Pałac w Dobrocinie

Pałac w Dobrocinie
(niem.) Schloss Güttmannsdorf
	nr rej. pałac A/4057/799/WŁ z 14.05.1981, park A/4058/836/WŁ z 18.09.1981
Państwo	Polska
Województwo	dolnośląskie
Miejscowość	Dobrocin
Typ budynku	pałac
Ukończenie budowy	koniec XVIII w.
Ważniejsze przebudowy	1898-1899 oraz 1909 r.
	Położenie na mapie gminy wiejskiej Dzierżoniów Pałac w Dobrocinie
	Położenie na mapie Polski Pałac w Dobrocinie
	Położenie na mapie województwa dolnośląskiego Pałac w Dobrocinie
	Położenie na mapie powiatu dzierżoniowskiego Pałac w Dobrocinie
	50°43′44,77″N 16°41′48,24″E/50,729103 16,696733
	Multimedia w Wikimedia Commons

Pałac w Dobrocinie – zabytkowy pałac^[2] w Dobrocinie – wsi w Polsce, w województwie dolnośląskim, w powiecie dzierżoniowskim, w gminie Dzierżoniów, na skraju Kotliny Dzierżoniowskiej, u podnóży Wzgórz Gumińskich^[3].

Obiekt wzniesiony pod koniec XVIII w., przebudowany w latach 1898–1899 i w 1909 r. Obecnie własność prywatna, użytkowana.

Historia

Pałac w Dobrocinie został wzniesiony pod koniec XVIII wieku^[4]. W XVIII w. majątek należał do rodziny baronów von Seherr–Thoss. W 1830 r. właścicielem stał się starszy radca górniczy von Milecky, a od 1845 r. rodzina Moriz–Eichborn. Następnie majątek na krótko wrócił do rodziny von Seherr–Thoss, lecz już w lipcu 1897 r. były starosta i tajny radca stanu Stanislaus baron von Seherr–Thoss z Wawrzeńczyc sprzedał go, wraz z pałacem, Kuno von Portatiusowi, który był cesarskim radcą poselstwa w Szwecji. On to właśnie gruntownie przebudował pałac w latach 1898–1899 i najprawdopodobniej wtedy wzniesiono północno-wschodnie skrzydło^[3]. Ostatnia przebudowa miała miejsce w 1909 roku, kiedy to w skrzydle północno-wschodnim dorobiono dwuosiowy ryzalit^[3].

Po 1945 roku w zabytku mieściły się biura, sklep, przedszkole, a część pomieszczeń wykorzystywano jako lokale mieszkalne^[4]. W roku 2015 miał miejsce pożar, który zniszczył niektóre wnętrza^[4]. Obecnie (w 2019 roku) pałac jest własnością prywatną osoby fizycznej, ale nie jest użytkowany i niszczeje^[4]. Pałac jest wystawiony na sprzedaż^[5].

Architektura

Pałac w Dobrocinie został wzniesiony na planie zbliżonym do podkowy, z otwartym dziedzińcem od północnego zachodu^[3]. Jest to budowla dwu i trzykondygnacyjna, nakryta dachami czterospadowymi ze ściętymi wierzchołkami, z niewielkimi lukarnami i szczytami^[3]. Główny korpus frontowej fasady jest siedmioosiowy, z trójosiowym pseudoryzalitem zwieńczony schodkowym szczytem, z pięcioma pilastrami^[3]. W pseudoryzalicie znajduje się główne wejście, prowadzące przez ostrołukowy portal, flankowany dwoma wąskimi oknami^[3]. Wieża od strony stawu obecnie jest już pozbawiona stożkowego zwieńczenia. W neogotyckim oknie z maswerkiem, w ryzalicie elewacji południowo-zachodniej, od strony stawów, znajduje się kartusz herbowy rodziny von Portatius.
Pałac jest częścią zespołu pałacowego, w skład którego wchodzą jeszcze:

park z końca XIX wieku
pochodząca z przełomu XIX/XX wieku kaplica pałacowa w parku (zdewastowana w latach 80. XX wieku)
cmentarz rodowy w parku

Herb rodziny von Portatius

Przypisy

↑ Rejestr zabytków nieruchomych woj. dolnośląskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 9. [dostęp 2015-02-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-03-27)].
↑ NID: Wykaz zabytków nieruchomych wpisanych do rejestru zabytków, woj. dolnośląskie. nid.pl, 2023-06-30. [dostęp 2023-07-19]. (pol.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g Romuald Łuczyński: Zamki, dwory i pałace w Sudetach. Legnica: Stowarzyszenie „Wspólnota Akademicka”, 2008, s. 98-101. ISBN 978-83-89102-63-8.
↑ ^a ^b ^c ^d Damian Dąbrowski: Dobrocin. [w:] Pałace Śląska [on-line]. [dostęp 2017-03-18].
↑ Nieruchomości Zabytkowe - Dolana - HISTORIC REAL ESTATE POLAND - Sprzedam dworek, Sprzedam pałac, Kupię dworek, Kupię pałac, pałace, dworki, nieruchomości zabytkowe [online], dolana.pl [dostęp 2019-03-29] .

Bibliografia

Romuald Łuczyński: Zamki, dwory i pałace w Sudetach. Legnica: Stowarzyszenie „Wspólnota Akademicka”, 2008, ISBN 978-83-89102-63-8.
Słownik geografii turystycznej Sudetów, Masyw Ślęży, Równina Świdnicka, Kotlina Dzierżoniowska, t. 20, pod red. Marka Staffy, Wrocław: "I-Bis", 2005, ISBN 83-85773-78-9, s. 142-143

[nid-1] Rejestr zabytków nieruchomych woj. dolnośląskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 9. [dostęp 2015-02-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-03-27)].

[2] NID: Wykaz zabytków nieruchomych wpisanych do rejestru zabytków, woj. dolnośląskie. nid.pl, 2023-06-30. [dostęp 2023-07-19]. (pol.).

[łucz-3] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g Romuald Łuczyński: Zamki, dwory i pałace w Sudetach. Legnica: Stowarzyszenie „Wspólnota Akademicka”, 2008, s. 98-101. ISBN 978-83-89102-63-8.

[pałace-4] Damian Dąbrowski: Dobrocin. [w:] Pałace Śląska [on-line]. [dostęp 2017-03-18].

[5] Nieruchomości Zabytkowe - Dolana - HISTORIC REAL ESTATE POLAND - Sprzedam dworek, Sprzedam pałac, Kupię dworek, Kupię pałac, pałace, dworki, nieruchomości zabytkowe [online], dolana.pl [dostęp 2019-03-29] .

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]