İçeriğe atla

Guantanamo Kampı

Vikipedi, özgür ansiklopedi
08.25, 2 Aralık 2024 tarihinde MRTFR55 (mesaj | katkılar) tarafından oluşturulmuş 34431046 numaralı sürüm (Kategori:Amerika Birleşik Devletleri askerî üsleri içeriği Kategori:Amerika Birleşik Devletleri askerî tesisleri içine taşındı (Katalitik))
(fark) ← Önceki hali | Güncel sürüm (fark) | Sonraki hali → (fark)
Varışlarından kısa bir süre sonra tutuklular, Kamp X-Ray, Ocak 2002
Guantanamo Kampının Küba'daki lokasyonunu gösteren harita
Guantanamo körfezinin havadan görünümü

Guantanamo Kampı, 2002 yılından itibaren askerî hapishane olarak kullanılmakta olan, Küba'daki Guantanamo körfezi askerî üssünün bir bölümüne verilen isimdir. Burada, başta Afganistan olmak üzere çeşitli ülkelerde ele geçirilen, El-Kaide ve Taliban ile ilgisi olduğundan şüphelenilen kişiler tutulmaktadır. Üç bölüme ayrılmaktadır: Kamp Delta (ki buna Kamp Echo da dâhildir), Kamp İguana ve artık kapatılmış olan Kamp X-Ray. Tesis, zaman zaman Guantanamo, Gitmo veya Kamp X-Ray olarak anılmaktadır.

Guantanamo Körfezinin bir askerî hapishane olarak kullanılması insan hakları örgütleri ve birçok farklı kesimin eleştiri ve protestolarına neden olmuştur. Bu örgüt ve kesimler tutukluların işkence gördüğü veya kötü şart ve uygulamalara maruz kaldığını belirtip, buradaki tutuklularının yasal durumlarının belirsizliğine işaret etmektedirler. Zira Guantanamo'da tutulanlar, ne savaş suçlusu ne de adi suçlu olarak tanımlanmıştır. ABD yasal sistemine başvuramadıkları gibi ABD yasal sisteminden herhangi bir gözden geçirme de talep edememektedirler.

Bush yönetimi 3. Cenevre Antlaşması'nın tutuklanmış el-Kaide veya Taliban savaşçılarını kapsayamayacağını öne sürmektedir. Hiçbir dış devlet ise bu noktada Bush yönetimiyle aynı görüşte olduğunu belirtmemiştir. ABD politikasını eleştirenler, yönetimin "savaş suçluları" ile "yasa dışı savaşçıları" arasında bir ayrım yaratmaya çalışmak suretiyle Cenevre Antlaşması'nı ihlal ettiğini öne sürmektedirler.[1]

Guanatanamo Tutukevi'ndeki yasa dışı uygulamalara dair Avrupa Parlamentosu da bir rapor hazırlamıştır.[2] Daha güncel olarak, Uluslararası Af Örgütü (Amnesty International) ve BM çıkardıkları raporlarda durumu bir "insan hakları skandalı" olarak tanımlamışlardır.[3]

1903'ten beri ABD'nin 4.000 dolar gibi senelik bir kira karşılığında kullandığı 121 km²'lik Küba'ya ait bir alandır ve sadece iki ülkenin karşılıklı anlaşması sonucu feshedebileceği bir anlaşmadır. 20. yüzyılın son çeyreğinde, Guantanamo Askerî Üssü denizlerde yakalanan Kübalı ve Haitili mültecileri tutmakta kullanılmıştı. 1990'ların başında, askerî darbe sonucu Haiti'den kaçan Haitilileri barındırmıştır. Bu mülteciler ABD yasal sisteminden Yargıç Sterling Johnson Jr. kampın anayasaya aykırı olduğu kararını 8 Haziran 1993'te verene kadar Kamp Bulkeley isimli bir tutuklu bölgesinde tutulmuşlardır. Son Haitili göçmenler Guantanamo'yu 1 Kasım 1995'te terk etmiştir.

16 Haziran 2005'te Birleşik Devletler Savunma Bakanlığı, savunma müteahhiti Halliburton'un üs etrafında 30 milyon dolarlık bir güvenlik çemberi ve tutukevi inşa edeceğini ilan etmiştir.

10 Haziran 2006 üç tutuklu ölü bulunmuştur. Pentagon'a göre "kendilerini bariz bir intihar sözleşmesiyle öldürmüşlerdir".[4]

  1. ^ "George Monbiot: One rule for them" (İngilizce). The Guardian. 24 Mart 2003. 8 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Şubat 2015. 
  2. ^ "Lawfulness of detentions by the United States in Guantánamo Bay" (İngilizce). assembly.coe.int. 8 Nisan 2005. 11 Nisan 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Şubat 2015. 
  3. ^ "Guantánamo Bay - a human rights scandal" (İngilizce). Amnesty International. 4 Şubat 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Şubat 2015. 
  4. ^ "Triple suicide at Guantanamo camp" (İngilizce). BBC. 11 Haziran 2006. 8 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Şubat 2015. 

Dış bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]

Wikimedia Commons'ta Guantanamo Kampı ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur.