Kopalnia Węgla Kamiennego Bobrek
 Kopalnia Bobrek, wieże wyciągowe szybów Bolesław i Józef (2019) | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Siedziba | |
| Adres |
ul. Konstytucji 76 |
| Data założenia |
1922 |
| Data likwidacji |
2005 (konsolidacja z KWK Centrum) |
Położenie na mapie Bytomia  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa śląskiego  | |
 50°20′45,1″N 18°52′40,6″E/50,345861 18,877944
| |
Kopalnia Węgla Kamiennego Bobrek – kopalnia węgla kamiennego w Bytomiu, działająca pod taką nazwą od 1922[1] do 2005 roku[2], następnie stanowiła część kopalni Bobrek-Centrum, od grudnia 2015 roku stanowi ruch Bobrek kopalni Bobrek-Piekary.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Początek kopalni wiązał się z podziałem pola górniczego konsorcjum Paulus-Hohenzollern między kopalnię Hohenzollern (późniejsza KWK Szombierki) i kopalnię Gräfin Johanna[3]. W 1907 roku rozpoczęto prace przy głębieniu szybów Gräfin Johanna (późniejszy Józef) i Reichsgraf Hans Ulrich (późniejszy Bolesław)[3] zakończone w 1911 roku[4].
Później zgłębiono szyby wentylacyjne Berve (późniejsza Barbara) i Stephan (późniejszy Stanisław)[5].
Kopalnia Gräfin Johanna, wcześniej stanowiąca część skonsolidowanej kopalni Paulus-Hohenzollern usamodzielniła się w 1922 roku. Przejęła szyby wydobywcze Gräfin Johanna i Reichsgraf Hans Ulrich. Należała do koncernu Schaffgotschów (Graflich Schaffgotschsche Werke G.m.b.H. przemianowanej później na Schaffgotsch Bergwerksgesellschaft m.b. H.)[6].
Na początku okresu międzywojennego kopalnia osiągnęła najwyższy poziom wydobycia węgla na Górnym Śląsku[5].
Ze względu na zwiększone zapotrzebowanie na węgiel po podziale Górnego Śląska w 1922 roku, rozbudowano sortownię, sieć torowisk, zwiększono liczbę urządzeń załadowczych i wyładowczych[5].
W 1936 roku ukończono budowę najnowocześniejszej płuczki w regionie[5].
Praca dołowa ulegała stopniowej mechanizacji, w 1938 roku wprowadzono przenośnik zgrzebłowy Johanna[5].
Po 1939 roku połączono kopalnię Gräfin Johanna z ukończoną w 1938 kopalnią Berve[1], która powstała z przekształcenia szybu wentylacyjnego w wydobywczy dzięki instalacji skipu[5].
W czasie II wojny światowej wskutek poboru pracowników kopalni do wojska oraz przemieszczania się ludności na wschód Górnego Śląska postanowiono zatrudniać osoby z zagranicy w celu utrzymania wysokiego poziomu wydobycia węgla[5]. Około 1942/1943 roku struktura narodowościowa pracowników przedstawiała się następująco[5]:
W kwietniu 1938 roku koncern zakończył budowę nowej kopalni Berve w Bobrku, którą po 1939 roku połączono z kopalnią Gräfin Johanna[1]. Przebudowa wiązała się z potrzebą zaopatrywania koksowni w Odertal (późniejsza Koksownia Zdzieszowice) w węgiel koksujący, który był dostępny w pokładzie Pochhammer (510).
Po II wojnie światowej kopalnia została znacjonalizowana, a nazwę zmieniono na Bobrek. W latach 1945–1957 kopalnia należała do Rudzkiego Zjednoczenia Przemysłu Węglowego[1].
Przy kopalni w latach 40. XX wieku, od sierpnia 1945 roku działał obóz pracy przymusowej. Składał się z 6 baraków[7].
Od 1 kwietnia 1957 roku kopalnia należała do Bytomskiego Zjednoczenia Przemysłu Węglowego[1].
W 2005 roku kopalnia Bobrek została połączona z bytomską kopalnią Centrum tworząc kopalnię Bobrek-Centrum[2]. Kopalnia Bobrek-Centrum została połączona z kopalnią Piekary 15 grudnia 2015 roku, utworzono w ten sposób kopalnię Bobrek-Piekary, a dawna kopalnia Bobrek stała się ruchem Bobrek tegoż zakładu[8].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e Jaros 1984 ↓, s. 31.
- ↑ a b Madeja 2015 ↓.
- ↑ a b Burczyk 1991 ↓, s. 90.
- ↑ Jaros 1984 ↓, s. 30.
- ↑ a b c d e f g h Burczyk 1991 ↓, s. 91.
- ↑ Jaros 1984 ↓, s. 30-31.
- ↑ Miroszewski 2009 ↓.
- ↑ Makarska 2016 ↓.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Burczyk Burczyk: Archiwalia kopalni „Bobrek”. W: Z dziejów dzielnic Bytomia. Jan Drabina (red.). Bytom: Towarzystwo Miłośników Bytomia, 1991, seria: Magazyn Bytomski tom VIII.
- Jerzy Jaros: Słownik historyczny kopalń węgla na ziemiach polskich. Katowice: Śląski Instytut Naukowy, 1984. ISBN 83-00-00648-6.
- Jacek Madeja: Gwarancje zatrudnienia, urlopy przedemerytalne. Porozumienie związkowców z rządem. Gazeta Wyborcza, 2015-01-17. [dostęp 2016-12-13].
- Iwona Makarska: Węglokoks Kraj walczy o koncesje na wydobycie węgla w KWK Bobrek Piekary. Dziennik Zachodni, 2016-10-05. [dostęp 2016-12-13].
- Kazimierz Miroszewski: Obozy pracy przymusowej w Bytomskim Zjednoczeniu Przemysłu Węglowego w latach 1945-1949. W: Bytomskie martyrologium powojennych lat 1945-1956. Ofiary komunistycznego terroru i ich pomnik. Jan Drabina (red.). Bytom: Urząd Miejski w Bytomiu, 2009, s. 85. ISBN 978-83-922322-9-2.
