พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าทิพยาลังการ
พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าทิพยาลังการ | |
---|---|
พระเจ้าบรมวงศ์เธอ ชั้น 5 พระองค์เจ้าชั้นเอก | |
ประสูติ | 17 มกราคม พ.ศ. 2434 |
สิ้นพระชนม์ | 4 มิถุนายน พ.ศ. 2475 (41 ปี) |
ราชวงศ์ | จักรี |
พระบิดา | พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว |
พระมารดา | เจ้าจอมมารดาแส ในรัชกาลที่ 5 |
พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าทิพยาลังการ (17 มกราคม พ.ศ. 2434 – 4 มิถุนายน พ.ศ. 2475) เป็นพระราชธิดาในพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ประสูติแต่เจ้าจอมมารดาแส
พระประวัติ
[แก้]พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าทิพยาลังการ เป็นพระราชธิดาในพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ประสูติแต่เจ้าจอมมารดาแส (บุตรีของพระยาอัพภันตริกามาตย์ (ดิศ โรจนดิศ)) เมื่อวันเสาร์ เดือนยี่ ขึ้น 8 ค่ำ ปีขาล โทศก จ.ศ. 1252 ตรงกับวันที่ 17 มกราคม พ.ศ. 2433 (แบบสากลคือ พ.ศ. 2434) มีพระโสทรเชษฐาและพระโสทรเชษฐภคินี 2 พระองค์ คือ
- พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าเขจรจิรประดิษฐ (23 กรกฎาคม พ.ศ. 2431 – 7 ตุลาคม พ.ศ. 2431)
- พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าอัพภันตรีปชา (31 ตุลาคม พ.ศ. 2432 – 18 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2478)
พระเจ้าพี่นางเธอ พระองค์เจ้าทิพยาลังการประชวรและสิ้นพระชนม์ในสมัยรัชกาลที่ 7 เมื่อวันเสาร์ เดือน 7 ขึ้น 1 ค่ำ ปีวอก จัตวาศก จ.ศ. 1294 ตรงกับวันที่ 4 มิถุนายน พ.ศ. 2475 สิริพระชันษา 42 ปี[1]พระราชทานเพลิงพระศพเมื่อวันที่ 22 มีนาคม พ.ศ. 2476 ณ พระเมรุ วัดเทพศิรินทราวาสราชวรวิหาร[2]
พระเกียรติยศ
[แก้]ธรรมเนียมพระยศของ พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าทิพยาลังการ | |
---|---|
ธงประจำพระอิสริยยศ | |
ตราประจำพระองค์ | |
การทูล | ใต้ฝ่าพระบาท |
การแทนตน | ข้าพระพุทธเจ้า |
การขานรับ | พ่ะย่ะค่ะ/เพคะ |
พระอิสริยยศ
[แก้]- พระเจ้าลูกเธอ พระองค์เจ้าทิพยาลังการ (17 มกราคม พ.ศ. 2434 - 23 ตุลาคม พ.ศ. 2453)
- พระเจ้าน้องนางเธอ พระองค์เจ้าทิพยาลังการ (23 ตุลาคม พ.ศ. 2453 - 26 พฤศจิกายน พ.ศ. 2468)
- พระเจ้าพี่นางเธอ พระองค์เจ้าทิพยาลังการ (26 พฤศจิกายน พ.ศ. 2468 - 2 มีนาคม พ.ศ. 2477)
- พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าทิพยาลังการ (2 มีนาคม พ.ศ. 2477 - ปัจจุบัน)
เครื่องราชอิสริยาภรณ์
[แก้]พระองค์เจ้าทิพยาลังการได้รับพระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์ชั้นสูงสุดของตระกูลต่าง ๆ ดังนี้[1]
- พ.ศ. 2443 – เครื่องราชอิสริยาภรณ์จุลจอมเกล้า ชั้นที่ 2 ทุติยจุลจอมเกล้าวิเศษ (ท.จ.ว.) (ฝ่ายใน)[3]
- พ.ศ. 2451 – เหรียญรัตนาภรณ์ รัชกาลที่ 5 ชั้นที่ 2 (จ.ป.ร.2)[4]
