ഫാൽക്കൺ 9

**Falcon 9**
	; A Falcon 9 Block 5 lifting off from Vandenberg during flight 63, November 2018
കൃത്യം	Orbital launch vehicle
നിർമ്മാതാവ്	SpaceX
രാജ്യം	United States
ഒരു വിക്ഷേപണത്തിനുള്ള ചെലവ് (2024)	New: $62M (2016),; Reused: approximately $50M (2019),;
Size
ഉയരം	FT: 70 മീ (230 അടി); v1.1: 68.4 മീ (224 അടി); v1.0: 54.9 മീ (180 അടി);
വ്യാസം	3.7 മീ (12 അടി)
ദ്രവ്യം	FT: 549,054 കി.ഗ്രാം (19,367,300 oz); v1.1: 505,846 കി.ഗ്രാം (17,843,200 oz); v1.0: 333,400 കി.ഗ്രാം (11,760,000 oz);
സ്റ്റേജുകൾ	2
പേലോഡ് വാഹനശേഷി
Payload to; LEO (28.5°)	FT: 22,800 കി.ഗ്രാം (800,000 oz) expended; v1.1: 13,150 കി.ഗ്രാം (464,000 oz); v1.0: 10,450 കി.ഗ്രാം (369,000 oz);
Payload to; GTO (27°)	FT: 8,300 കി.ഗ്രാം (290,000 oz) expended, ; 5,500 കി.ഗ്രാം (190,000 oz) when landing; 3,500 കി.ഗ്രാം (120,000 oz) when RTLS; v1.1: 4,850 കി.ഗ്രാം (171,000 oz); v1.0: 4,540 കി.ഗ്രാം (160,000 oz);
Payload to; Mars	FT: 4,020 കി.ഗ്രാം (142,000 oz)
ബന്ധപ്പെട്ട റോക്കറ്റുകൾ
Derivatives	Falcon Heavy
വിക്ഷേപണ ചരിത്രം
സ്ഥിതി	FT Block 5: Active; FT Block 4: Retired; FT Block 3: Retired; v1.1: Retired; v1.0: Retired;
വിക്ഷേപണത്തറകൾ	Cape Canaveral SLC-40; Kennedy Space Center LC-39A; Vandenberg SLC-4E;
മൊത്തം വിക്ഷേപണങ്ങൾ	[[List of Falcon 9 and Falcon Heavy launches\|ഫലകം:Falcon rocket statistics]] FT: ഫലകം:Falcon rocket statistics; v1.1: 15; v1.0: 5; ;
വിജയകരമായ വിക്ഷേപണങ്ങൾ	ഫലകം:Falcon rocket statistics FT: ഫലകം:Falcon rocket statistics; v1.1: 14; v1.0: 4; ;
പരാജയകരമായ വിക്ഷേപണങ്ങൾ	1 (v1.1: CRS-7)
പൂർണ്ണവിജയമല്ലാത്ത വിക്ഷേപണങ്ങൾ	1 (v1.0: CRS-1)
മറ്റുള്ളവ	1 (FT: Amos-6)
ആദ്യ വിക്ഷേപണം	FT Block 5: 11 May 2018 (Bangabandhu-1); FT: 22 December 2015 (OG2 Flight 2); v1.1: 29 September 2013 (CASSIOPE); v1.0: 4 June 2010 (Dragon COTS Demo 1);
അവസാന വിക്ഷേപണം	FT Block 5: 6 August 2019 (AMOS-17); FT Block 4: 29 June 2018 (CRS-15); v1.1: 17 January 2016 (Jason-3); v1.0: 1 March 2013 (CRS-2);
First സ്റ്റേജ്
എഞ്ചിനുകൾ	FT Block 5: 9 Merlin 1D+ (max thrust); FT: 9 Merlin 1D+; v1.1: 9 Merlin 1D; v1.0: 9 Merlin 1C;
തള്ളൽ	FT (late 2016): 7,607 കി.N (1,710,000 lbf); FT: 6,806 കി.N (1,530,000 lbf); v1.1: 5,885 കി.N (1,323,000 lbf); v1.0: 4,940 കി.N (1,110,000 lbf);
Specific impulse	v1.1 Sea level: 282 seconds; Vacuum: 311 seconds; ; v1.0 Sea level: 275 seconds; Vacuum: 304 seconds; ;
Burn time	FT: 162 seconds; v1.1: 180 seconds; v1.0: 170 seconds;
ഇന്ധനം	LOX / RP-1
Second സ്റ്റേജ്
എഞ്ചിനുകൾ	FT: 1 Merlin 1D Vacuum+; v1.1: 1 Merlin 1D Vacuum; v1.0: 1 Merlin 1C Vacuum;
തള്ളൽ	FT: 934 കി.N (210,000 lbf); v1.1: 801 കി.N (180,000 lbf); v1.0: 617 കി.N (139,000 lbf);
Specific impulse	FT: 348 seconds; v1.1: 340 seconds; v1.0: 342 seconds;
Burn time	FT: 397 seconds; v1.1: 375 seconds; v1.0: 345 seconds;
ഇന്ധനം	LOX / RP-1

