembro 1991).
  39. ↑ Nag, Kingshuk. (2015) Netaji: Living Dangerously. Paranjoy Guha Thakurta. ISBN 978-93-84439-70-5.
  40. ↑ . Patel: A Life, p. 171. Navajivan Publishing House (28-a de novembro 1991).
  41. ↑ 41,0 41,1 R. Gandhi, Patel: A Life, p. 185
  42. ↑ Purna Swaraj: The Demand for Full Independence 26 January 1930. indiaofthepast.org. Arkivita el la originalo je 8a de Novembro 2018. Alirita 6a de Julio 2015 . Arkivigite je 2018-11-08 per la retarkivo Wayback Machine Arkivita kopio. Arkivita el la originalo je 2018-11-08. Alirita 2021-11-28 .
  43. ↑ Declaration of independence. Arkivita el la originalo je 17a de Majo 2013. Alirita 14a de Aŭgusto 2012 . Arkivigite je 2013-05-17 per la retarkivo Wayback Machine
  44. ↑ . Republic Day story: On Ravi's banks, a pledge that shaped the course of modern India 88 years ago (26a de Januaro 2018). Alirita 16a de Aŭgusto 2021 .
  45. ↑ Explained: Why India celebrates January 26 as Republic Day (30a de Januaro 2021).
  46. ↑ Education, Pearson. SSC topic-wise Previous Years Solved Papers General Awareness. Pearson Education India. ISBN 978-93-5286-640-3.
  47. ↑ . The greatest Indian after the Mahatma? Why Gandhi chose Nehru to lead India (15a de Novembro 2018).
  48. ↑ Gandhi, Gopalkrishna. "The Great Dandi March – eighty years after" Arkivigite je 2016-12-09 per la retarkivo Wayback Machine, The Hindu, 5a de Aprilo 2010
  49. ↑ . Mahatma Gandhi describes Nehru's arrest in 1930 as 'rest' (13a de Novembro 2014). Alirita 16a de Aŭgusto 2021 .
  50. ↑ Moraes 2007, p. 167.
  51. ↑ Moraes 2007, p. 168.
  52. ↑ Fisher, Margaret W. June 1967. "India's Jawaharlal Nehru." Asian Survey 7(6):363–73. COI:10.2307/2642611. Jstor 2642611. p. 368.
  53. ↑ Johnson, Richard L. 2005. Gandhi's Experiments With Truth: Essential Writings By And About Mahatma Gandhi. Lexington Books. (ISBN 978-0-7391-1142-0). p. 37.
  54. ↑ Hoiberg, Dale. (2000) Students' Britannica India. Popular Prakashan. ISBN 978-0-85229-760-5.
  55. ↑ Metcalf, Barbara D.. (2006) A Concise History of Modern India. Cambridge University Press. ISBN 978-1-139-45887-0.
  56. ↑ Students' Britannica India. New Delhi : Encyclopaedia Britannica (India) (21a de Novembro 2000).
  57. ↑ Hoiberg, Dale. (2000) Students' Britannica India. Popular Prakashan, p. 108–. ISBN 978-0-85229-760-5.
  58. ↑ B. R. Tomlinson. (1976) The Indian National Congress and the Raj, 1929–1942: The Penultimate Phase. Palgrave Macmillan UK, p. 57–60. ISBN 978-1-349-02873-3.
  59. ↑ Pandey, Deepak (1978). “Congress-Muslim League Relations 1937-39: 'The Parting of the Ways'”, Modern Asian Studies 12 (4), p. 629–654. 
  60. ↑ https://archive.org/details/concisehistoryof0000metc_s2n2/page/196/mode/2up reference
  61. ↑ "Remembering Maulana Azad", 25a de Majo 2018.
  62. ↑ Triumph of Nehruvianism – Part 2 (21a de Majo 2019).
  63. ↑ Rabindra Chandra Dutt. (1981) Socialism of Jawaharlal Nehru. Abhinav Publications. ISBN 978-81-7017-128-7.
