വിക്കിമീഡിയ ഫൗണ്ടേഷൻ യൂണിവേഴ്സൽ കോഡ് ഓഫ് കോൺഡക്റ്റ്
 | ഈ പോളിസി വിക്കിമീഡിയ ഫൗണ്ടേഷൻ ബോർഡ് ഓഫ് ട്രസ്റ്റീസ് അംഗീകരിച്ചിട്ടുള്ളതാണ്. വിക്കിമീഡിയ ഉദ്യോഗസ്ഥർ, ജീവനക്കാർ തുടങ്ങിയ വ്യക്തികൾക്കോ വിക്കിമീഡിയയിലെ പ്രാദേശിക പ്രൊജക്റ്റുകളിലെ നയരൂപീകരണങ്ങൾക്കോ ഒന്നും തന്നെ ഇതിനെ മറികടക്കാനോ, ക്ഷയിപ്പിക്കാനോ, അവഗണിക്കാനോ സാധ്യമല്ല. |
യുണിവേഴ്സൽ കോഡ് ഓഫ് കോൺഡക്റ്റിന്റെ ആവശ്യകത
പരമാവധി വ്യക്തികളെ ശാക്തീകരിച്ചുകൊണ്ട് വിക്കിമീഡിയ പദ്ധതികളിലും മറ്റും സജീവമായി ഇടപെടാവുന്ന തരത്തിൽ സജ്ജരാക്കുന്നതോടെ മനുഷ്യവിജ്ഞാനത്തിന്റെ സമഗ്ര വിതരണത്തെ കുറിച്ച സ്വപ്നം സാക്ഷത്കരിക്കാനാവും എന്നാണ് ഞങ്ങൾ വിശ്വസിക്കുന്നത്.
ഓരോ വിക്കി സമൂഹവും വൈവിധ്യങ്ങളെ ഉൾക്കൊള്ളുന്നതും എല്ലാ തരത്തിലുമുള്ള ഉപയോക്താക്കൾക്കും കൈകാര്യം ചെയ്യാവുന്നതുമായിരിക്കണം എന്ന് നാം ആഗ്രഹിക്കുന്നു.
വിക്കി സമൂഹത്തിലെ അംഗങ്ങൾക്കും അതിലേക്ക് ചേരാനാഗ്രഹിക്കുന്നവർക്കും അനുഗുണവും ആരോഗ്യകരവുമായ അന്തരീക്ഷം ഉണ്ടായിരിക്കണം.
ഈ പെരുമാറ്റച്ചട്ടം അംഗീകരിക്കപ്പെടുന്നതോടെയും ആവശ്യാനുസാരം പുതുക്കുന്നതിലൂടെയും മേൽപ്പറഞ്ഞ ലക്ഷ്യങ്ങൾ നടപ്പിലാക്കാൻ നാം ബാധ്യസ്ഥരാണ്.
ഇതിൽ എന്തെങ്കിലും നശീകരണമോ വളച്ചൊടിക്കലോ വരുത്തുന്നവരിൽ നിന്ന് സംരക്ഷണം നൽകാനും ഇത് വ്യവസ്ഥ ചെയ്യുന്നു.
വിക്കിമീഡിയയുടെ ആശയത്തിനനുസൃതമായി എല്ലാ പദ്ധതികളിലുമുള്ള എല്ലാ ഉപയോക്താക്കളും താഴെ പറയുന്ന കാര്യങ്ങളിൽ സഹകരിക്കും:
- എല്ലാ അറിവുകളും എല്ലാവർക്കും സ്വതന്ത്രമായി പങ്കിടാൻ കഴിയുന്ന ഒരു ലോകം സൃഷ്ടിക്കാൻ സഹായിക്കുക.
- പക്ഷപാതവും മുൻവിധിയും ഒഴിവാക്കുന്ന ഒരു ആഗോള സമൂഹത്തിന്റെ ഭാഗമാകുക.