സ്പേസ് X- നിർമ്മിച്ച വിക്ഷേപണവാഹനങ്ങളുടെ ഒരു ശ്രേണിയാണ് ഫാൽക്കൺ 9. ഇതിലെ 9-R തരത്തിലുള്ള വാഹനങ്ങൾ പുനരുപയോഗിക്കാൻ പറ്റുന്ന തരത്തിലുള്ളതാണ്. ഇതുമൂലം ഒരേ റോക്കറ്റ് തന്നെ പലതവണ ഉപയോഗിക്കാൻ കഴിയും. ബഹിരാകാശ വിക്ഷേപണങ്ങളുടെ ചെലവ് ഇതിലൂടെ വലിയ തോതിൽ കുറയ്ക്കാനാകും. 2015 ഡിസംബറിൽ ഫ്ളോറിഡയിലെ കേപ് കാനവെറലിൽ നിന്ന് 11 ഉപഗ്രഹങ്ങളുമായി വിക്ഷേപിച്ച റോക്കറ്റ്, ദൗത്യം പൂർത്തിയാക്കിയ ശേഷം തിരിച്ച് ഭൂമിയിലിറക്കുന്നതിൽ വിജയിച്ചു.^[15]

അവലംബം

↑ ^1.0 ^1.1 ^1.2 ^1.3 ഉദ്ധരിച്ചതിൽ പിഴവ്: അസാധുവായ <ref> ടാഗ്; spacex-capabilities എന്ന പേരിലെ അവലംബങ്ങൾക്ക് എഴുത്തൊന്നും നൽകിയിട്ടില്ല.
↑ "SpaceX targets 2021 commercial Starship launch". June 28, 2019.
↑ ^3.0 ^3.1 ^3.2 ^3.3 ^3.4 ^3.5 ^3.6 ^3.7 ഉദ്ധരിച്ചതിൽ പിഴവ്: അസാധുവായ <ref> ടാഗ്; falcon9-2015 എന്ന പേരിലെ അവലംബങ്ങൾക്ക് എഴുത്തൊന്നും നൽകിയിട്ടില്ല.
↑ ^4.0 ^4.1 ^4.2 ^4.3 ^4.4 ^4.5 ^4.6 ^4.7 ^4.8 ഉദ്ധരിച്ചതിൽ പിഴവ്: അസാധുവായ <ref> ടാഗ്; falcon9-2013 എന്ന പേരിലെ അവലംബങ്ങൾക്ക് എഴുത്തൊന്നും നൽകിയിട്ടില്ല.
↑ ^5.0 ^5.1 ^5.2 ^5.3 ^5.4 ^5.5 ^5.6 ^5.7 ^5.8 ഉദ്ധരിച്ചതിൽ പിഴവ്: അസാധുവായ <ref> ടാഗ്; falcon9-2010 എന്ന പേരിലെ അവലംബങ്ങൾക്ക് എഴുത്തൊന്നും നൽകിയിട്ടില്ല.
↑ "Air Force requirements will keep SpaceX from landing Falcon 9 booster after GPS launch – Spaceflight Now". Archived from the original on May 20, 2019. Retrieved May 17, 2019.
↑ Seemangal, Robin (May 4, 2018). "SpaceX Test-Fires New Falcon 9 Block 5 Rocket Ahead of Maiden Flight (Updated)". Popular Mechanics. Archived from the original on April 7, 2019. Retrieved February 2, 2019.
↑ de Selding, Peter B. (2012-10-15). "Orbcomm Craft Launched by Falcon 9 Falls out of Orbit". Space News. Retrieved 2012-10-15. Orbcomm requested that SpaceX carry one of their small satellites (weighing a few hundred pounds, vs. Dragon at over 12,000 pounds)... The higher the orbit, the more test data [Orbcomm] can gather, so they requested that we attempt to restart and raise altitude. NASA agreed to allow that, but only on condition that there be substantial propellant reserves, since the orbit