  64. ↑ On Parakram Diwas, a look at Bose’s Indian National Army (23a de Januaro 2021).
  65. ↑ 65,0 65,1 Indian National Congress Presidents over the ages: The ones who changed course of history (5a de Decembro 2017).
  66. ↑ Moraes 2007, pp. 234–38.
  67. ↑ Moraes 2007, p. 129.
  68. ↑ Sharma, Rinkal. 2016. "Nehru: a passionate advocate of education for India's children and youth, believing it essential for India's future progress." International Research Journal of Management Sociology & Humanity 7(7):256–59.
  69. ↑ Jawaharlal Nehru Birth Anniversary: Pandit Nehru and His Freedom Struggle (14a de Novembro 2019).
  70. ↑ (1973) Modern India: A Textbook of History for Middle Schools. National Council of Educational Research and Training.
  71. ↑ Chowdhary, Rekha. (2015) Jammu and Kashmir: Politics of identity and separatism. Routledge. ISBN 978-1-317-41405-6.
  72. ↑ 3rd Five Year Plan (Chapter 1). Government of India. Arkivita el la originalo je 26-a de marto 2012. Alirita 16a de Junio 2012 . Arkivita kopio. Arkivita el la originalo je 2012-03-26. Alirita 2021-11-28 .
  73. ↑ Past Continuous: Those Who Think Nehru Was Power Hungry Should Review Events Leading to Independence.
  74. ↑ Śekhara Bandyopādhyāẏa. (2004) From Plassey to Partition: A History of Modern India. Orient Blackswan. ISBN 978-81-250-2596-2.
  75. ↑ Lumby 1954, p. 232
  76. ↑ Brown 1984, p. 667
  77. ↑ Saraf, Nandini. (2012) The Life and Times of Lokmanya Tilak. Ocean Books, p. 119. ISBN 978-81-84301-52-6.
  78. ↑ Menon, Vapal Pangunni. (8a de Decembro 2015) Transfer of Power in India. Princeton University Press, p. 60. ISBN 978-1-4008-7937-3.
  79. ↑ 79,0 79,1 Bandyopadhyay, Sekhara. (2004) From Plassey to Partition: A History of Modern India. India: Orient Longman. ISBN 978-81-250-2596-2.
  80. ↑ “Jawaharlal Nehru”, Encyclopædia Britannica.
  81. ↑ W. Sears, Stephen. (1973) The Horizon History of the British Empire Volume 2. American Heritage Publishing Company, p. 465.
  82. ↑ Wolpert, Stanley. (2001) Gandhi's Passion: The Life and Legacy of Mahatma Gandhi. Oxford University Press, p. [htt://archive.org/details/gandhissionli00wole/192 192]–193. ISBN 0-19-515634-X.
  83. ↑ . Gandhi – The Great Soul. The British Empire: Fall of the Empire. Arkivita el la originalo je 2018-07-23. Alirita 2007-12-04 . Arkivita kopio. Arkivita el la originalo je 2018-07-23. Alirita 2021-12-01 .
  84. ↑ Unlike Nehru, Netaji believed that authoritarian rule was essential for achieving radical social goals (9a de Aprilo 2015). Alirita 16a de Aŭgusto 2021 .
  85. ↑ . Eighty Years Later, A Homage to Catalonia: Indians and the Spanish Civil War (22a de Majo 2016). Alirita 16a de Aŭgusto 2021 .
  86. ↑ Nakazato, Nariaki. (27a de Aprilo 2016) Neonationalist Mythology in Postwar Japan: Pal's Dissenting Judgment at the Tokyo War Crimes Tribunal. Rowman & Littlefield. ISBN 978-1-4985-2836-8.
  87. ↑ . Birth of a nation (2a de Aŭgusto 2020). Alirita 16a de Aŭgusti 2021 .
  88. ↑ . How Jinnah's ideology shapes Pakistan's identity (18a de Aŭgusto 2017).