- അതിൻ്റെ എല്ലാ പ്രവർത്തനങ്ങളിലും കൃത്യതയ്ക്കും സ്ഥിരീകരണത്തിനും വേണ്ടി പരിശ്രമിക്കുക.
അനുയോജ്യവും അല്ലാത്തതുമായ പെരുമാറ്റങ്ങളെക്കുറിച്ചുള്ള ഏതാനും മാർഗ്ഗനിർദ്ദേശങ്ങൾ നിർവ്വചിക്കുക എന്നതാണ് UcOC ലക്ഷ്യം വെക്കുന്നത്. വിക്കിമീഡിയയിൽ ഓൺലൈൻ ആയും ഓഫ്‌ലൈൻ ആയും പ്രവർത്തിക്കുകയും ഇടപെടുകയും ചെയ്യുന്ന എല്ലാവർക്കും ഈ മാനദണ്ഡങ്ങൾ ബാധകമായിരിക്കും. പുതുമുഖങ്ങളും പരിചയസമ്പന്നരുമായ ഉപയോക്താക്കൾ, പദ്ധതി പ്രവർത്തകർ, പരിപാടികളുടെ സംഘാടകരും പങ്കാളികളും, ജീവനക്കാർ, അഫിലിയേറ്റുകളിലെ ബോർഡ് അംഗങ്ങളും ജീവനക്കാരും, വിക്കിമീഡിയ ഫൗണ്ടേഷനിലെ ബോർഡ് അംഗങ്ങളും ജീവനക്കാരും എല്ലാം ഇതിന് കീഴിൽ വരുന്നതാണ്. വിക്കിമീഡിയയിലെ എല്ലാ പ്രൊജക്റ്റുകളിലും സാങ്കേതിക മേഖലയിലും നേരിട്ടോ വെർച്വൽ ആയോ ഉള്ള ഇടപെടലുകളിലും ഇവ ബാധകമായിരിക്കും.
- സ്വകാര്യമോ പൊതുവോ സമ്മിശ്രമോ ആയ ഇടപെടലുകൾ.
- വിക്കിമീഡിയ സമൂഹത്തിൽ അംഗങ്ങൾ തമ്മിലെ വിയോജിപ്പിന്റെതായ സംവാദങ്ങൾ, ഐക്യദാർഡ്യത്തിന്റെതായ പ്രകാശനങ്ങൾ.
- സാങ്കേതിക വികസനത്തിലെ പ്രശ്നങ്ങൾ.
- ഉള്ളടക്ക സംഭാവനകളുടെ വ്യത്യസ്ഥ കാഴ്ചപ്പാടുകൾ.
- സമൂഹത്തിന്റെയും ഘടകങ്ങളുടെയും പുറമെയുള്ള പങ്കാളികളിലെ പ്രതിനിധാനങ്ങൾ.
1 - ആമുഖം
വിക്കിമീഡിയയിലെ പദ്ധതികളിലെല്ലാം ആഗോളതലത്തിൽ തന്നെ സ്വീകരിക്കേണ്ടുന്ന പെരുമാറ്റച്ചട്ടങ്ങൾ UcOC വിഭാവനം ചെയ്യുന്നു. സമൂഹത്തിന് ആവശ്യമെന്ന് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ പ്രാദേശികമോ സാംസ്കാരികമോ ആയ കൂട്ടിച്ചേർക്കലുകൾ നടത്താമെങ്കിലും UcOC നൽകുന്ന ചട്ടക്കൂട് അടിസ്ഥാനപരമായി നിലനിൽക്കേണ്ടതാണ്.
എല്ലാ വിക്കിമീഡിയന്മാരിലും UcOC വിവേചനരഹിതമായും ഇളവുകളില്ലാതെയും നടപ്പാക്കപ്പെടുന്നതാണ്. ചട്ടക്കൂടിന് വിരുദ്ധമായ പ്രവർത്തനങ്ങൾ ഉപരോധത്തിന് കാരണമായേക്കാം. പ്രാദേശികമായ നിയുക്ത പ്രവർത്തകരോ വിക്കിമീഡിയ തന്നെയോ നടപടികളുമായി മുന്നോട്ടുവന്നേക്കാം.