would be close to the space station. It is important to appreciate that Orbcomm understood from the beginning that the orbit-raising maneuver was tentative. They accepted that there was a high risk of their satellite remaining at the Dragon insertion orbit. SpaceX would not have agreed to fly their satellite otherwise, since this was not part of the core mission and there was a known, material risk of no altitude raise.
↑ Graham, William (21 December 2015). "SpaceX returns to flight with OG2, nails historic core return". NASASpaceFlight. Archived from the original on December 22, 2015. Retrieved 22 December 2015. The launch also marked the first flight of the Falcon 9 Full Thrust, internally known only as the "Upgraded Falcon 9"
↑ Graham, Will (September 29, 2013). "SpaceX successfully launches debut Falcon 9 v1.1". NASASpaceFlight. Archived from the original on September 29, 2013. Retrieved 29 September 2013.
↑ ഉദ്ധരിച്ചതിൽ പിഴവ്: അസാധുവായ <ref> ടാഗ്; MSDB എന്ന പേരിലെ അവലംബങ്ങൾക്ക് എഴുത്തൊന്നും നൽകിയിട്ടില്ല.
↑ ഉദ്ധരിച്ചതിൽ പിഴവ്: അസാധുവായ <ref> ടാഗ്; falcon9-2016 എന്ന പേരിലെ അവലംബങ്ങൾക്ക് എഴുത്തൊന്നും നൽകിയിട്ടില്ല.
↑ ^13.0 ^13.1 "Falcon 9". SpaceX. 2012-11-16. Archived from the original on May 1, 2013. Retrieved 29 September 2013.
↑ ഉദ്ധരിച്ചതിൽ പിഴവ്: അസാധുവായ <ref> ടാഗ്; SpaceX March 10, 2009 എന്ന പേരിലെ അവലംബങ്ങൾക്ക് എഴുത്തൊന്നും നൽകിയിട്ടില്ല.
↑ "ആർക്കൈവ് പകർപ്പ്". Archived from the original on 2015-12-22. Retrieved 2015-12-23.

കുറിപ്പുകൾ

↑ ഉദ്ധരിച്ചതിൽ പിഴവ്: അസാധുവായ <ref> ടാഗ്; Amos-6 എന്ന പേരിലെ അവലംബങ്ങൾക്ക് എഴുത്തൊന്നും നൽകിയിട്ടില്ല.

[spacex-capabilities-1] 1.0 ^1.1 ^1.2 ^1.3 ഉദ്ധരിച്ചതിൽ പിഴവ്: അസാധുവായ <ref> ടാഗ്; spacex-capabilities എന്ന പേരിലെ അവലംബങ്ങൾക്ക് എഴുത്തൊന്നും നൽകിയിട്ടില്ല.

[Starship2021-2] "SpaceX targets 2021 commercial Starship launch". June 28, 2019.

[falcon9-2015-3] 3.0 ^3.1 ^3.2 ^3.3 ^3.4 ^3.5 ^3.6 ^3.7 ഉദ്ധരിച്ചതിൽ പിഴവ്: അസാധുവായ <ref> ടാഗ്; falcon9-2015 എന്ന പേരിലെ അവലംബങ്ങൾക്ക് എഴുത്തൊന്നും നൽകിയിട്ടില്ല.