  89. ↑ Chand, Attar. (21a de Majo 2010) India and Asia-Pacific Security Volume 2. Amar Prakashan, p. 223. ISBN 978-81-8542-031-8.
  90. ↑ Radhey Shyam Chaurasia (2002). History of Modern India, 1707 A. D. to 2000 A. Atlantic Publishers. pp. 281-283
  91. ↑ Sears, Stephen W.. (10a de Septembro 2014) The British Empire. New Word City. ISBN 978-1-61230-809-8.
  92. ↑ (1964) Science & culture, Volume 30. Indian Science News Association.
  93. ↑ Aditit De. (8a de Septembro 2009) Jawaharlal Nehruh – The Jewel of India. Puffin Books. ISBN 978-81-8475-866-5.
  94. ↑ 94,0 94,1 Hoiberg, Dale. (19a de Decembro 2018) Students' Britannica India. Popular Prakashan. ISBN 978-0-85229-760-5.
  95. ↑ History, Amy McKenna Senior Editor, Geography and. (20a de Decembro 2009) The 100 Most Influential World Leaders of All Time. The Rosen Publishing Group, Inc. ISBN 978-1-61530-015-0.
  96. ↑ Mansergh, Nicholas. (21a de Aŭgusto 2013) Survey of British Commonwealth Affairs: Problems of Wartime Cooperation and Post-War Change 1939–1952. Routledge. ISBN 978-1-136-24289-2.
  97. ↑ The National Archives – Homepage. nationalarchives.gov.uk. Alirita 16a de Aŭgusto 2021 .
  98. ↑ 1942 Quit India Movement.
  99. ↑ Aamir R. Mufti. (10-a de januaro 2009) Enlightenment in the Colony: The Jewish Question and the Crisis of Postcolonial Culture. Princeton University Press, p. 129–131. ISBN 978-1-4008-2766-4.
  100. ↑ History, Amy McKenna Senior Editor, Geography and. (20a de Decembro 2009) The 100 Most Influential World Leaders of All Time. The Rosen Publishing Group, Inc. ISBN 978-1-61530-015-0.
  101. ↑ Civics & History. Pitambar Publishing. ISBN 978-81-209-1088-1.
  102. ↑ Sears, Stephen W.. (10a de Septembro 2014) The British Empire. New Word City. ISBN 978-1-61230-809-8.
  103. ↑ (1999) “The All India Hindu Mahasabha and the End of British Rule in India, 1939-1947”, Social Scientist 27 (7/8), p. 48–74. doi:10.2307/3518013. 
  104. ↑ Gandhi, Mahatma. (1994) The Gandhi Reader: A Sourcebook of His Life and Writings. Grove Press. ISBN 978-0-8021-3161-4.
  105. ↑ Sears, Stephen W.. (10-a de septembro 2014) The British Empire. NewWord City. ISBN 978-1-61230-809-8.
  106. ↑ Gaikwad, Dr. Meena. The Ideas of Modern Indian Political Thinkers on Women. Laxmi Book Publication. ISBN 978-1-387-47768-5.
  107. ↑ Explained: When India's interim government was formed in 1946 (3a de Septembro 2019).
  108. ↑ Gadgil, D. R. “The Economic Prospect for India.” Pacific Affairs, vol. 22, no. 2, Pacific Affairs, University of British Columbia, 1949, pp. 115–29, https://doi.org/10.2307/2751590.
  109. ↑ V. Krishna Ananth. India Since Independence: Making Sense of Indian Politics. Pearson Education India. 2010. pp 28–30.
  110. ↑ 110,0 110,1 Sinha, Shakti. (5-a de novembro 2018) Patel: Political Ideas and Policies. SAGE Publications India. ISBN 978-93-5280-854-0.
  111. ↑ Lumby, E. W. R. 1954. The Transfer of Power in India, 1945–1947. London: George Allen & Unwin. p. 228
  112. ↑ Sinha, Shakti, and Roy, Himanshu. (5-a de novembro 2018) Patel: Political Ideas and Policies. SAGE Publications, p. 170–. ISBN 978-93-5280-854-0.