2 - അനുയോജ്യമായ പെരുമാറ്റങ്ങൾ
പുതുമുഖങ്ങളും പരിചയസമ്പന്നരുമായ ഉപയോക്താക്കൾ, പദ്ധതി പ്രവർത്തകർ, പരിപാടികളുടെ സംഘാടകരും പങ്കാളികളും, ജീവനക്കാർ, അഫിലിയേറ്റുകളിലെ ബോർഡ് അംഗങ്ങളും ജീവനക്കാരും, വിക്കിമീഡിയ ഫൗണ്ടേഷനിലെ ബോർഡ് അംഗങ്ങളും ജീവനക്കാരും എല്ലാവരും തന്നെ അവരുടെ പെരുമാറ്റങ്ങൾക്ക് ഉത്തരവാദികളായിരിക്കും.
പരസ്പര ബഹുമാനം, നാഗരികത, കൂട്ടായ്മ, ഏകതാനത, ഉത്തമപൗരത്വം എന്നിവയാണ് വിക്കിമീഡിയ പ്രൊജക്റ്റുകളിലെയും സംരംഭങ്ങളിലെയും പെരുമാറ്റത്തിന്റെ അടിസ്ഥാനമായി വർത്തിക്കേണ്ടത്. പ്രായം, അംഗവൈകല്യം, രൂപഘടന, ദേശീയത, മതം, വംശീയമോ സംസ്കാരികമോ ആയ പശ്ചാത്തലം, സാമൂഹിക നില, ഭാഷാപ്രാവീണ്യം, ലൈംഗിക ആഭിമുഖ്യം, ജെന്റർ ഐഡന്റിറ്റി, തൊഴിൽ മേഖല തുടങ്ങി ഏത് മാനദണ്ഡമനുസരിച്ചും പ്രത്യേക പരിഗണനയോ ഇളവുകളോ ആർക്കും ലഭിക്കുന്നതല്ല.
2.1 – പരസ്പര ബഹുമാനം
വിക്കിമീഡിയന്മാർ പരസ്പരം ബഹുമാനം പ്രകടിപ്പിക്കുമെന്ന് നാം പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. ഓൺലൈനായോ നേരിട്ടോ അല്ലാതെയോ ഉള്ള ഏത് ആശയവിനിമയത്തിലും അങ്ങോട്ടുമിങ്ങോട്ടുമുള്ള ആദരവ് കാത്തുസൂക്ഷിക്കുന്നതാണ്.
ഉൾപ്പെടുന്നവ - (ഇതിൽ പരിമിതമാവണമെന്നില്ല):
- സഹാനുഭൂതിയോടെ പ്രവർത്തിക്കുക.
വൈവിധ്യമാർന്ന പശ്ചാത്തലങ്ങളിൽ നിന്നുള്ള വിക്കിമീഡിയന്മാരെ കേൾക്കാനും മനസ്സിലാക്കാനും ശ്രമിക്കുക. അതുവഴി സ്വന്തം ധാരണകളെയും പ്രതീക്ഷകളെയും പെരുമാറ്റത്തെയും തിരുത്താൻ സന്നദ്ധമാവുക.