[falcon9-2013-4] 4.0 ^4.1 ^4.2 ^4.3 ^4.4 ^4.5 ^4.6 ^4.7 ^4.8 ഉദ്ധരിച്ചതിൽ പിഴവ്: അസാധുവായ <ref> ടാഗ്; falcon9-2013 എന്ന പേരിലെ അവലംബങ്ങൾക്ക് എഴുത്തൊന്നും നൽകിയിട്ടില്ല.

[falcon9-2010-5] 5.0 ^5.1 ^5.2 ^5.3 ^5.4 ^5.5 ^5.6 ^5.7 ^5.8 ഉദ്ധരിച്ചതിൽ പിഴവ്: അസാധുവായ <ref> ടാഗ്; falcon9-2010 എന്ന പേരിലെ അവലംബങ്ങൾക്ക് എഴുത്തൊന്നും നൽകിയിട്ടില്ല.

[6] "Air Force requirements will keep SpaceX from landing Falcon 9 booster after GPS launch – Spaceflight Now". Archived from the original on May 20, 2019. Retrieved May 17, 2019.

[7] Seemangal, Robin (May 4, 2018). "SpaceX Test-Fires New Falcon 9 Block 5 Rocket Ahead of Maiden Flight (Updated)". Popular Mechanics. Archived from the original on April 7, 2019. Retrieved February 2, 2019.

[sn20121011-8] Selding, Peter B. (2012-10-15). "Orbcomm Craft Launched by Falcon 9 Falls out of Orbit". Space News. Retrieved 2012-10-15. Orbcomm requested that SpaceX carry one of their small satellites (weighing a few hundred pounds, vs. Dragon at over 12,000 pounds)... The higher the orbit, the more test data [Orbcomm] can gather, so they requested that we attempt to restart and raise altitude. NASA agreed to allow that, but only on condition that there be substantial propellant reserves, since the orbit would be close to the space station. It is important to appreciate that Orbcomm understood from the beginning that the orbit-raising maneuver was tentative. They accepted that there was a high risk of their satellite remaining at the Dragon insertion orbit. SpaceX would not have agreed to fly their satellite otherwise, since this was not part of the core mission and there was a known, material risk of no altitude raise.

[nasaspaceflight.com-10] Graham, William (21 December 2015). "SpaceX returns to flight with OG2, nails historic core return". NASASpaceFlight. Archived from the original on December 22, 2015. Retrieved 22 December 2015. The launch also marked the first flight of the Falcon 9 Full Thrust, internally known only as the "Upgraded Falcon 9"

[nsfdc20130929-11] Graham, Will (September 29, 2013). "SpaceX successfully launches debut Falcon 9 v1.1". NASASpaceFlight. Archived from the original on September 29, 2013. Retrieved 29 September 2013.

[MSDB-12] ഉദ്ധരിച്ചതിൽ പിഴവ്: അസാധുവായ <ref> ടാഗ്; MSDB എന്ന പേരിലെ അവലംബങ്ങൾക്ക് എഴുത്തൊന്നും നൽകിയിട്ടില്ല.

[falcon9-2016-13] ഉദ്ധരിച്ചതിൽ പിഴവ്: അസാധുവായ <ref> ടാഗ്; falcon9-2016 എന്ന പേരിലെ അവലംബങ്ങൾക്ക് എഴുത്തൊന്നും നൽകിയിട്ടില്ല.

[falcon9-v1.1-si-14] 13.0 ^13.1 "Falcon 9". SpaceX. 2012-11-16. Archived from the original on May 1, 2013. Retrieved 29 September 2013.

[SpaceX_March_10,_2009-15] ഉദ്ധരിച്ചതിൽ പിഴവ്: അസാധുവായ <ref> ടാഗ്; SpaceX March 10, 2009 എന്ന പേരിലെ അവലംബങ്ങൾക്ക് എഴുത്തൊന്നും നൽകിയിട്ടില്ല.

[16] "ആർക്കൈവ് പകർപ്പ്". Archived from the original on 2015-12-22. Retrieved 2015-12-23.

[Amos-6-9] ഉദ്ധരിച്ചതിൽ പിഴവ്: അസാധുവായ <ref> ടാഗ്; Amos-6 എന്ന പേരിലെ അവലംബങ്ങൾക്ക് എഴുത്തൊന്നും നൽകിയിട്ടില്ല.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[a]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]