  113. ↑ Furber, Holden (1951). “The Unification of India, 1947–1951”, Pacific Affairs 24 (4), p. 352–371. doi:10.2307/2753451. 
  114. ↑ 56 events that changed India: Dissolution of princely states in 1950 (18a de Aŭgusto 2003). Alirita 16a de Aŭgusto 2021 .
  115. ↑ . India is a Republic, but Could It Have Been a Monarchy? (27a de Januaro 2016).
  116. ↑ . India's Republican Moment: Freedom in Nehru's Political Thought.
  117. ↑ "Making of Indian Democracy, Nehru's role", 13a de Januaro 2015.
  118. ↑ (1996) Encyclopaedia Indica: Independent India and wars - I. Anmol Publications. ISBN 978-81-7041-859-7.
  119. ↑ (2009) Encyclopaedia of Indian War of Independence, 1857-1947: Gandhi era : Jawahar Lal Nehru and Sardar Patel. Anmol Publications. ISBN 978-81-261-3745-9.
  120. ↑ Thakur, Pradeep. The Most Important People of the 20th Century (Part-I): Leaders & Revolutionaries. Pradeep Thakur & Sons. ISBN 978-0-557-77886-7.
  121. ↑ (31a de Oktobro 2019) Boundaries of Belonging. Cambridge University Press, p. 23–66. doi:10.1017/9781108164511.003.
  122. ↑ https://core.ac.uk/download/pdf/78902926.pdf
  123. ↑ Zachariah, Benjamin. (2a de Septembro 2004) Nehru. Routledge. ISBN 978-1-134-57740-8.
  124. ↑ Yasmin Khan 2011
  125. ↑ . Gandhi, Jinnah both failed: Jaswant. ibnlive.in.com (17a de Aŭgusto 2009). Arkivita el la originalo je 3a de Julio 2014. Arkivigite je 2014-07-03 per la retarkivo Wayback Machine Arkivita kopio. Arkivita el la originalo je 2014-07-03. Alirita 2021-12-02 .
  126. ↑ "After Advani, Jaswant turns Jinnah admirer", The Economic Times, 17a de Aŭgusto 2009.
  127. ↑ Guha, Ramachandra (2002). "Democracy's Biggest Gamble: India's First Free Elections in 1952". World Policy Journal. 19 (1): 95–103. doi:10.1215/07402775-2002-2005. JSTOR 40209795 – via JSTOR.

Literaturo

[redakti | redakti fonton]
  • Frank Moraes (2008). Jawaharlal Nehru. Jaico Publishing House. ISBN 978-8179926956.
  • Sankar Ghose (1993). Jawaharlal Nehru. Allied Publishers. ISBN 978-8170233695.
  • Jeffrey Kopstein (2005). Comparative Politics: Interests, Identitites, and Institutions in a Changing Global Order. Cambridge University Press. ISBN 978-1139446044.
  • Jawaharlal Nehru: Life and work de M. Chalapathi Rau, National Book Club (1a Januaro 1966)
  • Nehru: The Years of Power de Geoffrey Tyson (1966). London: Pall Mall Press.
  • Nehru: A Political Biography de Michael Brecher (1959). London: Oxford University Press.

Vidu ankaŭ

[redakti | redakti fonton]
Antaŭe:1-a Ĉefministro de BaratoPoste:
1947–1964Gulzarilal Nanda (aktuala)
Lal Bahadur Shastri
Bibliotekoj
Ĉi tiu artikolo plenumas laŭ redaktantoj de Esperanto-Vikipedio kriteriojn por leginda artikolo.
Leginda artikolo
Leginda artikolo
 Ĉi tiu artikolo estis je la 22-a de decembro 2021 akceptita en la liston de legindaj artikoloj.
Elŝutita el "https://eo.wikipedia.org/w/index.php?title=Jawaharlal_Nehru&oldid=8948219"