- ശുഭചിന്ത പുലർത്തുക, ക്രിയാത്മകമായി തിരുത്തുക നമ്മുടെ ഏത് തിരുത്തും വിക്കിമീഡിയ പദ്ധതിയുടെയും പേജുകളുടെയും ഗുണനിലവാരം മെച്ചപ്പെടുത്താനുതകണം. ശുഭചിന്തയോടെ മാത്രം അവലോകനങ്ങൾ നടത്തുക. വിമർശനങ്ങൾ നേരിടുമ്പോൾ അതിനെയും ഗുണപരമായി മാത്രം സ്വീകരിക്കുക. മറിച്ചുള്ള തെളിവുകളില്ലെങ്കിൽ, മറ്റുള്ള ഉപയോക്താക്കളെല്ലാം സഹകരണത്തോടെ പദ്ധതികളുടെ വികസനത്തിനായി ശ്രമിക്കുന്നു എന്നാണ് എല്ലാവരും കരുതേണ്ടത്. എന്നാൽ ഉപദ്രവകരമായി ഭവിക്കുന്ന പ്രസ്താവനകളെ വെള്ളപൂശാനായി ഈ മാർഗ്ഗനിർദ്ദേശങ്ങളെ ഉപയോഗപ്പെടുത്താവുന്നതല്ല.
- ഉപയോക്താക്കൾ അവർ സ്വയം പരിചയപ്പെടുത്തുന്ന അതേ രിതിയിൽ അവരെ സംബോധന ചെയ്യുക. ആളുകൾ അവരെ അഭിസംബോധന ചെയ്യപ്പെടേണ്ട രീതികൾ ഒരുപക്ഷേ വ്യത്യസ്ഥമായേക്കാം. ഭാഷാപരമോ സാങ്കേതികമോ അനുയോജ്യമായ രീതികളിൽ മാത്രം ബഹുമാനസൂചകമായി അവ ഉപയോഗിക്കപ്പെടാവുന്നതാണ്. ഉദാഹരണത്തിന്:
- ചരിത്രപരമായി മറ്റുള്ളവർ ഉപയോഗിക്കുന്നവക്ക് പകരം വംശീയ വിഭാഗങ്ങൾ തങ്ങളെ സ്വയം വിശേഷിപ്പിക്കുന്ന നാമങ്ങൾ ഉപയോഗിക്കുക.
- അക്ഷരങ്ങളും ശബ്ദങ്ങളും വാക്കുകളുമൊക്കെ ഉൾക്കൊള്ളുന്ന ആളുകളുടെ സ്വഭാഷയിലെ നാമങ്ങൾ ഒരുപക്ഷേ മറ്റുള്ളവർക്ക് അപരിചിതമായി തോന്നിയേക്കാം.
- ലൈംഗികാഭിമുഖ്യം, ജെന്റർ ഐഡന്റിറ്റി എന്നിവയെ അടിസ്ഥാനമാക്കി ആളുകൾ ഉപയോഗിക്കുന്ന നാമങ്ങളും സർവ്വനാമങ്ങളും;
- ശാരീരികമോ മാനസികമോ ആയ എന്തെങ്കിലും വൈകല്യമുള്ള ആളുകൾ സ്വയം വിവരിക്കാൻ ഉപയോഗിക്കുന്ന പ്രത്യേക പദങ്ങൾ;
- ഓഫ്‌ലൈൻ മീറ്റുകളിൽ എല്ലാവരെയും സ്വാഗതം ചെയ്യുന്നതോടൊപ്പം മറ്റുള്ളവരുടെ മുൻഗണനകൾ, അതിർത്തികൾ, വികാരങ്ങൾ, പാരമ്പര്യങ്ങൾ, ആവശ്യങ്ങൾ എന്നിവയെ ശ്രദ്ധിക്കുകയും ബഹുമാനിക്കുകയും ചെയ്യും.
2.2 – സൗമ്യത, സഹവർത്തിത്വം, പരസ്പരസഹകരണവും പൗരധർമ്മവും
താഴെ പറയുന്ന സ്വഭാവങ്ങൾ ഉറപ്പുവരുത്താനാണ് ഞങ്ങൾ ശ്രമിക്കുന്നത്:
- സൗമ്യത അപരിചിതരായവരായവരുൾപ്പെടെ യുള്ള വ്യക്തികളോടുള്ള പെരുമാറ്റത്തിലും സംസാരത്തിലും സൗമ്യതയും ഭവ്യതയും കാണിക്കൽ.