- พ.ศ. 2455 – เหรียญรัตนาภรณ์ รัชกาลที่ 6 ชั้นที่ 2 (ว.ป.ร.2)[5]
- พ.ศ. 2469 – เหรียญรัตนาภรณ์ รัชกาลที่ 7 ชั้นที่ 2 (ป.ป.ร.2)[6]
ราชตระกูล
[แก้]พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าทิพยาลังการ |
พระชนก: พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว |
พระอัยกาฝ่ายพระชนก: พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว |
พระปัยกาฝ่ายพระชนก: พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย |
พระปัยยิกาฝ่ายพระชนก: สมเด็จพระศรีสุริเยนทราบรมราชินี | |||
พระอัยยิกาฝ่ายพระชนก: สมเด็จพระเทพศิรินทราบรมราชินี |
พระปัยกาฝ่ายพระชนก: สมเด็จพระบรมราชมาตามหัยกาเธอ กรมหมื่นมาตยาพิทักษ์ | ||
พระปัยยิกาฝ่ายพระชนก: หม่อมน้อย | |||
พระชนนี: เจ้าจอมมารดาแส ในรัชกาลที่ 5 |
พระอัยกาฝ่ายพระชนนี: พระยาอัพภันตริกามาตย์ (ดิศ โรจนดิศ) |
พระปัยกาฝ่ายพระชนนี: จมื่นอินทร์ประพาส (เลี้ยง) | |
พระปัยยิกาฝ่ายพระชนนี: ท้าวมังสี (ขำ) | |||
พระอัยยิกาฝ่ายพระชนนี: ขรัวยายบาง |
พระปัยกาฝ่ายพระชนนี: ไม่ทราบ | ||
พระปัยยิกาฝ่ายพระชนนี: ไม่ทราบ |
อ้างอิง
[แก้]- ↑ 1.0 1.1 ราชกิจจานุเบกษา, ข่าวสิ้นพระชนม์, เล่ม 49, ตอน ง, 12 มิถุนายน พ.ศ. 2475, หน้า 895
- ↑ ราชกิจจานุเบกษา,หมายกำหนดการ พระราชทานเพลิงพระศพและศพ ณ พระเมรุวัดเทพศิรินทราวาส พุทธศักราช ๒๔๗๕ เล่ม 49, ตอน 0 ง, 12 มีนาคม พ.ศ. 2475, หน้า 4254
- ↑ "พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์จุลจอมเกล้า ฝ่ายหน้า และ ฝ่ายใน ประจำปี ๒๔๔๓" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. เล่ม 17 (ตอน 35): หน้า 501. 25 พฤศจิกายน ร.ศ. 119. สืบค้นเมื่อ 19 มีนาคม พ.ศ. 2564.
{{cite journal}}
: ตรวจสอบค่าวันที่ใน:|accessdate=
และ|date=
(help) - ↑ "พระราชทานเหรียญรัตนาภรณ์ รัชกาลปัจจุบันฝ่ายใน" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. เล่ม 25 (ตอน 39): หน้า 1153. 27 ธันวาคม ร.ศ. 127. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2011-11-20. สืบค้นเมื่อ 19 มีนาคม พ.ศ. 2564.
{{cite journal}}
: ตรวจสอบค่าวันที่ใน:|accessdate=
และ|date=
(help) - ↑ "พระราชทานเหรียญรัตนาภรณ์ รัชกาลปัจจุบัน ฝ่ายใน" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. เล่ม 29 (ตอน 0 ง): หน้า 2445. 22 มกราคม ร.ศ. 131. สืบค้นเมื่อ 19 มีนาคม พ.ศ. 2564.
{{cite journal}}
: ตรวจสอบค่าวันที่ใน:|accessdate=
และ|date=
(help) - ↑ "พระราชทานเหรียญรัตนาภรณ์ฝ่ายใน" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. เล่ม 43 (ตอน 0 ง): หน้า 3114. 26 พฤศจิกายน พ.ศ. 2469. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2011-11-20. สืบค้นเมื่อ 19 มีนาคม พ.ศ. 2564.
{{cite journal}}
: ตรวจสอบค่าวันที่ใน:|accessdate=
และ|date=
(help)