- സഹവർത്തിത്വം പരസ്പരസഹകരണത്തിലൂടെ ഒരു പൊതുലക്ഷ്യം പൂർത്തീകരിക്കാനുതകുന്നു.
- പരസ്പരസഹകരണവും പൗരധർമ്മവും വിക്കിമീഡിയ പദ്ധതികളിൽ പ്രവർത്തിക്കുന്നത് നിർമ്മാണാത്മകവും, സന്തോഷദായകവും സുരക്ഷിതവുമെന്ന് ഉറപ്പുവരുത്താനായി ഉത്തരവാദിത്തബോധത്തോടെ പ്രവർത്തിക്കുന്നെന്ന് ഉറപ്പുവരുത്തുക.
ഉൾപ്പെടുന്നവ - (ഇതിൽ പരിമിതമാവണമെന്നില്ല):
- മാർഗ്ഗദർശനവും പരിശീലനവും നൽകൽ:
പുതുമുഖങ്ങൾക്ക് അവർ അവശ്യ കഴിവുകൾ നേടുന്നത് വരെ പരിചയ സമ്പന്നരുടെ സഹായം ആവശ്യമായിരിക്കും.
- സഹ ഉപയോക്താക്കളെ പരിഗണിക്കൽ:
സഹപ്രവർത്തകർ ആരെങ്കിലും UCoC ക്ക് വിപരീതമായ തിക്താനുഭവങ്ങൾക്ക് വിധേയമാവുകയാണെങ്കിൽ ആരെങ്കിലും അനുഭവിക്കുകയാണെങ്കിൽ അവരോടൊപ്പം നിന്ന് ശബ്ദമുയർത്തുകയും സഹായങ്ങൾ നൽകുകയും ചെയ്യേണ്ടതുണ്ട്.
- ഉപയോക്താക്കളുടെ സംഭാവനകളെ വിലമതിക്കുകയും അംഗീകരിക്കുകയും ചെയ്യൽ:
ആവുന്നിടങ്ങളിലെല്ലാം അവരുടെ തിരുത്തുകൾക്ക് നന്ദി രേഖപ്പെടുത്തുക. അധ്വാനത്തെ വിലമതിക്കുകയും പ്രശംസിക്കുകയും ചെയ്യുക.
3 – അംഗീകരിക്കാനാവാത്ത പെരുമാറ്റങ്ങൾ
അസ്വീകാര്യമായ പെരുമാറ്റങ്ങൾ ഏതൊക്കെ എന്ന് ഉപയോക്താക്കൾക്ക് തിരിച്ചറിയാനായി ഈ പെരുമാറ്റച്ചട്ടം ഉപകരിക്കും. ഇനി പറയുന്ന പെരുമാറ്റങ്ങൾ വിക്കിമീഡിയ പ്രസ്ഥാനത്തിൽ അസ്വീകാര്യമായി കണക്കാക്കപ്പെടും:
3.1 – ശല്യം ചെയ്യൽ
ഒരു വ്യക്തിയെ ഭയപ്പെടുത്തുവാനോ, പ്രകോപിപ്പിക്കുവാനോ വിഷമിപ്പിക്കുവാനോ ഉദ്ദേശിച്ചോ, ഫലത്തിൽ അങ്ങനെ ഭവിച്ചേക്കാവുന്നതോ ആയ ഏത് പ്രവർത്തനങ്ങളും പെരുമാറ്റങ്ങളും ഇതിന്റെ പരിധിയിൽ വരുന്നു. ആഗോള സാംസ്കാരിക പരിതസ്ഥിതിയിലെ നീതിബോധത്തിന് സഹിക്കാവുന്നതിലപ്പുറമാണെങ്കിൽ അവയെ ഉപദ്രവമായി പരിഗണിക്കാം. ദുർബലരോടുള്ള ഭീഷണി, നാണംകെടുത്തൽ തുടങ്ങി വൈകാരിക ഉപദ്രവങ്ങളായാണ് ഇത് ഭവിക്കാറുള്ളത്. ഇതിനായി പലപ്പോഴും സുഹൃത്തുക്കൾ, സഹപ്രവർത്തകർ, കുടുംബക്കാർ എന്നിവരെയൊക്കെ ഇതിനായി ബന്ധപ്പെടാറുണ്ട്. ആദ്യതവണ സംഭവിക്കുമ്പോൾ ശല്യപ്പെടുത്തൽ എന്ന തലത്തിലെത്താത്ത പെരുമാറ്റങ്ങൾ പക്ഷേ ആവർത്തിക്കപ്പെടുമ്പോൾ അതിന്റെ പരിധിയിൽ വന്നേക്കാം. ചില ഉദാഹരണങ്ങൾ താഴെ ചേർക്കുന്നു:
- മാനംകെടുത്തൽ: അപമാനിക്കുന്ന തരത്തിലുള്ള പേരുകൾ വിളിക്കൽ, വ്യക്തിപരമോ മറ്റോ ആയ സവിശേഷതകളുടെ പേരിലുള്ള ആക്രമണങ്ങൾ എന്നിവയെല്ലാം ഇതിന് കീഴിൽ വരുന്നു. ബുദ്ധിശക്തി, രൂപം, വംശം, ജാതി, മതം, സംസ്കാരം, ലിംഗം, ലൈംഗികാഭിരുചി, ജെന്റർ, വൈകല്യം, പ്രായം, ദേശം, രാഷ്ട്രീയബന്ധം തുടങ്ങി ഏത് മാനദണ്ഡവും ഇത്തരം അപമാനിക്കലുകൾക്ക് ആധാരമായേക്കാം. ചില സന്ദർഭങ്ങളിൽ ആവർത്തിച്ചുള്ള പരിഹാസം, കളിയാക്കൽ, അക്രമിക്കൽ എന്നിവയെല്ലാം ഈ വകുപ്പിന്റെ കീഴിൽ വരും.
- ലൈംഗികാതിക്രമം: താത്പരമല്ലാത്തതോ സമ്മതം ഉണ്ടോ ഇല്ലേ എന്നറിയാത്തതോ ആയ സന്ദർഭങ്ങളിൽ മറ്റുള്ളവരെ ലൈംഗികമായി സമീപിക്കുകയോ അതിനായി നിർബന്ധിക്കുകയോ ചെയ്യൽ.
- ഭീഷണികൾ: ശാരീരിക പീഢനം, അന്യായമായ നാണംകെടുത്തലോ മാനനഷ്ടമോ, അനാവശ്യമായ നിയമനടപടികൾ എന്നിവ മുൻനിർത്തി സ്വവാദങ്ങൾക്ക് പിന്തുണനേടാനോ വരുതിക്ക് നിർത്താനോ മറ്റുള്ളവരോട് പ്രത്യക്ഷമായോ പരോക്ഷമായോ ഭീഷണി മുഴക്കുക.
- മറ്റുള്ളവരെ ദ്രോഹിക്കുന്നതിനെ പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കുക: മറ്റൊരാൾ സ്വയം ദ്രോഹിക്കുകയോ ആത്മഹത്യ ചെയ്യാൻ ശ്രമിക്കുകയോ ചെയ്യുന്നതിനെ പിന്തുണക്കുകയോ അല്ലെങ്കിൽ ഒരു മൂന്നാം കക്ഷിയെ അക്രമിക്കുന്നതിന് പ്രേരണ നൽകുകയോ ചെയ്യൽ.
- വ്യക്തിഗതവിവരങ്ങൾ വെളിപ്പെടുത്തൽ (Doxing): മറ്റുള്ളവരുടെ സ്വകാര്യവിവരങ്ങൾ (നാമം, ജോലിസ്ഥലം, വിലാസം, ഇമെയിൽ വിലാസം തുടങ്ങിയവ ഉൾപ്പെടെ) കൃത്യമായ അനുവാദം കൂടാതെ വിക്കിമീഡിയയിലോ പുറത്തോ വെളിപ്പെടുത്തൽ. വിക്കിമീഡിയയിലെ ഒരു ഉപയോക്താവിന്റെ സംഭാവനകളെ കുറിച്ച് സംരംഭങ്ങൾക്ക് പുറത്ത് വെളിപ്പെടുത്തലും ഇതിന്റെ പരിധിയിൽ വരും.
- വേട്ടയാടൽ: ഉപയോക്താക്കളെ തളർത്താനും നിശ്ശബ്ദനാക്കാനുമായി നിരന്തരമായി പിന്തുടർന്ന് വിമർശിക്കുക. ഇതിന്റെ ദൂഷ്യങ്ങൾ ബോധ്യപ്പെടുത്തിയ ശേഷവും ഇത്തരം പ്രവർത്തനങ്ങൾ തുടരുകയാണെങ്കിൽ സമൂഹത്തിന്റെ നടപടിക്രമമനുസരിച്ച് ഇത്തരക്കാരെ കൈകാര്യം ചെയ്യേണ്ടതാണ്.
- ട്രോളിങ്: സംവാദങ്ങളെ മന:പൂർവ്വം തടസ്സപ്പെടുത്തുകയോ, ചീത്ത ഉദ്ദേശ്യത്തോടെയും പ്രകോപിതനാക്കാനോ എഴുതുകയോ ചെയ്യൽ.
3.2 – സ്വാധീനം, അധികാരം, പദവി എന്നിവയുടെ ദുരുപയോഗം
അധികാരം, പദവി, സ്വാധീനം എന്നിവ കയ്യാളുന്നവർ മറ്റുള്ളവരോട് അവഹേളനം, ക്രൂരത, അക്രമം എന്നിവ കാണിക്കുന്നതിനെയാണ് ദുർപയോഗം (അബ്യൂസ്) എന്ന് നിർവ്വചിക്കപ്പെട്ടിട്ടുള്ളത്. വിക്കിമീഡിയ സംരംഭങ്ങളിൽ വാചികമോ, മന:ശാസ്ത്രപരമോ ആയ രൂപങ്ങളിൽ സംഭവിക്കാവുന്ന ഇത് ചിലപ്പോഴെങ്കിലും മറ്റു ശല്യപ്പെടുത്തലുകളുടെ കൂടെയും സംഭവിക്കാവുന്നതാണ്.
- ഉദ്യോഗസ്ഥർ, ഒഫീഷ്യൽസ്, നടത്തിപ്പുകാർ എന്നിവരുടെ ഓഫീസ് ദുരുപയോഗം: വിക്കിമീഡിയയിലെയും അനുബന്ധ സംരംഭങ്ങളിലെയും നിയുക്ത നടത്തിപ്പുകാരും ഒഫീഷ്യലുകളും ജീവനക്കാരും തങ്ങൾക്ക് കീഴിലുള്ള അധികാരം, അറിവ്, വിഭവങ്ങൾ എന്നിവയെ മറ്റുള്ളവരെ കീഴ്‌പ്പെടുത്താനും ഭീഷണിപ്പെടുത്താനുമായി ഉപയോഗപ്പെടുത്തുക.
- സീനിയോറിറ്റി, ബന്ധങ്ങൾ എന്നിവയുടെ ദുരുപയോഗം:
സ്ഥാനം, പദവി എന്നിവ മറ്റുള്ളവരെ ഭയപ്പെടുത്താനോ ഭീഷണിപ്പെടുത്താനോ ദുരുപയോഗപ്പെടുത്തൽ. കൂടുതൽ പരിചയസമ്പത്തും ബന്ധങ്ങളും സ്വാധീനവുമുള്ളവർ പ്രത്യേകം കരുതലോടെ പെരുമാറണമെന്നാണ് വിക്കിമീഡിയ മൂവ്മെന്റ് പ്രതീക്ഷിക്കുന്നത്. അത്തരക്കാരിൽ നിന്നുണ്ടാകുന്ന മോശം പ്രയോഗങ്ങൾക്ക് ഉണ്ടാകാവുന്ന പ്രതികരണം ഒരുപക്ഷേ അപ്രതീക്ഷിതമായേക്കാം. കമ്മ്യൂണിറ്റി ചുമതലകൾ വഹിക്കുന്നവർ പ്രത്യേക അവകാശങ്ങളും സ്വതേ വിശ്വാസ്യതയും ലഭിക്കുന്നവരായത് കൊണ്ട് അവ തങ്ങളുമായി വിയോജിക്കുന്നവർക്കെതിരെ ദുരുപയോഗിക്കപ്പെട്ടുകൂടാ.
- മന:ശാസ്ത്രപരമായ ദുരുപയോഗം:
സംവാദത്തിൽ വിജയിക്കാനോ വരുതിയിൽ നിർത്താനോ വേണ്ടി മറ്റുള്ളവരിൽ സ്വയം അവിശ്വാസമോ, സംശയമോ ജനിപ്പിക്കാൻ ശ്രമിക്കുക.
3.3 – നശീകരണവും (വാൻഡലിസം) പദ്ധതികളുടെ ദുരുപയോഗവും
മന:പൂർവ്വമായി തെറ്റായതോ കൃത്യമല്ലാത്തതോ പക്ഷപാതപരമോ അനുചിതമോ ആയ വിവരങ്ങൾ എഴുന്നള്ളിക്കൽ, ഉള്ളടക്കസൃഷ്ടിപ്പിനെയും സംരക്ഷണത്തെയും മറ്റും ദുർഘടമാക്കുകയോ തടസ്സപ്പെടുത്തുകയോ ചെയ്യൽ. ചില ഉദാഹരണങ്ങൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു:
- ആവശ്യത്തിന് വിശദീകരണമോ ചർച്ചയോ കൂടാതെ ഏതെങ്കിലും ഉള്ളടക്കങ്ങൾ ഏകപക്ഷീയമായും ആവർത്തിച്ചും നീക്കം ചെയ്യൽ.
- വസ്തുതകളുടെ ഏതെങ്കിലും ഒരു വീക്ഷണകോണോ വ്യാഖ്യാനമോ മാത്രം പ്രസിദ്ധപ്പെടുത്താനായി വ്യവസ്ഥാപിതമായ കൈകടത്തലുകൾ നടത്തുക.
(സ്രോതസ്സുകളെ വ്യാജമായോ മന:പൂർവ്വം വളച്ചൊടിച്ചോ അവതരിപ്പിച്ചുകൊണ്ടും ഇത് സംഭവിക്കാറുണ്ട്)
- ഏതെങ്കിലും വ്യക്തികളെയോ സമൂഹങ്ങളെയോ അവരുടെ അസ്ഥിത്വം, വിശ്വാസങ്ങൾ എന്നിവയുടെ അടിസ്ഥാനത്തിൽ അപരവത്കരിക്കാനോ ഇകഴ്ത്താനോ വിദ്വേഷം പടർത്താനോ ലക്ഷ്യം വെച്ചുകൊണ്ടുള്ള പരാമർശങ്ങൾ.
- വിവരദായകമോ വിജ്ഞാനകോശ ആവശ്യത്തിനോ അല്ലാതെ ചിത്രങ്ങൾ, ചിഹ്നങ്ങൾ, വർഗ്ഗങ്ങൾ, ഫലകങ്ങൾ തുടങ്ങിയ ഉള്ളടക്കങ്ങൾ മറ്റുള്ളവർക്ക് ദോഷകരമായോ ഭീഷണിപ്പെടുത്തുന്ന തരത്തിലോ ഉപയോഗിക്കൽ.